Takvimler 15 Temmuz’u gösterdiğinde Türkiye’nin aklına ilk olarak 2016’daki kanlı darbe girişimi gelir. Ancak bu tarih sadece siyasi kırılmaların değil, aynı zamanda sanatın, bilimin, edebiyatın ve düşüncenin de yıldızlarını doğurduğu ve uğurladığı bir gün olarak dikkat çekiyor. Ichijō’dan Tarkan Gözübüyük’e, Rembrandt’tan Jacques Derrida’ya, Anton Çehov’dan Ömer Halisdemir’e kadar pek çok isim bu günde hayata gözlerini açtı ya da kapattı. İşte, 15 Temmuz’un görünmeyen yüzü…
Sanatın Dâhileri Aynı Günde Doğdu
1606 yılında doğan Rembrandt, Batı resim sanatının en büyük ustalarından biri olarak kabul ediliyor. Işık-gölge tekniğiyle yarattığı portreleri hâlâ sanat dünyasında referans niteliğinde.
1899’da dünyaya gelen Remzi Oğuz Arık, yalnızca bir arkeolog değil, aynı zamanda Türk milliyetçiliğini besleyen önemli yazarlardan biriydi.
1934 doğumlu Harrison Birtwistle, çağdaş klasik müziğin sınırlarını zorlayan eserleriyle Britanya müzik tarihine adını kazıdı.
1985 doğumlu Burak Yılmaz, Türk futbolunun en çok konuşulan forvetlerinden biri olurken, aynı gün doğan ForestWhitaker (1961) da sinemadaki güçlü performanslarıyla Oscar’a uzandı.
Bilimin ve Felsefenin Dehaları
1848’de doğan VilfredoPareto, bugün bile ekonomi ve sosyoloji derslerinde “Paretoİlkesi”yle anılıyor. “80/20 kuralı” onun teorisinden doğdu.
1892’de doğan Walter Benjamin, kültür eleştirisinin mihenk taşlarından biri haline geldi. Kapitalizm, estetik ve edebiyat üzerine fikirleri hâlâ güncel.
1930 doğumlu Jacques Derrida, “yapısöküm” kavramıyla modern felsefeye damga vurdu. 20. yüzyıl düşün dünyasının en etkili isimlerinden biri olarak kabul edilir.
Türkiye’den Doğan Yıldızlar
1948’de doğan Sümer Tilmaç, Türk sinemasının emektar yüzlerinden biri. Yüzlerce filmde yer aldı, halkın gönlünde özel bir yer edindi.
1955 doğumlu Harun Kolçak, 90’ların en sevilen pop sanatçılarındandı. Müziğinde ruhu ve samimiyeti barındıran nadir seslerden biriydi.
1985’te doğan Burak Yılmaz, futbol kariyerinde hem Avrupa hem Süper Lig’de attığı gollerle adını tarihe yazdırdı.
15 Temmuz’un Hüzünlü Kayıpları
1904’te ölen Anton Çehov, kısa hikâyenin ustası olarak kabul edilir. Rus edebiyatının dev isimlerinden biri olan Çehov, sahneye taşıdığı insanlık hâlleriyle zamansızdır.
1989’da vefat eden Bergen, "Acıların Kadını" olarak hafızalara kazındı. Sanatı kadar yaşadığı şiddetle de Türkiye’nin vicdanında yer eden bir isim oldu.
1997’de öldürülen Gianni Versace, modayı sanata dönüştüren bir tasarımcıydı. Cinayeti hâlâ moda dünyasının en karanlık olaylarından biri.
2016’da şehit olan Ömer Halisdemir, 15 Temmuz gecesi darbe girişimini durduran kahramanlardan biri olarak, Türk tarihinin simge ismlerinden oldu. Mekanı Cennet Olsun..
