Taşikardi Nedir? Kalp Çarpıntısı ile Farkı, Nedenleri ve Uzman Tavsiyeleri

Kalp sağlığı, yaşam kalitesini doğrudan etkileyen hayati bir konudur. Halk arasında "kalp çarpıntısı" olarak bilinen durum, tıpta genellikle "taşikardi" terimiyle açıklanır.

Ancak bu iki kavram aynı değildir. Peki taşikardi nedir? Kalbin normal atım hızı nedir? Sporcularda durum farklı mıdır? İşte detaylar...

Taşikardi Nedir?

Taşikardi, kalbin normalden daha hızlı atması durumudur. Genellikle dakikada 100 atımın üzerindeki kalp hızları taşikardi olarak kabul edilir. Bu durum, kalbin vücuda yeterli kanı pompalayamamasına veya kalp odacıklarındaki kan akışının düzenli olmamasına neden olabilir.

Taşikardi, kalp atış hızının dakikada 100 atımın (bpm) üzerine çıkması durumudur. Bu artış dinlenme hâlindeyken bile görülebilir. Kalp daha hızlı çalıştığında, vücuda yeterince oksijen pompalanamayabilir.

Taşikardi ile Kalp Çarpıntısı Arasındaki Fark

Taşikardi ve kalp çarpıntısı terimleri sıklıkla birbirinin yerine kullanılsa da aralarında fark vardır:

• Taşikardi: Kalbin bilimsel olarak belirlenmiş, normalden daha hızlı atması (genellikle 100 atım/dakika üzeri) durumudur. Bu, bir elektrokardiyogram (EKG) ile ölçülebilen objektif bir durumdur.
• Kalp Çarpıntısı: Kişinin kendi kalp atışlarını rahatsız edici veya fark edilir bir şekilde hissetmesidir. Bu, kalbin hızlı, yavaş, güçlü, düzensiz veya atım atlaması şeklinde hissedilebilir. Çarpıntı hissi her zaman taşikardi anlamına gelmez; normal kalp hızında da hissedilebilir. Yani, taşikardi bir tıbbi durumken, çarpıntı bir semptomdur.

Her taşikardi bir çarpıntıdır ama her çarpıntı taşikardi değildir.

• Taşikardi: Objektif olarak ölçülebilir; kalp atım sayısı dakikada 100'ün üzerindedir.
• Kalp çarpıntısı: Subjektif bir hisstir; kişi kalbinin hızlı, düzensiz veya güçlü attığını hisseder.

Kalbin Normal Değerleri Nedir?

Kalbin normal atım hızı bireyin yaşına, cinsiyetine, fiziksel aktivite düzeyine ve sağlık durumuna göre değişse de genel olarak kabul edilen dinlenme hâlindeki değerler:

• Yetişkinler: 60-100 bpm
• Sporcularda: 40-60 bpm (antrenmanlı kalp yavaş atabilir)

Kalbin Normal Hızı Bebek, Çocuk, Kadın ve Yetişkinlerde Nasıldır?

Kalbin normal atış hızları (istirahat halinde) yaşa göre değişir:

• Bebekler (0-1 yaş): Dakikada 100-160 atım
• Çocuklar (1-10 yaş): Dakikada 70-120 atım
• Ergenler ve Yetişkinler (10 yaş üzeri): Dakikada 60-100 atım
• Kadınlar: Genel olarak erkeklere göre birkaç atım daha yüksek olabilir, ancak yetişkin normal aralığı içindedir.

• Yenidoğan (0-1 ay): 100-180 bpm
• Bebek (1-12 ay): 100-160 bpm
• Çocuk (1-10 yaş): 70-130 bpm
• 11 yaş ve üstü (kadın ve erkek): 60-100 bpm
• Gebelikte: Hafif artış (yaklaşık 10-20 bpm fazla olabilir)

• Yaşlılar: Genelde 60-100 atış, ancak yaş ilerledikçe hafif düşüş gözlenebilir.

Spor Yapanlarda Kalp Hızı Durumu Nedir?

Düzenli olarak spor yapan veya yüksek fiziksel aktiviteye sahip bireylerde, kalbin daha verimli çalışması nedeniyle istirahat kalp hızı daha düşük olabilir.

Örneğin, profesyonel sporcularda istirahat kalp hızı dakikada 40-60 atım arasında olabilir ve bu durum normal kabul edilir. Egzersiz sırasında ise kalp hızı artar ve yaşa uygun maksimum kalp hızına (yaklaşık 220 eksi yaşınız) yaklaşabilir.

Düzenli egzersiz yapan kişilerde kalp kası daha güçlü çalışır. Bu nedenle:

• Dinlenme hâlinde kalp hızı düşer (40-60 bpm olabilir).
• Egzersiz sırasında 120-160 bpm arası normal sayılır.

Çarpıntı Belirtileri Nelerdir? Çarpıntı Nasıl Hissedilir?

Çarpıntı, kişiden kişiye farklı şekillerde hissedilebilir. En yaygın belirtiler ve hisler şunlardır:

• Kalbin hızlı veya kuvvetli atması: Kalbin göğüsten fırlayacakmış gibi hissetmek.
• Kalbin atım atlaması veya teklemeler: Kalbin bir an durup sonra güçlü bir şekilde atması.
• Düzensiz kalp atışları: Kalbin ritminin bozulmuş gibi hissetmek.
• Göğüste çırpınma veya titreme hissi.
• Boyun veya boğazda kalp atışlarını hissetme.

