Polikistik Over Sendromu (PCOS), üreme çağındaki kadınlarda sık görülen hormonal bir bozukluktur.
Yumurtalıklarda çok sayıda küçük kistin oluşmasıyla karakterize edilen bu hastalık bir endokrin sistemi bozukluğudur ve metabolizma üzerinde etkiler yaratır.
PCOS Metabolizmayı Nasıl Etkiler?
PCOS, vücudun insülin hormonuna olan hassasiyetini azaltabilir.
Bu durum insülin direncine yol açar; hücreler glikozu verimli bir şekilde kullanamaz ve pankreas daha fazla insülin üretir.
Artan insülin seviyeleri yağ depolanmasını artırır, kilo alımını kolaylaştırır ve hormonal dengesizlikleri tetikler.
Ayrıca, PCOS'lu bireylerde bazal metabolizma hızı düşebilir, bu da kilo vermeyi zorlaştırır.
İnsülin Direnci ile Bağlantısı
PCOS'lu kadınların çoğunda insülin direnci görülür. Yüksek insülin seviyeleri, androjen (erkeklik hormonu) üretimini artırarak tüylenme, akne ve adet düzensizlikleri gibi semptomlara yol açar.
Bu durum, tip 2 diyabet, dislipidemi ve kardiyovasküler hastalık riskini de artırır.
Fizyolojik Değişiklikler
PCOS, hormonal dengenin bozulmasıyla birlikte, yüz ve vücutta aşırı tüylenme, akne, saç dökülmesi, seyrek veya düzensiz adet görme, özellikle karın bölgesinde yağlanma, yüksek LDL, düşük HDL kolesterol seviyeleri ve artmış trigliserid seviyeleri görülebilmektedir.
Diyette Dikkat Edilmesi Gereken 5 Temel Nokta
- Düşük Glisemik İndeksli Besinler Tüketin: Kan şekeri seviyelerini dengede tutmak için tam tahıllar, baklagiller, sebzeler tercih edilmelidir.
- Yeterli Protein Alımı: Kan şekeri dalgalanmalarını önlemek ve tokluk hissini artırmak için kaliteli protein kaynaklarına (yumurta, balık, tavuk, yoğurt) yer verilmelidir.
- Sağlıklı Yağlar: Omega-3 açısından zengin yağlı tohumlar, avokado ve zeytinyağı gibi kaynaklar tercih edilmelidir.
- Lif Tüketimi: Lif açısından zengin sebzeler ve meyveler insülin duyarlılığını artırabilir.
- İşlenmiş Gıdalardan Uzak Durun: Rafine şeker, trans yağlar ve paketli gıdalar insülin direncini kötüleştirir.
Beslenmeye Ek 3 Öneri
- Düzenli Egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta kardiyo ve direnç egzersizleri insülin duyarlılığını artırır. Ve semptomların iyileşmesine katkıda bulunur.
- Takviye Kullanımı: Doktor önerisiyle D vitamini, omega-3 yağ asitleri takviyeleri hormonal dengeyi destekleyebilir.
- Uyku ve Stres Yönetimi: Yeterli uyku ve stres azaltıcı teknikler (meditasyon, yoga) kortizol seviyelerini dengeleyerek hormonal sağlığı iyileştirir.
Diyetisyen Berre Sude MESTAN
@dyt.berremestan