Helyum, periyodik tablonun en hafif elementlerinden biri olan renksiz, kokusuz ve tatsız bir soygazdır.

Helyumun en bilinen özelliklerinden biri, solunduğunda insan sesini inceltmesidir. Bu durum, gazın sesin yayılma hızını artırmasından kaynaklanır.

İşte Helyum gazı hakkında merak edilenler!

Helyum Gazı Sesimizi Neden Değiştirir?

Helyum gazını soluduğunuzda ses telleriniz normalden daha yüksek bir frekansta titreşmez. Ses, ses tellerinden çıktıktan sonra havayla dolu solunum sisteminizin içinde yankılanır. Bu yankılanma, sesin karakteristik tonunu oluşturur.

Sesin yayılma hızı, içinden geçtiği ortamın yoğunluğuna bağlıdır. Havanın yoğunluğu yaklaşık olarak 1.225 kg/m³ iken, helyumun yoğunluğu sadece 0.1786 kg/m³'tür.

Helyum, havadan çok daha az yoğun olduğu için ses dalgaları, helyumun içinde havaya göre yaklaşık üç kat daha hızlı hareket eder. Bu durum, sesin rezonansını değiştirerek daha tiz ve ince bir ses tonu oluşmasına neden olur.

Helyum, havadan 7 kat daha hafif bir gazdır. Ses tellerimiz titreştiğinde çıkan ses normalde havada taşınır. Helyumun yoğunluğu çok düşük olduğu için ses dalgaları çok daha hızlı yayılır. Bu da sesimizin ince ve cırtlak çıkmasına neden olur. Yani ses tellerimiz aynı çalışır ama taşıyıcı ortam değiştiği için kulağa farklı gelir.

Helyum Gazının Özellikleri

• Sembolü: He

• Atom numarası: 2

  

  Yapay Zeka Botları İnterneti Ele Mi Geçiriyor? Son Bir Yılda İnternet Trafiği %300 Arttı

  İçeriği Görüntüle

• Renk, koku ve tat: Yoktur (renksiz, kokusuz, tatsız).

• Yoğunluk: Havadaki gazlardan daha hafif.

• Yanıcılık: Yanıcı değildir, inerttir (tepkimeye girmez).

• Sıvılaştırma: Çok düşük sıcaklıklarda sıvı hale geçer (−269 °C).

• İletkenlik: Isı iletkenliği yüksektir.

Helyum, kendine has birçok özelliğe sahiptir:

• Düşük Yoğunluk: Helyum, hidrojenden sonra en hafif elementtir. Bu özelliği, onu uçan balonlar ve zeplinler için ideal bir gaz yapar.

• Soygaz: Helyum, diğer elementlerle kolayca reaksiyona girmez ve yanıcı değildir. Bu nedenle, hidrojen gazına göre daha güvenli bir alternatiftir.

• Düşük Kaynama Noktası: Helyumun kaynama noktası, tüm elementler arasında en düşük olanıdır (-268.9 °C). Bu özelliği, onu süperiletken mıknatısları soğutmak ve MRI cihazlarında kullanmak için vazgeçilmez kılar.

• İletkenlik: Helyum, ısıyı ve elektriği iyi iletmez. Bu da onu bazı uygulamalarda yalıtım maddesi olarak kullanılmasını sağlar.

Helyumun kullanım alanları

Helyumun kullanım alanları oldukça geniştir:

• Uçan Balonlar ve Zeplinler: En yaygın kullanım alanlarından biridir. Düşük yoğunluğu sayesinde balonları ve zeplinleri havada tutar.

• MRI ve NMR Cihazları: Cihazların içinde bulunan süperiletken mıknatısları soğutmak için kullanılır.

• Savunma Sanayii: Roketlerde ve uzay araçlarında yakıt deposu olarak kullanılır.

• Kaynak ve Kesme İşlemleri: Argon gazıyla birlikte bazı kaynak işlemlerinde koruyucu gaz olarak kullanılır.

• Hava Yastıkları: Otomobillerin hava yastıklarının şişirilmesinde kullanılır.

İnsan Sesini Etkileyen Diğer Gazlar

Helyum, sesi incelten en bilinen gaz olsa da, sesi kalınlaştıran veya başka şekillerde değiştiren başka gazlar da mevcuttur.

• Sesi incelten: Helyum (He) → ses hızını artırır.

• Sesi kalınlaştıran: Kükürt hekzaflorür (SF₆) → havadan 5 kat daha ağırdır, ses dalgaları yavaş yayılır. Ses pesleşir, derinden gelir.

Sesi Kalınlaştıran Gazlar:

• Ksenon: Helyumun tam tersi bir etkiye sahiptir. Havanın yaklaşık 4.5 katı yoğunluğa sahip olan ksenon gazı solunduğunda sesin yayılma hızı düşer ve ses daha kalın, daha derin bir hale gelir.