Çarpıntıya eşlik edebilecek diğer belirtiler ise şunlardır:

• Nefes darlığı
• Göğüs ağrısı veya rahatsızlık
• Baş dönmesi veya sersemlik
• Bayılma hissi veya bayılma
• Terleme
• Anksiyete veya panik hissi

Taşikardi ve Kalp Çarpıntısının Sebepleri Nelerdir?

Hem taşikardi hem de kalp çarpıntısına yol açan birçok farklı neden olabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:

Yaşam Tarzı ve Dış Faktörler:

• Stres ve anksiyete: Yoğun stres veya panik ataklar.
• Kafein: Aşırı kahve, çay, enerji içeceği tüketimi.
• Alkol: Aşırı alkol tüketimi.
• Nikotin: Sigara içmek.
• Bazı ilaçlar: Soğuk algınlığı ilaçları, astım ilaçları, tiroid ilaçları gibi.
• Uyuşturucu madde kullanımı: Kokain, amfetamin gibi.
• Ateş: Vücut ısısının yükselmesi.
• Yorucu egzersiz.
• Dehidrasyon (sıvı kaybı).
• Uyku eksikliği.

Tıbbi Durumlar:

• Kalp rahatsızlıkları: Kalp ritim bozuklukları (aritmi), koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği, kalp kapak hastalıkları, kalp kası hastalıkları (kardiyomiyopati).
• Anemi (kansızlık): Kanda yeterli kırmızı kan hücresi olmaması.
• Tiroid bezinin aşırı çalışması (hipertiroidi).
• Düşük kan şekeri (hipoglisemi).
• Elektrolit dengesizlikleri: Potasyum, magnezyum gibi.
• Enfeksiyonlar.
• Feokromositoma: Adrenal bezin nadir bir tümörü.

Taşikardi ve Kalp Çarpıntısına Karşı Uzman Tavsiyeleri Nelerdir?

Çarpıntı veya taşikardi hissettiğinizde bir doktora başvurmanız önemlidir. Ancak genel olarak yapabileceğiniz bazı şeyler ve uzman tavsiyeleri şunlardır:

1. Tıbbi Yardım Alın: Özellikle çarpıntıya göğüs ağrısı, nefes darlığı, baş dönmesi veya bayılma hissi eşlik ediyorsa hemen acil tıbbi yardım alın. Tekrarlayan veya endişe verici çarpıntılar için bir kardiyologa başvurun.
2. Stresi Yönetin: Meditasyon, yoga, derin nefes egzersizleri gibi stres azaltıcı teknikleri uygulayın.
3. Yaşam Tarzı Değişiklikleri Yapın:
   • Kafein, alkol ve nikotini azaltın veya bırakın.
   • Dengeli beslenin ve yeterli su tüketin. Dehidrasyon kalp çarpıntısına yol açabilir.
   • Düzenli uyku alın.
   • Düzenli egzersiz yapın: Ancak doktorunuza danışmadan aşırıya kaçmayın.
4. İlaç Kullanımını Gözden Geçirin: Kullandığınız ilaçların yan etkilerini doktorunuzla konuşun. Bazı ilaçlar çarpıntıya neden olabilir.
5. Tetikleyicileri Belirleyin: Çarpıntılarınızı tetikleyen durumları veya maddeleri (örneğin, belirli yiyecekler, stresli durumlar) not edin ve bunlardan kaçınmaya çalışın.
6. Vagal Manevralar: Doktorunuzun onayıyla, bazı vagal manevralar (örneğin, öksürme, ıkınma, yüze soğuk su çarpma) kalp hızını yavaşlatmaya yardımcı olabilir. Ancak bunları denemeden önce mutlaka bir sağlık profesyoneline danışın.

Unutmayın, bu bilgiler genel tavsiyelerdir ve tıbbi teşhis veya tedavi yerine geçmez. Her zaman kişiselleştirilmiş bir değerlendirme ve tedavi planı için doktorunuza danışın.

Özetle Taşikardi ve Kalp Çarpıntısı:

• Taşikardi, kalp atım hızının dakikada 100'ün üzerine çıkmasıdır.

• Kalp çarpıntısı, kişinin kalbinin hızlı/düzensiz attığını hissetmesidir.

• Normal kalp hızı, yaşa ve fiziksel duruma göre değişir.

• Sporcularda kalp hızı düşük olabilir.

• Çarpıntı belirtileri arasında hızlı atım, baş dönmesi ve nefes darlığı yer alır.

• Nedenler arasında stres, kafein, tiroid hastalıkları ve ritim bozuklukları bulunur.

• Uzman tavsiyeleri: stres azaltma, kafein kısıtlaması, düzenli kontrol ve sağlıklı yaşamdır.

Uzmanların taşikardi ve çarpıntıya karşı önerdiği önlemler:

• Stresle başa çıkma yöntemleri öğrenin (nefes egzersizi, dua, spor)
• Kafein ve nikotin tüketimini azaltın
• Yeterli su tüketin ve düzenli uyuyun
• Kalp ritmini bozan ilaçlardan kaçının (doktor önerisi olmadan ilaç kullanmayın)
• Rutin kalp kontrollerinizi ihmal etmeyin
• Kalp hastalığı riski varsa kardiyoloji uzmanına başvurun

İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!

Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!

Estetik Kaygılar Neden Yükselişte ve Bu Kaygılarla Başa Çıkmanın Yolları Nelerdir?

İçeriği Görüntüle

Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!

Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!