Telefon Kodlarının Tarihsel Gelişimi

Türkiye'deki telefon şehir kodları sistemine baktığınızda, komşu şehirlerin kodlarının çok farklı, kod numaraları yakın olan şehirlerin ise birbirlerinden çok uzak olduklarını fark edersiniz.

Bu durumun arkasındaki sebep, kod sisteminin tuşlu telefonlar yaygınlaşmadan önce kadranlı telefonlara göre kurulmuş olmasıdır.

Kadranlı Telefon Dönemi

Kadranlı telefonlarda 9'u çevirmek için, hizasındaki deliğe parmağınızı sokup, sonuna kadar kadranı çevirmeniz ve bırakmanız gerekiyordu.

Kadran da otomatik olarak geri dönerek eski konumuna geliyor ve bir tek numara çevirme işlemi tamamlanıyordu.

Bu işlemde 1'i çevirmek 9'u çevirmekten, 212'yi çevirmek 989'u çevirmekten çok daha kısa bir sürede gerçekleşiyor ve santraller daha az meşgul oluyordu.

“Bu nedenle, 212 gibi kısa süre tutan kod numaraları ülkenin en büyük, en çok telefon kullanılan şehirlerine verilmiştir. Örneğin, New York ve İstanbul'un kod numaraları aynı, yani 212 iken, Chicago ve Ankara'nın da 312'dir.”

Başarılı Sosyal Medya Yöneticisi Olmak İçin Gerekenler ve Etkili Yönetim Stratejileri

İçeriği Görüntüle

Telefon şehir kodları neye göre veriliyor?

• Şehir kodları, ülke içindeki iletişim trafiğini düzenlemek ve yönlendirmek amacıyla verilir.

• Genellikle:

  • Büyük şehirler daha küçük ve kolay hatırlanabilir kodlar alır (örn. İstanbul → 212, 216).

  • Nüfus yoğunluğu, ekonomik önem ve iletişim trafiği dikkate alınır.

  • Coğrafi yakınlıklar da göz önünde bulundurulur. Örneğin çevre illerin kodları birbirine benzer olabilir.

• Türkiye’de kodlar, önce illerin alfabetik sıralamasına göre tasarlanmış, sonra trafik yoğunluğu gibi sebeplerle bazı kodlar özel düzenlemelere uğramıştır.

Telefon şehir kodları

Telefon şehir kodları, temelde bir ülkenin coğrafi bölgelerini veya idari birimlerini (genellikle illeri) tanımlamak amacıyla verilir. Bu kodlar, bir telefon numarasının hangi coğrafi alana ait olduğunu gösterir. Veriliş kriterleri ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir ancak genel olarak şu faktörler etkili olur:

• Coğrafi Yakınlık: Birbirine yakın olan şehirler veya bölgeler genellikle benzer veya ardışık kodlara sahip olabilir. Bu, yönlendirme sistemlerinin daha verimli çalışmasına yardımcı olur.
• Nüfus Yoğunluğu: Büyük ve yoğun nüfuslu şehirler, daha fazla telefon numarasına ihtiyaç duyacağından, kendilerine özel ve kolayca tanınabilir kodlar atanabilir.
• Tarihi Gelişim: Telefon sistemlerinin ilk kurulduğu dönemlerdeki altyapı ve santral yapıları, kodların belirlenmesinde etkili olmuştur. İlk kurulan büyük şehirlere öncelikli ve kısa kodlar verilmiş olabilir.
• Yönlendirme Kolaylığı: Kodlar, telefon çağrılarının doğru santrale ve aboneye yönlendirilmesini sağlayacak şekilde düzenlenir. Kolay hatırlanabilir ve mantıksal bir sıra izleyen kodlar, sistemin verimliliğini artırır.

Modern Telefonlarda Kod Sisteminin Etkileri

Şüphesiz bugünkü tuşlu telefonlar çok hızlı çalıştıklarından, numaraları aramak bakımından bir zaman farkı yoktur.

Ancak, tarihsel olarak bu kod numaraları, büyük şehirlerdeki yoğun telefon trafiğini daha verimli yönetmek amacıyla kısa tutulmuştur.

Türkiye'de üçüncü en kısa kod 222 ile Eskişehir iken, en uzun süren kod ise 488 ile Batman'dır.

Şehirlerin Büyümesi ve Yeni Kodlar

Zamanla şehirler büyüdükçe, onları kısımlara bölüp yeni kod numaraları verme ihtiyacı doğmuştur.

Yeniler eskilerle karışmasın diye farklı numaralar verilmiştir.

Örneğin, kodu 212 olan New York ikiye bölündüğünde, ikinci kısma 718 kodu verilmiştir.

İstanbul da Avrupa yakası ve Anadolu Yakası diye ikiye ayrılmıştır. İstanbul telefon kodu için  212 mi Avrupa yakasıydı yoksa 216 mı gibi karışıklıklar hala devam etmektedir.

