"Bu kimselerin, dünyada da ahirette de yaptıkları boşa gitmiştir. Ve onların hiçbir yardımcıları da yoktur." (Ali İmran Süresi 22. Ayet)
Böyle bir tehlikeyi haber vermek kadar akıl sahibi insanların tedbir alması da oldukça mantıklıdır. Zira her insan, kendi sonunu yaptığı davranışlarla/ amellerle belirler.
Ameller/davranışlar bir amaca yönelik yapılır. Amaçlanan hedef gerçekleştikçe yeni hedefler belirlenir. İstikametini, hayallerine taşıyacak hedeflerine yöneltmek, insanı mutlu ettiği gibi kişiliğini ve kimliğini de ortaya çıkarır.
Sağlam karakterli insanların, iman ettikten sonra iyi ve faydalı davranışlar, yaparak ebedi mutluluğu kazanabilirler.
"Amellerin zayi olması" meselesini düşünürken öncelikle, amellerin nasıl bir fonksiyon icra ettiğini kavramak lazımdır. "Yapmasam da olur!" dediğiniz bir davranışa gerekli gayreti gösteremezsiniz. "Amellerin boşa gitmesi"nden önce siz, o amele "boş vermişseniz" sizin hayatınızda değeri yok demektir.
Acaba hangi ameller, tüm insanlar için faydalıdır? Acaba hangi ameller, özelde benim için faydalıdır?"diye düşündüğümüzde zihnimizde bir takım listeler oluşturulabilir.
Özellikle insanı, cennete sokacak haramdan sakınılmış ameller (yani ibadetler) çok önemli ve değerlidir. Güzel ahlak sahibinin yapmış olduğu (ayetlerde ve hadislerde tavsiye edilmiş) her türlü tutum ve davranış, değerlidir.
Bütün gün çalışıp ücretini alamayan insanın, memnun olamayacağını herkes bilir. Çalışıp ücretini alan bir insanın onu kaybetmesi ya da çaldırması daha da acıdır. İşte amelleri zayi olan insanda buna benzer.
"Kıskançlık, ateşin odunları yediği gibi salih amelleri yer bitirir" diyen Peygamber Efendimiz, güzel amellerin zayi olmasının bir sebebini ortaya koymuştur.
"Allah ile birlikte başkasına yönelik ibadet edenlere yani riyakarlık yapanlara ahirette Allah yüzlerine bakmayacak benimle birlikte kime ibadet ettiyseniz ecrini de sevabını da ondan bekleyin diyecek" diye buyurulan hadis-i şerif de amellerin zayi olmasına diğer bir işarettir.
Gerçi Peygamber Efendimiz (sav): "Müflis kimdir?" diye sormuş. Sahabeler de: "Malını mülkünü kaybetmiş, insandır." diye cevapladığında Peygamber Efendimiz (sav):
"Bu dünyada amel yapmış ama ahirette onun hakkına girmiş, bunun hakkına girmiş, deyip sevapları dağıtılan insandır gerçek müflis."buyurmuştur.
İşte burada da amelleri boşa giden insandan bahsedilmektedir.
"Amellerin boşa gitmesi" zayi veya ziyan olması anlamındadır. Eskiler, "hayvanın eti mundar oldu" derlerdi. Yani ölmek üzere olan bir hayvan bıçakla boğazlanmaz ya da kesilirken üzerine besmele çekilmezse manen kirli anlamında kullanılan bir kelimedir mundar... O hayvanın eti zayi olmuştur, boşa gitmiştir ve o et yenilmez.
YARIN DEVAN EDECEK İNŞALLAH!
AHMET TAŞTAN