Son yıllarda sağlıklı ve pratik yemek pişirme yöntemleri arasında popülerlik kazanan airfryer'lar, yeni araştırmalar ışığında endişe verici tehlikeleri beraberinde getirebilir. Uzmanlar, airfryer kullanımının besin değerini düşürebileceğini, zararlı asitlerin ve ileri glikasyon son ürünlerinin (AGEs) oluşumuna neden olabileceğini belirtiyor. Peki, mutfaklarımızın vazgeçilmezi haline gelen bu cihazlar gerçekten ne kadar güvenli?
Besin Değerinin Azalması
Yüksek sıcaklıklarda pişirme yöntemiyle çalışan airfryer'lar, gıdaların içerisindeki vitamin ve minerallerin kaybına yol açabilir. Özellikle C vitamini ve bazı B vitaminleri gibi ısıya duyarlı besin öğeleri, aşırı ısıya maruz kaldığında etkisini yitirebilir. Bu durum, tükettiğimiz gıdalardan beklenen besinsel faydaların azalmasına neden olur.
Zararlı Asitler ve Oksidasyon
Airfryer'da pişirme işlemi sırasında yağların oksidasyona uğramasıyla zararlı asitler ve serbest radikaller oluşabilir. Bu maddeler vücutta hücresel düzeyde hasara yol açarak çeşitli kronik hastalıkların riskini artırabilir. Oksidasyon süreci, aynı zamanda gıdaların lezzet ve kalitesini de olumsuz etkileyebilir.
İleri Glikasyon Son Ürünleri (AGEs)
Yüksek ısıda pişirme, protein ve şekerlerin reaksiyona girerek AGEs oluşumunu hızlandırır. AGEs, vücutta birikerek damar sertliği, diyabet ve böbrek hasarı gibi ciddi sağlık sorunlarına katkıda bulunabilir. Uzmanlar, airfryer kullanımının bu ürünlerin oluşumunu artırabileceği konusunda uyarıyor.
Tehlikeli Kimyasalların Oluşumu
-
Akrilamid: Nişasta içeren gıdaların yüksek sıcaklıklarda pişirilmesiyle oluşan akrilamid, potansiyel olarak kanserojen bir maddedir. Patates kızartması gibi yiyeceklerin airfryer'da pişirilmesi bu riski artırabilir.
-
Heterosiklik Aminler (HAs): Et ürünlerinin yüksek ısıda pişirilmesiyle oluşan HAs, DNA hasarına ve kanser riskine yol açabilir.
-
Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar (PAH): Yanmış veya aşırı pişmiş gıdalarda bulunan PAH'lar, uzun vadede sağlık üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilir.
Sağlıklı Kullanım İçin Öneriler
-
Sıcaklığı Kontrol Edin: Mümkün olduğunca düşük veya orta sıcaklıklarda pişirmeyi tercih edin ve pişirme sürelerini kısaltın.
-
Çeşitlilik Sağlayın: Farklı pişirme yöntemleri kullanarak beslenmenizde çeşitlilik oluşturun. Buharda pişirme veya haşlama gibi yöntemler, besin değerini korumada daha etkilidir.
-
Kaliteli Cihazlar Tercih Edin: Güvenilir markaların ürünlerini kullanarak malzeme kalitesi ve güvenlik standartlarından emin olun.
Uzmanların Görüşü
Beslenme ve sağlık uzmanları, airfryer kullanımının tamamen terk edilmesi gerektiğini söylemiyor ancak dikkatli olunması konusunda hemfikirler. Doğru kullanım ve bilinçli pişirme teknikleriyle risklerin en aza indirilebileceğini vurguluyorlar.