Güneydoğu’nun dikkat çeken şehirlerinden biri olan Şırnak, jeolojik konumu ve tarihsel depremlerle birlikte “deprem bölgesi” olarak sıkça tartışılıyor. Cizre Fayı’nın etkileri, zemin yapısı ve yapı güvenliği üzerinden uzmanların görüşleri neler?
Bölgede Aktif Fay Hatları Var Mı?
Şırnak, diri fay hattı üzerinde bulunan iller arasında gösteriliyor. Özellikle Cizre Fayı’nın artık aktif kabul edildiği uzmanlar tarafından vurgulanıyor. Ayrıca, ildeki jeolojik yapı ve tektonik konum itibariyle Şırnak’ın Güneydoğu Anadolu Bindirme Kuşağı ve (bazı kaynaklara göre) Doğu Anadolu Fay Hattı’na yakınlığı dikkat çekiyor.
Uzmanlar Şırnak İçin Hangi Tehlikeleri Öne Çıkarıyor?
- Heyelan Riski: Prof. Dr. Kamil Kayabalı, Şırnak’ın dağlık yapısı ve zeminin kayalık olması nedeniyle büyük bir heyelan tehlikesi taşıdığını belirtiyor.
- Zemin ve Yapı Faktörü: Şırnak şehir merkezi kayalık zeminde kurulmuş olsa da, bu durum her mahalle için geçerli değil. Bazı bölgelerde daha zayıf zeminler ve eski yapı stoğu riski artırıyor.
- Tarihsel Kırılmalar ve Aktiflik: Silopi ve Uludere gibi ilçelerde geçmişte yaşanan depremler, Cizre Fayı’nın geçmişte “pasif” sayılmasına rağmen daha sonra aktif fay olarak değerlendirilmesine sebep oldu.

Şırnak Deprem Riski Hangi Bölgelerde Daha Fazla?
- İl merkezinden ziyade, Cizre, Silopi ve Uludere ilçeleri, nüfus yoğunluğu ve yapı yoğunluğu nedeniyle daha kritik bölgeler arasında gösteriliyor.
- Eski veya mühendislik denetiminden geçmemiş binalar, özellikle bu ilçelerde risk grubunu artırıyor.
Şırnak İçin Uzmanların Tavsiyeleri
- Zemin etüdü ve yapı denetimi öncelikli olmalı; inşa edilen yapılar sağlam altyapıya sahip olmalı.
- Heyelan kontrolü gereken bölgelerde mühendislik çözümleri uygulanmalı.
- Afet bilinci ve eğitim, halkın hazırlıklı olmasını sağlayacak şekilde artırılmalı.
Şırnak, Türkiye’nin aktif fay hatları ve jeolojik konumu nedeniyle “yüksek deprem riski taşıyan iller” arasında yer alıyor. Uzman görüşlerine göre risk yalnızca beklenen şiddette depremle değil, zemin yapısı, yapı stoğu ve heyelan tehlikesiyle de ilişkilidir.




