Sosyal medya devi X (eski adıyla Twitter), Avrupa Komisyonu'nun yürüttüğü soruşturmanın ardından dev bir cezayla karşı karşıya kaldı. Komisyon, platformun kullanıcıya “doğrulanmış hesap” algısı veren mavi tik sistemini yanıltıcı buldu ve tam 120 milyon euro para cezası kesti. Kararın detayları ve X’in önümüzdeki süreçte nelerle karşılaşacağı merak konusu oldu.
Mavi Tikin Herkese Satılması Neden Sorun Sayıldı?
Avrupa Komisyonu, X’in doğrulama sistemini para karşılığı herkese açmasının ciddi güven sorunları yarattığını belirtiyor. Çünkü mavi tik işareti, yıllardır gerçek kişiler, kamu figürleri, gazeteciler ve kurumların kimlik doğrulaması için kullanılıyordu.
Yeni sistemde ise doğrulama yapılmadan ücret ödeyen herkes bu simgeyi alabildiği için, kullanıcıların yanlış yönlendirildiği düşünülüyor.
Komisyona göre durum sadece yanlış yönlendirme değil; aynı zamanda AB Dijital Hizmetler Yasası’na (DSA) açık bir aykırılık. Yasa, platformların hizmetlerinde yanıltıcı tasarım ve uygulamalara yer vermemesini şart koşuyor.
Reklam Arşivinde Şeffaflık Eksikliği Sorunu
Ceza sadece mavi tik nedeniyle değil. Avrupa Komisyonu, X’in reklam arşivinin de yasal gereklilikleri karşılamadığını tespit etti.
DSA’ya göre platformlar, kullanıcıların ve araştırmacıların reklam içeriklerini açıkça görebildiği, sorgulayıp inceleyebildiği erişilebilir bir arşiv sunmak zorunda.
Komisyonun bulguları ise şöyle:
- Reklam arşivine erişim kullanıcıyı zorlayan karmaşık adımlarla dolu,
- Arşivde birçok temel bilgi eksik: Reklamı veren şirket, reklamın konusu, hedef kitlesi gibi detaylar yeterince görünür değil,
- Araştırmacıların kamuya açık verilere erişmesi engelleniyor,
- X’in veri erişim süreçleri gereksiz bürokrasiyle dolu ve araştırmaları sekteye uğratıyor.
Bu durumlar sistemik risklerin analiz edilmesini zorlaştırdığı için ikinci bir ihlal olarak kabul edildi.
X’e Verilen Süre ve Bundan Sonra Ne Olacak?
Avrupa Komisyonu, şirketten belirli bir takvim içinde adım atmasını istiyor. Buna göre X:
- Mavi tikle ilgili sorunları düzeltmek için 60 iş günü,
- Reklam arşivi ve araştırmacı verisi erişimiyle ilgili eksikleri gidermek için 90 gün
içerisinde hazırlayacağı detaylı bir eylem planını Komisyona sunmak zorunda.
Bu plan önce Dijital Hizmetler Kurulu tarafından incelenecek, daha sonra Komisyon nihai kararını açıklayacak ve uygulanması için makul bir süre verecek.
X İçin Süreç Nereye Gidiyor?
Bu gelişme, X’in AB ile yaşadığı en büyük krizlerden biri olarak yorumlanıyor.
Hem platform güvenliği hem de doğrulama sistemi sıkça tartışılan X’in, yeni düzenlemelere nasıl uyum sağlayacağı ve kullanıcı güvenini nasıl yeniden kazanacağı yakından takip ediliyor.
