Şeker hastalığı, yani tıbbi adıyla diyabet, vücudun kan şekerini (glikoz) düzenleme yeteneğinin bozulduğu bir hastalıktır. En yaygın iki tipi vardır: Tip 1 diyabet, genellikle çocuklukta başlar ve pankreasın hiç insülin üretememesiyle ortaya çıkar. Tip 2 diyabet ise genellikle yetişkinlikte görülür ve vücut ya yeterli insülin üretmez ya da ürettiği insülini etkili kullanamaz.

Bu hastalıkla birlikte vücutta dengeler değiştiği için, ne yediğiniz, ne zaman yediğiniz ve ne kadar yediğiniz oldukça önem kazanır. Çünkü yanlış beslenme, kan şekerinde ani yükselmelere veya düşüşlere neden olabilir. Bu da uzun vadede kalp hastalıkları, böbrek sorunları, görme kaybı gibi ciddi komplikasyonlara zemin hazırlar.

Diyabet Hastaları Hangi Temel Kurallara Uymalı?

Şeker hastalarının beslenmesinde dikkat etmesi gereken belli başlı kurallar vardır. Bu kurallar sayesinde kan şekeri daha dengeli seyredebilir:

  • Öğün atlanmamalı, gün içinde dengeli dağıtılmış 3 ana ve 2 ara öğün yapılmalı
  • Karbonhidratlar kontrollü tüketilmeli
  • Tam tahıllı ürünler tercih edilmeli
  • Rafine şeker ve beyaz un ürünlerinden uzak durulmalı
  • Yüksek lif içeren sebzeler ve meyveler sık tüketilmeli
  • Yağ ve tuz tüketimi kısıtlanmalı
  • Yeterli su içilmeli ve düzenli egzersiz yapılmalı

Genç Gazete Şeker Hastaları Ne Yemeli, Ne Yememeli Kan Şekerini Kontrol Etmenin Yolları Nelerdir

Kan Şekerini Dengede Tutmak İçin Hangi Gıdalar Tercih Edilmeli?

Diyabetli bireyler için bazı yiyecekler diğerlerine göre çok daha faydalıdır. İşte sıkça önerilen bazı besin grupları:

  • Tam tahıllar
    Bulgur, karabuğday, yulaf ezmesi gibi lifli tahıllar kan şekerini yavaş yükseltir. Bu sayede ani iniş çıkışların önüne geçilir.
  • Baklagiller
    Nohut, mercimek, kuru fasulye gibi kuru baklagiller hem uzun süre tok tutar hem de kan şekerini yavaşça yükseltir.
  • Sebzeler
    Ispanak, brokoli, kabak, salatalık, biber gibi düşük karbonhidratlı sebzeler sofralarda sık yer almalı.
  • Meyveler (ölçülü şekilde)
    Elma, armut, çilek gibi glisemik indeksi düşük meyveler, günde bir veya iki porsiyon şeklinde tüketilebilir.
  • Yağsız protein kaynakları
    Derisiz tavuk, balık, az yağlı peynir ve yoğurt, hem protein ihtiyacını karşılar hem de kan şekeri dengesi sağlar.

Diyabetlilerin Uzak Durması Gereken Gıdalar Nelerdir?

Bazı gıdalar şeker hastaları için risklidir çünkü kan şekerini hızla yükseltir ya da insülin direncini artırır:

  • Beyaz ekmek, pirinç, makarna
  • Şekerli içecekler (gazoz, meyve suları, enerji içecekleri)
  • Pasta, börek, kek, kurabiye gibi hamur işleri
  • Reçel, bal, pekmez gibi yoğun şekerli ürünler
  • Kızartmalar ve yüksek yağ içeren fast food ürünleri

Genç Gazete Şeker Hastaları Ne Yemeli, Ne Yememeli Kan Şekerini Kontrol Etmenin Yolları Nelerdir 2Ara Öğünlerde Ne Tüketilmeli?

Ara öğünler, kan şekerinin düşmesini önlemek için önemlidir. Bu öğünlerde tercih edilebilecek sağlıklı atıştırmalıklar:

  • Bir avuç tuzsuz badem ya da ceviz
  • Bir dilim tam buğday ekmeği üzerine az tuzlu peynir
  • Bir adet küçük boy elma ya da armut
  • Yoğurt ya da kefir

Porsiyon Kontrolü Neden Önemlidir?

Diyabet yönetiminde sadece “ne yediğiniz” değil, “ne kadar yediğiniz” de önem taşır. Fazla miktarda tüketilen sağlıklı gıdalar bile kan şekerinde yükselmelere yol açabilir. Bu yüzden ölçülü tüketmek şarttır. Tabak modeli yöntemi bu konuda yardımcı olabilir: tabağın yarısı sebzelerden, çeyreği tam tahıllı karbonhidratlardan ve diğer çeyreği ise protein kaynaklarından oluşmalı.

Karbonhidrat Sayımı Ve Glisemik İndeks Ne Anlama Gelir?

Osmangazi’de Kadınlara Özel Buluşmada Sağlık ve Hijyen Eğitimi Verildi
Osmangazi’de Kadınlara Özel Buluşmada Sağlık ve Hijyen Eğitimi Verildi
İçeriği Görüntüle

Karbonhidrat sayımı, diyabetlilerin ne kadar karbonhidrat aldığını takip etmelerini sağlar. Bu yöntemle öğünlerde alınan karbonhidrat miktarı dengelenerek insülin dozu ayarlanabilir.

Glisemik indeks ise bir gıdanın kan şekerini ne hızla yükselttiğini gösterir. Düşük glisemik indeksli gıdalar tercih edildiğinde kan şekeri daha dengeli seyreder.

Şeker Hastalığı Olanlar İçin Örnek Günlük Menü Nasıl Olabilir?

Sabah:

  • 1 dilim tam buğday ekmeği
  • 1 dilim az yağlı beyaz peynir
  • 5 adet zeytin
  • Bol yeşillik, domates, salatalık
  • Şekersiz çay

Ara öğün:

  • 1 küçük boy meyve

Öğle:

  • 1 tabak mercimek yemeği
  • 1 dilim tam buğday ekmeği
  • Bol salata
  • 1 kase yoğurt

Ara öğün:

  • Bir avuç çiğ badem

Akşam:

  • Izgara tavuk göğsü
  • 3 yemek kaşığı bulgur pilavı
  • Buharda pişmiş sebze yemeği
  • Ayran

Genç Gazete Şeker Hastaları Ne Yemeli, Ne Yememeli Kan Şekerini Kontrol Etmenin Yolları Nelerdir 3

Beslenmenin Yanında Hangi Alışkanlıklar Kan Şekerini Düzenler?

Beslenme kadar günlük alışkanlıklar da diyabetin kontrolünde etkilidir. Bunlardan bazıları:

  • Düzenli egzersiz (günde en az 30 dakika yürüyüş)
  • Uyku düzenine dikkat etmek
  • Stresle baş etme yöntemleri geliştirmek
  • Doktor kontrollerini aksatmamak
  • Evde kan şekeri takibi yapmak

Kaynak: HABER MERKEZİ