Tuşlu telefonların yaygınlaşmasıyla birlikte, numaraları aramak daha hızlı ve kolay hale gelmiş olsa da, tarihi kodlama sistemi büyük ölçüde korunmuştur. 

Telefon şehir kodları hangi tarihte verildi?

Genel olarak, 1950'li ve 1960'lı yıllarda telefon ağının genişlemesiyle birlikte şehir kodları da tanımlanmaya başlanmıştır diyebiliriz.

Bu dönemde, PTT (Posta, Telgraf ve Telefon İdaresi) tarafından yapılan çalışmalarla Türkiye'nin farklı bölgelerine özel kodlar atanmıştır. Zaman içinde bazı kodlarda değişiklikler ve düzenlemeler yapılmış olsa da, temel yapı bu dönemde oluşturulmuştur.

• Türkiye’de telefon şehir kodlarının resmî anlamda kullanılması 1980’lerin başında yaygınlaştı.

• Özellikle 1986 yılında PTT (Posta Telefon Telgraf) tarafından "numaralandırma planı" güncellenmiş ve şehirlerarası otomatik arama sistemi (ŞOAS) ile birlikte şehir kodları zorunlu hale gelmiştir.

• Ancak ilk kodlama çalışmaları, 1970'lerin sonlarına doğru analog santrallerin modernize edilmesi sürecinde başlamıştı.

Telefon şehir kodları niçin verildi?

Telefon şehir kodlarının verilmesinin temel amacı, telefon iletişimini düzenlemek ve kolaylaştırmaktır. Bu kodlar sayesinde:

• Uzak Mesafe Aramaları Mümkün Hale Gelir: Farklı şehirlerdeki abonelerin birbirleriyle iletişim kurabilmesi için her şehrin kendine özgü bir tanımlayıcıya ihtiyacı vardır. Şehir kodları, arayan kişinin hangi şehri aradığını belirtmesini sağlar.
• Çağrı Yönlendirme Sistemi Oluşturulur: Telefon santralleri, aranan numaranın başındaki şehir kodunu okuyarak çağrıyı doğru şehire ve oradaki aboneye yönlendirir. Bu, otomatik ve hızlı bir iletişim imkanı sunar.
• Numara Tekrarlarının Önüne Geçilir: Her şehire özel bir kod verilerek, farklı şehirlerde aynı numaraların kullanılabilmesi sağlanır. Bu da karışıklıkları önler ve numara yönetimini kolaylaştırır.
• Hizmet Alanlarının Belirlenmesi Kolaylaşır: Şehir kodları, telefon hizmetlerinin hangi coğrafi bölgeleri kapsadığını belirlemek için de kullanılır.

Telefon şehir kodları tarihi, kullanımı ve kültürü hakkında ilginç bilgiler 

Elbette, telefon şehir kodları sadece teknik birer numara dizisi olmanın ötesinde bazı ilginç tarihi, kullanım ve kültürel yönlere de sahip:

• İlk Başlarda Manuel Santraller: Telefon sistemlerinin ilk dönemlerinde şehirlerarası aramalar manuel olarak yapılırdı. Arayan kişi, santral operatörüne hangi şehri aradığını söyler, operatör de bağlantıyı elle kurardı. Şehir kodlarının verilmesiyle birlikte bu süreç otomatikleştikçe hızlandı ve kolaylaştı.
• "Çevir Çevir Çal": Eskiden kullanılan çevirmeli telefonlarda, şehir kodunu tuşlamak zaman alırdı ve bazen hatalı çevirmeler yaşanırdı. Bu durum, "çevir çevir çal" gibi deyimlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur.
• Şehir Kimliği: Şehir kodları zamanla o şehirle özdeşleşebilir. Özellikle küçük şehirlerde, insanlar şehir kodlarını bir nevi kimlik veya aidiyet sembolü olarak görebilirler. Örneğin, "0312 Ankara'nın kodu" gibi ifadeler yaygındır.
• Müzik ve Sanatta İzleri: Şehir kodları bazen şarkılarda, şiirlerde veya diğer kültürel ürünlerde de yer bulabilir. Bu, kodların sadece iletişim aracı olmanın ötesinde kültürel bir hafızanın parçası haline geldiğini gösterir.
• Teknolojinin Etkisi: Günümüzde mobil telefonlar ve internet tabanlı iletişim araçları yaygınlaşsa da, sabit hatlardaki şehir kodları hala önemini koruyor. Özellikle kurumsal iletişimde ve bazı bölgelerde sabit hatlar hala temel iletişim aracıdır.
• Uluslararası Kodlar: Şehir kodlarının mantığı uluslararası alanda da geçerlidir. Ülkelerin kendilerine ait uluslararası telefon kodları vardır ve bir ülkeyi ararken bu kodun da çevrilmesi gerekir.
• Kod Değişiklikleri: Zaman zaman, özellikle büyük şehirlerde numara planlaması gereği şehir kodlarında veya alan içi kodlarda değişiklikler yapılabilir. Bu değişiklikler genellikle uzun bir planlama sürecinin ardından duyurulur. 

İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!

Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!

Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!

Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!