İnsülin, pankreastan salgılanan ve kan şekeri seviyesini dengede tutan hayati bir hormondur. Ancak modern yaşamın getirdiği stres, yanlış beslenme ve hareketsizlik gibi etkenlerle birlikte, vücut zamanla bu hormona karşı duyarsızlaşabilir.

İşte bu duruma insülin direnci diyoruz. Direnç oluştuğunda pankreas daha fazla insülin üretir ama hücreler bu sinyale yeterince yanıt veremez. Bu süreç yıllarca fark edilmeden ilerleyebilir.

Gizli İnsülin Direncinin Belirtileri Nelerdir?


Gizli insülin direnci çoğu zaman kan şekerinde bariz bir yükselme olmadan da varlığını sürdürebilir. Dolayısıyla bazı belirtileri göz ardı etmemek gerekir:

· Tatlı krizleri ve sık acıkma

· Özellikle bel çevresinde yağlanma

· Sabah yorgun uyanma

· Yemekten sonra uyku hali

· Ciltte koyu lekeler (özellikle boyun, koltuk altı)

· Konsantrasyon bozukluğu

· Adet düzensizlikleri ve polikistik over sendromu (PCOS)

Kan Tahlillerinde Nasıl Ortaya Çıkar?


Gizli insülin direnci klasik açlık kan şekeri ile her zaman anlaşılmaz. Bu yüzden şu parametrelere mutlaka bakılmalı:

· Açlık insülin

· Açlık glukoz

· HOMA-IR (İnsülin Direnci İndeksi)

· HbA1c (son 3 aylık kan şekeri ortalaması)

· Trigliserid ve HDL düzeyleri (bozulmuşsa metabolik sendrom habercisi olabilir)

Fizyolojik Etkileri Nelerdir?


İnsülin direnci sadece şeker metabolizmasını değil, hormon dengesini, bağışıklık sistemini ve yağ depolanmasını da etkiler. Zamanla tip 2 diyabete, karaciğer yağlanmasına ve kardiyovasküler hastalıklara zemin hazırlar.

Ne Yapmalı?


Gizli insülin direncini yönetmek mümkündür.

· Beslenme düzeni: Şeker, un, işlenmiş karbonhidratlar azaltılmalı. Lif, sağlıklı yağlar ve kaliteli proteinler ön planda olmalı.

· Zamanlama: Ara öğün ihtiyacını azaltacak dengeli ana öğünler, mümkünse 3–4 saatlik aralıklarla.

· Fiziksel aktivite: Haftada en az 150 dakika tempolu yürüyüş veya direnç egzersizleri.

· Uyku ve stres: Yetersiz uyku ve kronik stres insülin duyarlılığını olumsuz etkiler.

· Takviye desteği: Omega-3, magnezyum, inositol ve D vitamini gibi destekler, kişiye özel olarak değerlendirilebilir.

Unutmayın; vücut size küçük sinyaller verir, onları duymak ise sizin elinizde. Şeker hastalığı teşhisi konmadan önce, bu süreç yönetilebilir. Gerekli kan testleri ve yaşam tarzı değişiklikleriyle bu direnci kırmak mümkün. Bir uzmandan yardım alarak bu süreci en iyi şekilde destekleyebilirsiniz

Diyetisyen Berre Sude MESTAN

@dyt.berremestan