Kur’an, ayetlerin arasından ideal hayatın sırlarını da sunar bize, emirlerle, yasaklarla, çoğu zaman da tavsiyelerle yapar bunu… Genel çerçeveyi çizer Kur’an, anayasa gibidir, detaylara girmez çoğu mevzuda, ana hatları çizer ve arasında olmamızı ister…
Psikologlar, kişisel gelişim uzmanları, yani seküler bilim, ucundan köşesinden yakalıyor İslam’ın ideal hayat sırlarını ve kendi icadıymış gibi sunuyor bize…
“İfrat” ve “tefrit” üzerine konuşacağım bu hafta…
İki uçtaki aşırılıktan uzak durmamızı tavsiye ediyor İslam… Hayatın her alanında uçlarda olmamayı öneriyor… Bi tık ötesi zehir çünkü…
Bursa’dan hemşerimiz, Ahmet Vefik Paşa’nın yöneticilere hitaben yazmış olduğu 24 M kuralı var, bilirsiniz. İdeal yöneticinin vasıflarını anlatıyor burada… Muvakkıt olun, mütlif olun, muteber olun, mümeyyiz olun… ve mutedil olun diyor sonunda… Yani ılımlı olun, orta yolu takip edin…
Sosyal hayatta da böyledir doğrusu, Allah ta aşırılığı sevmiyor, peygamberi de öyleydi…
Azimli olmak iyidir mesela lakin bi tık ötesi hırstır, felaket getirir…
Cesaret iyidir, bi tık ötesi yani tedbirsiz, stratejisiz, plansız cesaret, ahmaklıktır…
Takva, zühd iyidir de, bi tık ötesi, nefsin ve şeytanın elinde kibirdir, riyadır…
Dua iyidir, çok istemek, çok arzu etmek iyidir amma, bi tık ötesi kadere razı olmamaktır, tevekkül edememektir, iman zafiyetidir…
Sevmek iyidir, âşık olmak, çok sevmek, bağlanmak iyidir ya bi tık ötesi hastalıktır, bağımlılıktır, şirktir… Allah kendisinin en çok sevilmesini ister, onun önüne geçen her sevgi felakettir insana…
Sorgulamak, araştırmak iyidir, şüpheci yaklaşmak tedbirli olmak için doğrudur amma bi tık ötesi isyandır, şizofrenidir, hastalıktır…
Yalnızlık, uzlet iyidir, tefekkür olur, terbiye olur, güzeldir de bi tık ötesi vesvesedir, asosyalliktir, depresyondur, nefsin tahakkümüdür…
Bilmek iyidir, özgüven gereklidir, medeni cesaret elzemdir, bi tık ötesi ukalalıktır, şişkin egodur, patavatsızlıktır…
Takdir edilme duygusu ilahi bir haldir, "Ben gizli bir hazine idim. Bilinmek istedim, mahlûkatı yarattım." Kutsi hadiste yüce Allah böyle anlatıyor kendini… Övülmek, takdir beklemek fıtratında var insanın amma bi tık ötesi narsisizmdir, bencilliktir, iticiliktir…
Disiplin, düzen, tertip iyidir, kurallar olmalı evet de bi tık ötesi zulümdür, keyifsiz, tatsız, çekilmez bir hayattır…
Eşitlik iyidir, herkese aynı muamele esastır, kadına çocuğa pozitif ayrımcılık akla yakındır ancak bi tık ötesi adaletsizliktir, merhametsizliktir…
Çok çalışmak, mal ve para için gayret etmek te, çok ibadet, çok zikirle meşgul olmak ta iyidir, ikisi de tavsiye edilmiştir mümin ve müminelere amma, bi tık ötesi, çoluğu çocuğu, aileyi ihmaldir, hayatı ıskalamaktır, bedene zulümdür…
Misaller uzar gider, uzatmak iyidir de, bi tık ötesi okuyucuyu sıkmaktır…
Ezcümle, mutedil olun, orta yoldan ilerleyin, mutlu olun…
En lezzetli yemekler, kısık ateşte pişer…
Yusuf Şevki YÜCEL
