Refeeding Sendromu Nedir?
Refeeding sendromu, uzun süreli açlığın ardından vücudun bir anda besin ve enerji yüklenmesiyle baş edememesi sonucu ortaya çıkan metabolik bir krizdir.
Açlık döneminde vücut enerji üretmek için yağları ve proteinleri kullanmaya başlar, metabolizma iyice yavaşlar ve hücre içi mineraller ciddi şekilde azalır. Kişi yeniden yemek yemeye başladığında, özellikle karbonhidrat alımıyla insülin hızla yükselir ve hücreler glikozla birlikte fosfat, potasyum ve magnezyum gibi hayati mineralleri içine çeker.
Bu durum kandaki mineral seviyelerini bir anda düşürerek:
* Kalp ritmini bozar
* Solunumu etkiler
* Kasları zayıflatır
* Beyin fonksiyonlarını olumsuz etkiler
Refeeding sendromu erken fark edilmediğinde ağır sonuçlara yol açabilir.
Refeeding Sendromu İçin Risk Faktörleri Nelerdir?
Bu sendrom herkeste ortaya çıkmaz. En büyük risk grupları şunlardır:
Kronik Kilo Kaybı Olanlar
Vücut kitle indeksi çok düşük olanlar veya son aylarda hızlı kilo kaybı yaşayanlar risk altındadır.
Uzun Süre Aç Kalanlar
10 günü aşkın süredir düzenli beslenemeyen kişilerin vücut depoları tamamen tükenmiş olabilir.
Yeme Bozuklukları
Özellikle anoreksiya gibi uzun süreli açlık yaratan durumlar en büyük tetikleyicilerdendir.
Kanser Tedavisi ve Kronik Hastalıklar
Kemoterapi görenler, ileri yaşlı bireyler, kronik alkol bağımlılığı olan kişiler, beslenme güçlüğü yaşayanlar yakından izlenmelidir.
Refeeding Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
Refeeding sendromu genellikle beslenme başladıktan sonraki ilk 24-72 saat içerisinde görülür. Belirtiler bazen hafif başlar ancak hızla ağırlaşabilir.
Fosfat Düşüklüğü (Hipofosfatemi)
* Şiddetli halsizlik
* Solunum güçlüğü
* Kalp kasında zayıflama
* Bilinç bulanıklığı
Potasyum ve Magnezyum Düşüklüğü
* Kas güçsüzlüğü
* Bağırsak tembelliği
* Kas kasılmaları
* Felce varabilen kas sorunları
* Nöbet geçirme
Kalp Ritmi Bozuklukları
* Ölümcül aritmi riski
* Kalp yetmezliği
* Düzensiz nabız
Nörolojik ve Kas İlişkili Şikayetler
* Titreme
* Koordinasyon kaybı
* Yürüme güçlüğü
* Şiddetli kas ağrıları
Refeeding Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?
Refeeding sendromunda ilk adım, kişinin risk grubunda olup olmadığını belirlemektir. Teşhis sürecinde şu adımlar izlenir:
* Kan testleri ile fosfat, potasyum, magnezyum, glikoz ve sodyum takip edilir.
* Hastanın kalp ritmi EKG ile izlenir.
* Günlük kilo takibi ve sıvı dengesi kontrol edilir.
* Ani ödem, çarpıntı, nefes darlığı gibi değişiklikler yakından gözlenir.
En kritik bulgu, beslenme başladıktan kısa süre sonra fosfat seviyesinin hızla düşmesidir.
