Diş taşı, ağız sağlığını tehdit eden ve zamanında önlem alınmazsa ciddi diş eti hastalıklarına yol açabilen önemli bir sorundur. Diş taşı neden oluşur ve nasıl önlenebilir?
Diş Taşı Nedir? Nasıl Oluşur?
Diş taşı, tıbbi adıyla "tartar", dişlerin üzerinde biriken ve zamanla sertleşen plak tabakasıdır. Ağız içinde bulunan bakteriler, tükürükteki mineraller ve besin artıkları ile birleşerek diş yüzeyinde bir film tabakası oluşturur. Eğer düzenli fırçalama ve diş ipi kullanımıyla bu plak temizlenmezse, sertleşerek diş taşı haline gelir. Diş taşı, özellikle diş eti çizgisinde ve dişlerin arka yüzeylerinde yoğun olarak birikir.
Diş taşı oluşumunun en büyük nedenleri şunlardır:
- Düzensiz ve yetersiz ağız hijyeni: Dişlerin düzenli fırçalanmaması ve diş ipi kullanılmaması, plak birikimini hızlandırır.
- Beslenme alışkanlıkları: Şekerli ve nişastalı gıdalar, bakterilerin çoğalmasını kolaylaştırarak diş taşı oluşumunu artırır.
- Sigara ve tütün ürünleri: Sigara içen bireylerde tükürüğün koruyucu etkisi azalır ve diş taşı oluşumu hızlanır.
- Tükürük yapısı: Bazı bireylerde tükürükte bulunan minerallerin yoğunluğu, diş taşının daha hızlı oluşmasına neden olabilir.
- Yetersiz su tüketimi: Su içmek, ağız içini temizler ve bakterilerin üremesini engeller. Yetersiz su tüketimi ise diş taşı oluşumunu artırabilir.
Diş Taşı Oluşumunu Engellemek Mümkün mü?
Diş taşı oluştuktan sonra evde temizlenmesi mümkün değildir. Ancak, düzenli ağız bakımı ile oluşumunu büyük ölçüde önlemek mümkündür. Uzmanların önerdiği diş taşı oluşumunu engellemenin yolları:
- Dişlerinizi Günde En Az İki Kez Fırçalayın: Özellikle yatmadan önce dişlerinizi fırçalamak, gün boyunca biriken bakterilerin temizlenmesini sağlar.
- Diş İpi Kullanmayı İhmal Etmeyin: Diş fırçası, dişlerin arasındaki plakları temizleyemez. Bu yüzden diş ipi kullanmak diş taşı oluşumunu önlemek için çok önemlidir.
- Ağız Gargarası Kullanın: Antibakteriyel ağız gargaraları, ağız içindeki zararlı bakterileri azaltarak diş taşı oluşumunu engelleyebilir.
- Dengeli Beslenin: Şekerli ve asitli gıdalardan uzak durarak, kalsiyum açısından zengin besinler tüketmek dişlerinizi güçlendirir ve diş taşı oluşumunu önler.
- Bol Su İçin: Su, yemek artıklarını temizleyerek ağız içindeki bakterileri azaltır.
- Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri: En az 6 ayda bir diş hekiminize giderek profesyonel diş temizliği yaptırmak, oluşabilecek diş taşı problemlerini önleyecektir.
Diş Taşı Temizliği ve Tedavisi
Eğer diş taşı oluşmuşsa, diş hekiminiz tarafından özel aletler kullanılarak temizlenmesi gerekir. Bu işlem, "detertraj" olarak adlandırılır ve diş taşlarını temizleyerek diş eti sağlığını korumaya yardımcı olur.
Diş taşı temizliği yaptırılmadığında şu sorunlarla karşılaşılabilir:
- Diş eti iltihabı (Gingivit): Kızarıklık, şişlik ve kanama ile kendini gösterir.
- Periodontitis: Diş etlerinin çekilmesine ve diş kaybına neden olabilen ileri seviye diş eti hastalığıdır.
- Ağız kokusu: Diş taşları, ağız içinde bakterilerin çoğalmasına neden olarak kötü kokuya sebep olabilir.
Diş Taşı ile Mücadele İçin Ne Yapmalı?
Diş taşı oluşumu, düzenli ve etkili bir ağız hijyeni ile büyük oranda önlenebilir. Günlük diş bakım rutininizi ihmal etmemek ve düzenli diş hekimi kontrolleri yaptırmak, sağlıklı ve beyaz bir gülümsemeye sahip olmanın en önemli adımlarıdır.
