Dunning-Kruger Etkisi:

Dunning-Kruger Etkisi, 1999 yılında iki psikolog olan David Dunning ve Justin Kruger tarafından keşfedilmiştir. Bu etki, insanların kendi beceri seviyelerini yetersiz bir şekilde değerlendirirken, daha az bilgisi olan kişilerin, daha fazla bilgiye sahip olduklarını düşünmeleri durumunu açıklar. Yani, az bilgiye sahip olanlar, bilgi eksikliklerini fark edemeyecek kadar "bilmediklerini" bilmedikleri için, konuyla ilgili çok yüksek bir güven duygusuna kapılırlar. Bu da onların, daha bilgili ve deneyimli kişilerden daha "bilgili" oldukları hissini yaratır.

Özetle, "Cahil Cesareti", bir kişinin ne kadar az şey bildiğinin farkında olmadan, çok şey bildiğini düşünmesi ve bu düşüncesini savunma eğiliminde olması durumudur.

Neden "Cahil Cesareti" Deniyor?

Bu etkiye "Cahil Cesareti" denmesinin nedeni, bu fenomenin genellikle bilgisi yetersiz olan kişilerin kendilerini aşırı güvenli hissetmesiyle ilgilidir. Yani, kişi ne kadar az bilgiye sahipse, o kadar çok bilgiye sahip olduğuna inanır. Cahil bir kişi, bilgisi sınırlı olduğu için, bu konuda eksikliklerini anlamaktan uzak olur ve bu da ona cesaret verir. Ancak bu cesaret, genellikle hatalı ve yanıltıcıdır.

Hastayla Sedyede Fiyat Pazarlığı Yapan Hastanenin Faaliyetleri Durduruldu Hastayla Sedyede Fiyat Pazarlığı Yapan Hastanenin Faaliyetleri Durduruldu

Örneğin, bir konuda hiç deneyimi olmayan bir kişi, bu konuda "uzman" olabileceğini düşünebilir ve oldukça sert fikirler ileri sürebilir. Oysa, konuyu daha iyi bilen biri, bu kişiye göre çok daha temkinli ve mütevazı olacaktır, çünkü daha fazla bilgi ve deneyime sahip oldukça, bilinmeyenleri fark etme kapasitesi de artar.

Gau D2 Rz Xo A Aw Pk G

Dunning-Kruger Etkisinin Temel Özellikleri

Bu etkiyi daha iyi anlayabilmek için birkaç önemli noktayı ele alabiliriz:

  1. Bilinçsizlik ve Özgüven: Dunning-Kruger Etkisi, insanların kendi eksikliklerini fark edememesiyle başlar. Az bilgiye sahip olan kişi, bu bilgiyi yeterli sanır ve konuyla ilgili yüksek özgüvene sahip olur. Birçok insan, bu eksik bilgiyle hareket ederek, başkalarına öğretmeye çalışır.
  2. Zamanla Azalan Güven: Kişi daha fazla deneyim kazandıkça, başkalarının bilgi ve yeteneklerini değerlendirmeye başlar. Bu noktada, eksikliklerin farkına varmaya başlar ve özgüveni azalmaya başlar. Çünkü konu hakkında ne kadar çok şey öğrendikçe, öğrenilecek çok daha fazla şeyin olduğunu fark eder.
  3. Başka İnsanları Değerlendirme: Dunning-Kruger Etkisi yalnızca kendi bilgilerini abartmakla kalmaz, aynı zamanda başkalarının eksikliklerini de abartma eğilimindedir. "Kendini büyük gören", diğerlerini küçük görür.
  4. Yetersiz Eğitim ve Deneyim: Çoğu zaman, kişilerin bu tür bir etkiye kapılmasında yeterli eğitim veya deneyimin olmaması önemli bir faktördür. Bir kişi, eğitim ya da pratik deneyim eksikliği nedeniyle, sadece temel bilgileri öğrenmiş olabilir ancak çok daha derin bir bilgiye sahip olduğunu düşündüğü için yanlış değerlendirmeler yapabilir.

Günlük Hayatta Dunning-Kruger Etkisi Nerelerde Karşımıza Çıkar?

Bu etkiyi gündelik yaşamda sıkça gözlemlemek mümkündür. İşte, Dunning-Kruger Etkisi’nin günlük hayattaki bazı örnekleri:

  1. Sosyal Medya ve Fikir Paylaşımı: Sosyal medyada, herhangi bir konuda bilgi sahibi olmayan ancak fikir sahibi olan pek çok insanla karşılaşmak mümkün. Çoğu zaman, bunlar hakkında hiçbir deneyimi olmayan kişiler, konu hakkında fikir yürütebilir ve kendilerini uzman gibi gösterebilirler.
  2. İş Hayatında: Bazı çalışanlar, işlerinde deneyimsiz olmalarına rağmen kendi becerilerine olan güvenleriyle başkalarına yön vermek isteyebilirler. Hatta bazıları, kendilerini o kadar bilgili hissederler ki, deneyimli yöneticilere veya uzmanlara karşı fikirlerini dayatma yoluna giderler.
  3. Siyasi Konular: Toplumda, siyasi olaylar hakkında bilgi sahibi olmadan güçlü fikirler ortaya koyan çok sayıda kişi vardır. Bu kişiler, sadece basit bir haber ya da kısa bir bilgiyle, politikaları ve ideolojileri hakkında derinlemesine yorum yapma cesareti gösterirler.
  4. Sağlık Konuları: İnsanlar, sağlıklarıyla ilgili en küçük bir bilgi kırıntısını öğrendiklerinde, bunu uzmanlık alanıymış gibi paylaşabilirler. Örneğin, bir diyet hakkında internette bir yazı okuyan kişi, kendini bir beslenme uzmanı gibi hissedebilir ve başkalarına tavsiyelerde bulunabilir.

Dunning-Kruger Etkisinden Nasıl Kurtulabiliriz?

Dunning-Kruger Etkisi, kişiyi yanıltıcı şekilde cesaretlendirirken, gerçek bilgi ve deneyim kazandıkça bu etkiden kurtulmak da mümkündür. İşte bu etkiden korunmak için yapabileceğiniz bazı şeyler:

  1. Öğrenmeye Açık Olun: Bilmediğiniz konularda kendinizi geliştirmek için sürekli olarak yeni bilgiler edinmeye çalışın. Her zaman daha fazla öğrenebileceğinizi unutmayın.
  2. Mütevazı Olun: Bilgi sahibi olduktan sonra bile, her konuda tam bilgiye sahip olmadığınızı kabul edin. Bilgiyi, fikirleri ve görüşleri paylaşırken mütevazı olun.
  3. Deneyim Kazanın: Konuyla ilgili deneyim kazandıkça, doğru değerlendirme yapma yeteneğiniz gelişir. Bilgi ve deneyim arttıkça, insanları daha doğru değerlendirebilir ve yanlış güven duygusundan kurtulabilirsiniz.

Dunning-Kruger Etkisi, kendi yetersizliğimizi fark edemediğimiz zamanlarda ortaya çıkan bir psikolojik fenomendir. Ancak bu durum, daha fazla bilgi ve deneyim kazandıkça ortadan kalkabilir. İnsanlar ne kadar az bilgiye sahipse, kendilerini o kadar bilgili görebilirler. Bu yüzden, her zaman daha fazla bilgi edinmeye, öğrenmeye ve başkalarına karşı saygılı olmaya özen gösterdiğimizde, hem kendimizi hem de çevremizi daha doğru değerlendirebiliriz.

Peki siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Etrafınızda cahil cesaretine sahip olan biri oldu mu?

Kaynak: HABER MERKEZİ