Doğa Olayları ve Halk İnançları: Efsaneler ve Gerçekler
Kuş ve Hayvan Seslerinin Kültürel Yorumları
Toplumumuzda, özellikle köpeklerin uluması ve baykuşların ötüşü gibi doğa olayları, çeşitli şekillerde yorumlanır. Bu seslerin uğur, uğursuzluk veya ölüm işareti olarak kabul edilmesi, derinlemesine köklü batıl, uyduma bir inanç sistemini yansıtır. Bu tür uydurma inanışların İslam dini ile bağı yoktur.
İslâm İnancında Doğaüstü Algılar
İslâm esasları, kuş ötüşleri veya hayvan ulumaları gibi olaylarda uğur veya uğursuzluk aramanın batıl olduğunu vurgular. Ancak, halk arasında bu tür inanışlar hâlâ yaygın. Bir araştırmacının belirttiği gibi, bu inançlar, hayvanların özel yetenekleri ve davranışları üzerinden şekilleniyor.
"Hayvanların insanlarda bulunmayan kimi yetenekleri, sezişleri, biçimsel özellikleri, uğurlu ya da uğursuz sayılmaları bu türden inanmaların oluşmasında ve evrensel bir çizgiye erişmesinde büyük bir rol oynamaktadır." - Araştırmacı
Halk Arasında Yaygın Olan Belirtiler ve Yorumlar
Bazı hayvanların özellikle belirli zamanlarda ve durumlarda çıkardıkları sesler, halk arasında ölüm ve diğer büyük olayların habercisi olarak kabul ediliyor. Köpeklerin ulumasından baykuşların ötüşüne kadar, bu inanışlar halk kültürünün derinliklerine işlemiş durumda. Bu batıl inanışların bilimsel ve dini temeli yoktur.
Kuş ve hayvanlarla ilgili hurafeler ve batıl inanışlardan bazıları:
1) —Akşam ve yatsı ezanları okunurken köpek ulursa o civarda biri ölür.
2) —Gece vakitsiz horoz öterse savaş çıkar.
3) —Tavşan, tilki ve kara kedi yolu keserse, uğursuzluk gelir.
4) —Bir yere giderken yılan görülürse, uğura işarettir.
5) —Kara karga kimin evinde öterse, o haneden cenaze çıkar.
6) —Baykuş kimin evinde öterse o haneden cenaze çıkar.
7) —Baykuş kimin evinde öterse o haneye ya belâ gelir, ya da ölüm.
8) —Ala karga kimin evinde öterse o eve müjde gelir.
9) —Kurbağalar sesini yükseltirse yağmur yağar.
Peygamberimizin (s.a.v) uyarısı
Peygamberimiz (S.A.S.) şöyle buyurmuştur: "Baykuş ötmesinde şer (kötülük) yoktur. Herhangi bir şeyde uğursuzluk da yoktur" Sahih-i Müslim ve Tercemesi, c. 7, s. 87.
Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v) bir başka hadislerinde de, kuşun uçmasında, ötmesinde uğur ve uğursuzluk aramayı, bunlara dayanarak geleceğe dair hükümler çıkarmayı, sihir ve kehanet işleri gibi görerek yasaklamıştır.
Hayvanlar herhangi bir zamanda herhangi bir sebeple öter veya ulur. Bunu kötüye yorumlamak batıl bir inanıştır. Bilakis hayvanlar da kendi lisanlarıyla Allah'ı zikrederler.
İnsanın ölmesi veya yaşaması hayvan seslerine veya köpek ulumasına değil, Allah'ın takdirine bağlıdır. Biz, her canlının vâdesi gelince öleceğine inanınız. Ama insan nerede, nasıl, kaç yaşında ve hangi şekilde ölecek onu bilemeyiz. Çünkü Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:
"Aranızda ölümü takdir eden (keyfiyetini, zamanını, mekanını ve ömrün müddetini tayin eden) biziz. Ve biz önüne geçilebileceklerden değiliz" Vakıa Suresi, Âyet: 60.
Hazırlayan: Ayhan Talha Bayraktar
Kaynak: Yaşayan Hurafeler-Kemalettin Erdil
