Türkiye’de tarım sektöründe üretici fiyatları, 2024 yılını zamlarla ve fiyat dalgalanmalarıyla tamamladı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE) verilerine göre, üretici fiyatları yıllık bazda yüzde 37,01 artarken, Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 0,39 oranında düştü. Ancak detaylara indiğimizde bazı ürünlerin adeta fiyat rekorları kırdığı, bazılarının ise büyük kayıplar yaşadığı görülüyor.
Turunçgillerde Tarihi Artış, Yağlı Meyvelerde Sert Düşüş Var!
Tarım sektöründe en çarpıcı değişikliklerden biri turunçgil fiyatlarında yaşandı. 2024 yılı boyunca turunçgillerde üretici fiyatları tam %212,94 oranında arttı. Bu, portakal, mandalina ve limon gibi ürünlerin tarladan çıkış fiyatlarının üç katına çıktığı anlamına geliyor. Üreticiler bu artışı, artan girdi maliyetleri ve iklim değişikliğinin etkileriyle açıklarken, tüketiciler için narenciye artık lüks bir meyve haline gelmeye başladı.
Öte yandan, yağlı meyveler grubunda işler tam tersine döndü. Bu grupta üretici fiyatları Aralık ayında %6,49 oranında düştü. Zeytin ve ayçiçeği gibi ürünlerin fiyatlarındaki gerileme, tüketicilere nefes aldırsa da üreticiler için endişe verici bir durum. Çiftçiler, özellikle zeytinyağı piyasasındaki dalgalanmalar nedeniyle zarar ettiklerini söylüyor.
Hangi Ürünler Değer Kazandı, Hangileri Kaybetti?
Tarım sektöründe bazı ürün grupları fiyat artışlarıyla dikkat çekerken, bazıları gerileme yaşadı:
📈 Kazananlar:
✔️ Çok yıllık bitkisel ürünler: Yıllık %49,52 arttı.
✔️ Balıkçılık ürünleri: Yıllık %50,29 arttı.
✔️ Orman ürünleri: Yıllık %15,65 arttı.
📉 Kaybedenler:
❌ Yağlı meyveler: Aralık ayında %6,49 düştü.
❌ Çok yıllık bitkisel ürünler: Aralık ayında %5,87 düştü.
❌ Balıkçılık ürünleri: Aralık ayında %2,17 düştü.
Bu rakamlar, tarım piyasasında büyük dalgalanmalar yaşandığını gösteriyor. Özellikle turunçgillerdeki astronomik artış ve zeytin fiyatlarındaki düşüş, üreticilerin de tüketicilerin de dikkatle takip ettiği konuların başında geliyor.
Tarımda Girdi Maliyetleri Artıyor, Üreticiler Zor Durumda!
Tarım-ÜFE’deki bu değişimler sadece piyasa hareketlerinden kaynaklanmıyor. Üreticiler, mazot, gübre, ilaç ve yem gibi girdilerin fiyatlarının yükselmesi nedeniyle maliyetlerin arttığını belirtiyor. Tarım ve hayvancılık sektörü, döviz kuru dalgalanmalarından doğrudan etkileniyor ve bu da fiyatları kaçınılmaz şekilde yukarı çekiyor.
Peki 2025'te Tarımda Neler Bekleniyor?
Uzmanlar, 2025 yılında tarım ürünleri fiyatlarının belirsizliğini koruyacağını söylüyor. İklim değişikliği, kuraklık ve ekonomik dalgalanmalar, üretici fiyatlarını etkilemeye devam edecek gibi görünüyor. 17 Şubat 2025’te açıklanacak yeni Tarım-ÜFE verileri, sektördeki gidişat açısından kritik bir gösterge olacak.
Sizce tarım ürünlerindeki fiyat artışları devam eder mi? Tarladan sofraya uzanan bu fiyat hareketleri hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda görüşlerinizi paylaşabilirsiniz!
