Recep Akakuş yazdı
ERTUĞRUL GÂZÎ VE SÖĞÜT – DOMANİÇ’E YERLEŞMESİ-2:
Ertuğrul Bey, bileğinin gücüyle gâzîlik unvanını almış ve yine bileginin gücüyle fetih eylediği Söğüt Kasabası’na ve Domaniç yaylalarına yerleşmiştir. Siyasî otorite olarak Selçuk Sultanı Alaaddin Keykubad da bu yerleşmeyi onaylamıştır.
1232 yılında gerçekleşen bu uygulama ve onama ile Ertuğrul Gâzî ve reisi bulunduğu Karakeçili Aşireti, yeni bir yurt kazanmıştır.Göçebelikten yarı göçebeliğe doğru zamanla yol alan, Karakeçili Aşireti ve onlara bağlı diğer Oğuz oymakları, yerleşik düzene adım adım geçmişlerdir.
Moğol baskısı ile Horasan’dan, Âzerbaycan’ dan ve Doğu Anadolu dan batıya göç eden Oğuz Boyu’na bağlı aşiret ve oymaklar, ”uç” tabir edilen Bizans- sınır boylarına kitleler halinde yerleşmeye başlamışlardır.Söğüt ve Domaniç yöresine de bir çok göçer gelmiştir.
Bunların arasında malları ellerinden alınmış ve zulme uğramış ulemâ ve ümerâ da bulunmaktadır. Porsuk Çayı’nın Sakarya Nehri’ne karıştığı yerin yakınında ve İt Burnu diye anılan yerde bir zaviye-tekke kuran Şeyh Edebâlî de bunlar arasında yer almaktadır.
İleride görüleceği üzere; bu zat, hem Ertuğrul Gâzî ve hem de oğlu Osman Gâzî üzerinde etkin bir nüfûza sahip olacaktır. Ertuğrul Gezi, cesareti ve yönetim kabiliyeti ile kısa zamanda kendini çevresine kabul ettirmiş ve Karakeçili Aşireti’nin dışında kalan diğer Oğuz Boyları’na bağlı diğer aşiretlere de lider olmuştur.
Artık O, sözü geçen bir uç-beyi görünümünde ve Alaaddin Keyku- bad’ın da sağ kolu durumundadır. O’nun bu aktif tavrı, 1237 yılında Alaaddin Keykubad, ölünceye kadar sürmüştür.
Ancak Alaaddin Keykubad, bir sû-i kast sonucunda öldürülünce Ertuğrul Gâzî, çok ihtiyatlı bir politika izlemeye başlamıştır.
Bir taraftan merkezî yönetim ile iyi münasebetler kurmaya özen gösterirken diğer taraftan da bölgede her hangi bir sürtüşmenin olmamsı için büyük gayret sarfetmiştir.
Türkmenlerin, yerleşik düzene geçmesini teşvik etmiş ve bunu -zorlamaksızın- pekiştirmeye çalışmıştır.Bu amaca yönelik olarak da Söğüt’te ilk çadırını kurduğu yere bir mescid inşa ettirmiştir.