Anadolu'nun Türkleşmesini ve İslamlaşmasını sağlayankahramanlar ve de alperenler, şu dört guruptan birinde yer almışlardır:
1- Gaziyan-ı Rum, 2- Ahiyan-ı Rum, 3- Abdalan-ı Rum, 4- Baciyan-ı Rum,
İnegöl coğrafyasının, türkleşmesinde ve İslamlaşmasında bu dört guruptan her birinin, farklı da olsa, büyük hizmetleri olmuştur.
Şüphesiz bu guruplardan birinde yer alan kişinin, diğer bir gurupta yer almadığını söylemek de doğru olmaz. Söz gelimi, Ertuğrul Gazi, Osman Gazi, Alaaddin Bey, Alaaddin Ali Paşa, Hüdavendigar Sultan I. Murad, Aksungur ve benzeri kişiler, Gaziyan-ı Rum kategorisinde yer aldıkları gibi aynı zamanda Ahiyan-ı Rum kategorisinde de yer almışlardır.
Hüdavendigar Sultan I. Murad, Ahi reisi olduğu halde, Yenişehir'de Postinpuş Baba'ya tekke ve zaviye yaptırmış olduğuna göre aynı zamanda Abdalan-ı Rum kategorisinde de yer almış görünmektedir.
Buna karşın, Ahiyan-ı Rum kategorisinin temsilcilerinden olan Şeyh Edebali, Kumral Baba, Dursun Fakih, Şeyh Ahi Hasan, Şeyh Ahi Mahmud, Şeyh Akbıyık Sultan Ahmed Şemseddin Efendi ve benzerleri de Gaziyan-ı Rum kategorisinde de yer almışlardır.
Aynı şekilde Gaziyan-ı Rum kategorisinde yer almış olan Orhan Gazi, İnegöl fatihi Turgut Alp ve benzeri kişiler de aynı zamanda Abdalan-ı Rum kategorisinde de yer almışlardır .
Tıpkı Abdalan-ı Rum kategorisinde yer almış olan Geyikli Baba, Abdal Murad, Abdal Musa ve Doğlubaba'nın Gaziyan-ı Rum gatagorisine dahil oldukları gibi.
Şukadar var ki İnegöl coğrafyası göz önüne alındığında Kırşehir -Ahi Evran (öl. 1262) zaviye ve tekkesi'nden beslenen bir düşünce sistemi ve bir yaşyaşam biçimi, Ankara, Sultanönü/Eskişehir ve Bilecik'te Şeyh Edebali teknesinde mayalanmıştır.
Ardından da Cebel-i Ermeniye ve Cebel-i Kureyş adıyla anılan Ahi Dağı izlenerek Bursa'ya ulaşmıştır. Diğer taraftan Bağdat'ta Şeyh Ebü'l-Vefa Tacü'l-Arifin Muhammed bin el-Hüseyin'in (öl. 500/1106) temsil ettiği maneviyyat meclisinden beslenen düşünce ve yaşam biçimi, Baba İlyas Horasani tarafından Anadolu'ya aktarılmıştır.
Germiyanoğulları coğrafyasını etkilemiş ve buraya yerleşmiş olan Babi düşünce geleneği'ne sahip Türkmenler, Bursa'nın muhasara altına alındığı 1314 Yıllarında Domaniç Dağları'nı aşarak İnegöl coğrafyasına intikal etmişlerdir. Abdalan-ı Rum kataorisine dahil olan bu gurup, İnegöl fatihi Turgut Alp'in sağladığı imkanlar çerçevesinde bu coğrafyada yurt tutmuşlardır.
Türkmenler, Uludağ'ın kuzeydoğu eteklerinde yer alan ve de evvelce, Hıristiyan din adamlarınca kullanılmakta olan şapel ve manastırlara yerleşmişlerdir.
