Türkiye İstatistik Kurumu ve Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı geçici dış ticaret verileri, Eylül 2025’te ihracat ve ithalat hareketliliğinin sürprizlerle dolu olduğunu gösteriyor.
İhracat ve İthalat Artışı
Eylül ayında Türkiye’nin ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre %2,8 artarak 22,6 milyar dolara ulaştı. İthalat ise %8,7 yükselerek 29,5 milyar dolar seviyesine çıktı. Bu artışla birlikte dış ticaret açığı da ciddi şekilde genişledi ve %33,8 artışla 6,9 milyar dolara yükseldi.
Ocak-Eylül döneminde ise ihracat %4,1 artışla 200,6 milyar dolar, ithalat %5,9 artışla 267,6 milyar dolara ulaştı. Bu dönemde dış ticaret açığı %11,8 artış göstererek 67 milyar dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise Ocak-Eylül’de %74,9 olarak kaydedildi.
Enerji ve Altın Hariç Rakamlar
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç tutulduğunda, ihracat Eylül ayında %2,1 artarak 21,2 milyar dolara, ithalat %5,8 artarak 22,4 milyar dolara ulaştı. Bu grupta dış ticaret açığı 1,2 milyar dolar olurken, ihracatın ithalatı karşılama oranı %94,6 oldu.
İhracatta ve İthalatta Öne Çıkan Ülkeler
Eylül ayında Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülke Almanya oldu; 1,9 milyar dolarlık ihracatla ilk sırayı aldı. Bunu 1,4 milyar dolarla Birleşik Krallık, 1,3 milyar dolarla ABD, 1,1 milyar dolarla Irak ve 1,1 milyar dolarla İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yaklaşık %30’unu oluşturdu.
İthalatta ise Çin başı çekiyor; 4,3 milyar dolarlık ithalatla Türkiye’nin en çok mal aldığı ülke oldu. Ardından Rusya 3,2 milyar dolar, Almanya 2,4 milyar dolar, BAE 1,5 milyar dolar ve ABD 1,5 milyar dolarla listeyi takip etti. İlk 5 ülke, toplam ithalatın %43,5’ini oluşturdu.
Sektörel Dağılım
İhracatta imalat sanayinin payı %94,5 ile açık ara önde. Tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörü %3,0, madencilik ve taş ocakçılığı ise %1,8 pay aldı. İthalatta ise ara malları %69,1 ile öne çıkıyor, sermaye malları %14,9, tüketim malları %15,5’lik paya sahip.
Yüksek teknoloji ürünleri ihracatta %3,1, ithalatta ise %12,5 pay aldı. Bu durum, Türkiye’nin teknolojik ürünlerde hala dışa bağımlı olduğunu gösteriyor.
Genel Değerlendirme
Genel olarak Türkiye’nin dış ticaretinde ihracat artışı sınırlı kalırken, ithalattaki hızlı yükseliş dış ticaret açığını büyütüyor. Enerji ve yüksek teknoloji ürünlerindeki dışa bağımlılık, dengeleri etkileyen temel faktörlerden biri olarak öne çıkıyor.
