Müzeler Arşivlerinde, sayıları on binlerle telaffuz edilen, bilgi, belge, fotoğraf, obje ve materyallerin, gerektiğinde satın alınabilmesi için, tahsis edilen bütçenin, bir lirasına bile dahi dokunulmamıştır.
Projelerle alakalı bulunan fonlar kullanılarak belediyemize hiç bir maddi külfet yükletmeden kazandırılmıştır.
Komisyonumuz bu çalışmaları çok yönlü yürütmüştür.
Bir taraftan bilgi, belge, fotoğraf ve objeler toplarken, bir taraftan da gidilen yerel bölgelerin özellikleri, varsa doğa tarihi, arkeolojik tarihi, kültürü, folkloru, unutulmuş halk türküleri ve dansları, nüfus yapısı, etnik özellikleri, düğünleri, gelenek ve görenekleri, yemek kültürleri, hatta tarihsel mezar taşlarına kadar araştırmalarını derinleştirmiş ve bütün bilgileri kurulan müzenin belleğine aktarmışlardır.
Başarılı, detaylı ve düzenli bir şekilde tasnif edilen, bu bilgi ve belgeler, hem müze kurulum hikâyesi, hem de İnegöl' ün her alandaki tarihsel süreci ile ilgili her türlü akademik tez yazılabilmesine imkan sağlamakta ve İnegölle ilgili yapılan tüm Çalıştay ve Sempozyumlarda sunulan çalışmalara, azami ölçüde kaynak olmaktadır.
İnegöl’le alakalı bu derlediğimiz her bir çalışma konunun uzmanlarından oluşan akademik kurul tarafından onaylanarak Kent Belleği ve Kent arşivine kazandırılmıştır.
Komisyonumuz tarafından, Müze kurulum çalışmaları için yapılan araştırmaların başlarında, Osmanlı Arşivleri Genel Müdürlüğü ile özel bir protokolün yapılması sağlanmıştır.
Nihayetinde İnegöl tarihi ile ilgili, kayıt altına alınmış, CD ortamına aktarılmış, üst düzey akademik değerde, yaklaşık 33.000 adet Osmanlıca belge, müzemiz arşivine kazandırılmıştır.
Bazı köylerimizde yaptığımız alan çalışmaları neticesinde, milyonlarca yıl öncesine ait olduğu tespit edilen fosiller bulunmuştur.
Doğa Tarihi adıyla yeni bir müze oluşturabilecek kadar dikkat çeken bu keşif, ısrarla ilgililerine yaptırdığımız yazışmalar sonucu, ileriki yıllarda kazı çalışması yapılabilmesi için, Kültür Bakanlığı kayıtlarına girmesi sağlanmıştır.
İnegöl' ün fethinden itibaren, Osmanlı Dönemi' ne ait mezar taşları incelenmiş, fotoğraflanarak ve tasnif edilerek arşivimize kazandırılmıştır.
Daha sonra İnegöllü bir akademisyenimizin öncülüğünde tamamı kitap haline getirilmiştir.
NEDİM BAYRAM