İnegöl kökenli Bursa AP millet vekili ve Ticaret Bakanı Ahmet Türkel'in teşviki ile 11. 01 1966 tarihinde İnegöl'de" İSTAŞ" adıyla halka açık bir anonim şirket kurulmuştur. Kuruluş sermayesi, 1. 050. 000 TL. dir.
"İSTAŞ", Türkiye'de çok ortaklı olarak kurulmuş ilk şirkettir. "İSTAŞ", iktisat ve ticaret tarihine bu niteliği ile geçmiştir. Şirket yönetimi, ilk defa, yaş sebze ve meyve pazarlama işi yapmıştır.
1967 Yılında da kendisine bağlı "Soğuk Hava Tesisleri Anonim Şirketi" adıyla yeni bir şirket oluşturarak bu şirket adına bir soğuk hava deposu inşa etmiştir.
15. 12. 1968 tarihine gelindiğinde: İstaş Şirketi'nin kurucusu sıfatıyla Ticaret Bakanı Ahmet Türkel, Ticaret Bakanlığı Teşkilatlandırma Genel Müdürü Mehmet Aydın ile Elma Kooperatifleri Genel Müdürü İlhan Topçu'yu ve bakanlık uzmalarını yanına alarak İnegöl'e gelmiştir.
"Soğuk Hava Tesisleri Anonim Şirketi" ile "Elma Tarım Satış Kooperatifleri Birliği" adına, müştereken, 10. 000. 000 TL. sermayeli yeni bir şirket daha kurulmuştur.
Böylece İnegöl' de: Bir meyve suyu fabrikası; bir salça fabrikası ve bir sunta fabrikasının kurulması gündeme gelmiştir. Ancak bunlardan sadece İnegöl Sunta Fabrikası kurulabilmiştir.
Bunun için Alman Böehler Firması'na, 3. 800. 000 Mark ödenmesi için bir antlaşma imzalanmıştır. 650 ortaklı halka açık İSTAŞ öncülügünde kurulmuş olan Sunta Fabrikası, 1972 Yılının Ocak ayında üretime başlamıştır.
Yılda 24 900 metre küp yonga üretimi yapılan bu fabrıkada 75 işçi ve teknisyen çalışmıştır.
1973 Yılına gelindiğinde: tekstil boyaları üretmek amacıyla İSTAŞ'a bağlı olarak Kentaş kurulmuştur.
1974 Yılında da 15 bin takım kapasiteli hazır mutfak ve mobilya ünitesi faaliyete geçirilmiştir. 1978 Yılında İstaş ürünlerini pazarlamak için Timpaş kurulmuştur.
İstaş gurubuna bağlı olan bu şirketler, verimli bir şekilde çalışmış ve yüzlerce insanın ekmek kapısı olmuş ise de 1996 Yılına gelindiğinde söz konusu tesisler, ekonomik ömrünü tamamlamıştır.
Tıpkı bir ipek böceği misali kozaya dönüşerek İnegöl'deki yönetim binası, tadil edilerek, "İstaş-Kentaş İlk Öğretim Okulu" na dönüştürülmüştür.
Ardından da 1998 Yılında İstaş-Kentaş'ın geri kalan bütün ünitelerinde üretim durdurulmuştur.
Şu kadar var ki 650 ortaklı halka açık İSTAŞ'ın, ekonomik ömrünü doldurduktan sonra yönetim binası, "İstaş-Kentaş İlk Öğretim Okulu" adıyla halka, eğitim-öğretim hizmeti verirken "Sunta Şirketi"nin, mülk olarak adına tescil edilmiş bir arsa üzerinde bu tesisin, sembolik bir şekilde yaşatılması dikkat çekici görülmüştür.
RECEP AKAKUŞ HOCANIN ESERİNDEN
DÜZENLEYİP YAYINA HAZIRLAYAN
AYHAN BAYRAKTAR
