Türkiye, dünyanın birçok ülkesinde büyükelçilik ve konsolosluklarla temsil ediliyor. Ancak her ülkede büyükelçilik bulunmuyor. Peki Türkiye’nin diplomatik misyonu olmayan ülkelerde ilişkiler nasıl yürütülüyor, bu eksikliğin sebepleri neler?
Büyükelçiliğin Olmadığı Ülkeler Hangileri?
Türkiye, Birleşmiş Milletler’e üye 193 ülkenin büyük kısmında diplomatik temsilcilik açmış durumda. Ancak özellikle Okyanusya’daki küçük ada ülkeleri (Tuvalu, Nauru, Kiribati, Marshall Adaları, Mikronezya, Palau gibi) ile Afrika’da bazı küçük devletlerde (örneğin Sao Tome ve Principe, Komorlar) doğrudan büyükelçiliği bulunmuyor.
Ayrıca bazı bölgelerde siyasi koşullar veya düşük ekonomik-siyasi etkileşim nedeniyle büyükelçilik açılmamış durumda. Bu ülkelerde Türkiye genellikle yakın bir başkentteki elçilik üzerinden temsil ediliyor.
Türkiye Bu Ülkelerde Nasıl Temsil Ediliyor?
Türkiye’nin büyükelçiliği bulunmayan ülkelerde diplomatik ilişkiler üç farklı yolla yürütülüyor:
- Akran ülkelerdeki büyükelçilikler üzerinden: Örneğin, Fiji’deki Türk Büyükelçiliği aynı zamanda bazı Pasifik ada ülkelerinden de sorumlu.
- Daimi misyonlar aracılığıyla: New York’taki BM Daimi Temsilciliği veya Brüksel’deki NATO Daimi Temsilciliği üzerinden temas sağlanabiliyor.
- Fahri konsolosluklarla: Bazı küçük ülkelerde resmi büyükelçilik olmasa da fahri konsoloslar Türkiye’yi temsil ediyor.
Büyükelçilik Açılmamasının Nedenleri
- Nüfus ve ekonomik büyüklük: Çok küçük ada devletlerinde yoğun diplomatik temas olmadığı için sürekli bir elçilik açılmıyor.
- Coğrafi uzaklık: Pasifik bölgesindeki ülkeler Türkiye’ye çok uzak olduğu için genelde bölgesel temsil tercih ediliyor.
- Siyasi istikrarsızlık: İç karışıklıkların sürdüğü bazı ülkelerde güvenlik gerekçesiyle elçilik açılmamış durumda.
Diplomatik Ağ Hızla Genişliyor
Son yıllarda Türkiye, özellikle Afrika ve Latin Amerika’da diplomatik ağını genişletiyor. 2002’de Afrika’da yalnızca 12 büyükelçilik varken, bugün bu sayı 40’ı geçti. Benzer şekilde Güney Amerika ve Asya’da da temsilcilikler hızla artıyor.
Türkiye bugün dünyada en geniş diplomatik ağlardan birine sahip ülkelerden biri. Her ülkede büyükelçilik bulunmasa da yakın başkentler üzerinden temsil sağlanıyor. Özellikle Afrika ve Pasifik’te henüz elçiliğin olmadığı ülkeler olsa da Türkiye’nin hedefi önümüzdeki yıllarda bu açığı kapatarak küresel anlamda daha güçlü bir diplomatik varlık göstermek.
