Batman uzun yıllar görece düşük riskli iller arasında görülse de son dönemde yapılan güncellemeler, fay hattı verileri ve uzman görüşleri şehri yeniden tartışma alanına soktu. AFAD haritaları, yapı stoğu durumu ve yerel jeoloji uzmanlarının değerlendirmeleri ışığında Batman’ın deprem riski nasıl görünüyor?
Yeni Fay Haritaları Batman’ı Nasıl Gördü?
Güncellenen Türkiye diri fay haritalarına göre Batman, 2. derece deprem riski taşıyan iller arasında yer alıyor.
Ayrıca Jeoloji Mühendisleri Odası verilerine göre, Batman’ın bazı ilçeleri 1. derece risk bölgesinde (özellikle Sason, Kozluk, Beşiri), şehir merkezi ve Gercüş ilçesi ise 2. derecede riskli kabul ediliyor.
Dolayısıyla, Batman’ın tamamen “güvenli” bir şehir olduğu söylemi artık geçerli görünmüyor; birçok uzman, çevresel fay hatlarının etkisi ve yapı stoğunun durumu sebebiyle dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor.
Yerel Uzman Görüşleri Ne Diyor?
Jeoloji Mühendisleri Odası Batman İl Temsilcisi, risk konusunda şu noktaları öne çıkarıyor:
- Batman’da eski yapıların çokluğu ve yapı güvenliği eksikliği büyük bir risk faktörü.
- Merkez dışındaki ilçelerde fay segmentlerinin daha aktif olabileceği belirtiliyor.
- Zemin yapısı ve yeraltı su seviyesinin yüksekliği bazı bölgelerde zayıf zemin riskini artırabiliyor.
Bazı haber kaynaklarında ise Batman’ın “depreme bakımından güvenilir şehirler” arasında gösterildiği iddiaları da yer alıyor. Ancak bu görüşler, genelde olası fay etkilerinin göz ardı edilmesi ya da yapısal risklerin eksik değerlendirilmesi üzerine kuruluyor.
Batman İçin Öne Çıkan Risk Bölgeleri
- Sason ve Kozluk ilçeleri, güncel haritalarda 1. derece risk alanlarına yakın konumda gösteriliyor.
- Şehir merkezi ise çoğu haritada 2. derece risk bölgesi olarak sınıflandırılıyor.
- Beşiri ve Gercüş gibi ilçeler de yapı stoku ve zemin özellikleri nedeniyle yakından izlenmesi gerekenler arasında.
Batman İçin Önerilen Önlemler
- Tüm binalar, özellikle 2000 yılı öncesi yapılmış yapılar, deprem performans analizi ve güçlendirme sürecinden geçirilmeli.
- Yerel yönetim ve ilgili kurumlar, kentsel dönüşüm projelerini hızlandırmalı ve riskli yapıların yenilenmesine öncelik vermeli.
- Mahallelere yönelik deprem farkındalığı eğitimleri artırılmalı, toplanma alanları netleştirilmeli.
- Zemin etüt çalışmaları ile riskli zemin bölgeleri belirlenmeli ve yeni yapılaşmalar bu etütlere göre planlanmalı.
- Acil durum planları, deprem çantaları ve aile içi tatbikatlar düzenli hale getirilmeli.
Batman’ın bugünkü durumu, “sıfır risk var” söylemlerini zayıflatıyor. Ancak doğru planlama, yapı iyileştirme ve bilinçli yaklaşımla bu riskler büyük oranda kontrol altına alınabilir.