• Kripton: Havanın yaklaşık 2.9 katı yoğunluğa sahip olan bu gaz da sesi kalınlaştırır.

Uyarı: Bu gazları solumak ciddi sağlık riskleri taşır. Boğulmaya veya sinir sisteminde hasara yol açabilir. Bu yüzden kesinlikle solunmamalıdır.

Uçan Balon Şişirmek İçin Neden Helyuma İhtiyaç Var?

Helyum, havadan hafif olduğu için balonun yukarı doğru yükselmesini sağlar.

• Eğer balonu normal hava ile doldurursak uçmaz, sadece şişer.

• Hidrojen de hafiftir ama yanıcı olduğu için tehlikelidir. Bu yüzden güvenli olan helyum tercih edilir.

1 Tüp Helyumla Ne Kadar Uçan Balon Şişirilir?

• Ortalama 1 m³ (1000 litre) helyum ile 200–250 adet 30 cm çaplı balon şişirilebilir.

• Küçük ev tipi helyum tüplerinde ise genelde 20–30 balon şişirme kapasitesi bulunur.

Helyum ve İnsan Sağlığı

Helyum, toksik bir gaz değildir. Ancak solunması, akciğerlerdeki havanın yerini alarak oksijen miktarını azaltır. Bu durum, boğulma riskine yol açabilir.

Özellikle yüksek konsantrasyonda helyum solunması, baş dönmesi, bayılma ve hatta bilinç kaybına neden olabilir. Helyumun ani basınçla solunması akciğer dokularına zarar verebilir.

Bu nedenle, şaka amaçlı da olsa helyum solumak kesinlikle önerilmez.

Helyum Gazı ve Fiyat Bilgileri

Fiyatlar kullanım tipine göre değişiyor:

• Küçük ev tipi helyum tüpü (20–30 balonluk): 900 – 1.500 TL

• 10 litrelik büyük tüp: 6.000 – 8.000 TL

• 50 litrelik sanayi tüpü (7–8 m³): 25.000 – 35.000 TL
  Döviz, arz-talep ve ithalat durumuna göre değişebilir.)

• 1 litre helyumun kilogram karşılığı: 1 litre helyumun ağırlığı 0 °C ve 1 atmosfer basınçta yaklaşık olarak 0.1786 gram'dır. Kilogram cinsinden ifade edersek, 1 litre helyum 0.0001786 kg'dır. Bu hesaplama, gazın hacmi ve sıcaklığına göre değişkenlik gösterir.

• Fiyat ve Satış Noktaları: Helyum gazı fiyatları, safiyet derecesine, tüp boyutuna ve güncel piyasa koşullarına göre değişir. Genellikle sanayi gazı tedarikçilerinden veya parti malzemeleri satan dükkanlardan temin edilebilir. Güncel fiyat bilgisi almak için, yerel tedarikçilerle iletişime geçmeniz gerekir. Helyum gazı tüpleri, genellikle kullan-at şeklinde veya dolum yapılabilen profesyonel tüpler olarak satılır.

• Ev Tipi Helyum Gazı: Parti veya özel günler için küçük miktarlarda balon şişirmek amacıyla satılan, küçük boyutlu, kullan-at tüplerdir. Bu tüplerle genellikle 20-50 arası balon şişirilebilir. Ne kadar balon şişirileceği, balonun büyüklüğüne ve tüpün kapasitesine göre değişir. Örneğin, 100 litrelik bir helyum tüpüyle yaklaşık olarak 10 adet 30 cm çapında lateks balon şişirilebilir. Profesyonel kullanım için daha büyük tüpler tercih edilir. Ev tipi tüpler, genellikle hobi malzemeleri ve parti malzemeleri satan dükkanlarda kolayca bulunabilir.

Helyum Nerede Satılır? Nasıl Alınır?

• Sanayi gazları satan firmalardan (Linde Gaz, Messer, Air Liquide vb.)

• Parti malzemeleri ve balon satan mağazalardan (küçük tüpler için).

• Online e-ticaret sitelerinden (N11, Trendyol, Hepsiburada).

Ev Tipi Helyum Gazı Ne İşe Yarar?

• Genellikle uçan balon şişirmek için kullanılır.

• Doğum günü, düğün, kutlama ve parti süslemeleri için idealdir.

• Küçük tek kullanımlık tüpler güvenlik açısından yüksek basınçlı endüstriyel tüplere göre daha güvenlidir.

Helyum, birçok alanda faydalı bir gaz olsa da, yanlış kullanımı sağlık riskleri taşıyabilir. Bu nedenle, özellikle ses değiştirmek amacıyla solunmaması gerektiği unutulmamalıdır. ATB

İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!

Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!

Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!

Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!