15 Mayıs 1919'da Yunan ordu birlikleri, itilaf devletlerinin güdülemesi ile İzmir ve yakın çevresini işgal etmişlerdir.Yunan ordu birliklerinin İzmir'i işgal etmeleri üzerine Bursa valisi Gümülcine'li İsmail Bey'in organizesiyle 16 Mayıs 1919'da İnegöl'de ilk defa 5. 000 kişinin katıldığı bir" Redd-iİlhak Mitingi" mitingi yapılmış ve İzmir'in işgali protesto edilerek milli mücadele ateşinin fitili,ilk defa İnegöl'de ateşlenmiştir.
7 Ağustos 1919'da Mustafa Kemal Paşa'nın riyasetinde Erzurum'da Şark İlleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri kongresi yapılmış ve bu kongrede ; 4 -11 Eylül 1919'da da Sivas'ta tüm illerden gelecek delegelerin katılımı ile "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti"nin birleştirilmesini sağlamak üzere ; Sivas'ta ikinci bir kongrenin yapılmasına karar verilmiştir. Diğer yandan 4-11 Eylül 1919'da Sivas'ta yapılacak kongreye katılacak Bursa ve Batı Anadolu illerine ait delegeleri seçmek üzere de 16-26 Ağustos 1919'da Manisa Alaşehir Kongresi yapılmıştır. Alaşehir'de yapılan bu kongreye, İnegöl'ü temsilen Mazlum Bey ve Ethem Efendi delege olarak katılmıştır.
Böylece milli mücadelenin İnegöl'e ilk yansıması, 16 Mayıs 1919'da İnegöl'de 5. 000 kişinin katılımı ile gerçekleştirilen "Redd-i İlhak Mitingi" olurken milli mücadelenin İnegöl'e ikinci yansıması da 16-26 Ağustos 1919'da Manisa Alaşehir Kongresi'ne İnegöl'ü temsilen Mazlum Bey ile Ethem Efendi'nin iştirak eylemeleri olmuştur.
30 Ekim 1918'de imzalan Mondros Mütarekesine dayalı olarak hazırlanan Sevr Antlaşması'nın imzalanmasını sağlamak üzere itilaf devletlerinin güdülemesi ve desteği ile bir Yunan kolordusu, Doğu Trakya'yı işgal etmiştir. Ayrıca iki Yunan kolordusu da Bandırma ve Gemlik üzerinden Anadolu'ya çıkarma yaparak Bursa ve yakın çevresini işgale başlamıştır.
Bursa ve civarını hedef alan Yunan kolordu birlikleri, İngilizlerin verdiği destek ile Mudanya ve Gemlik limanlarından çıkartma yaparak Bursa'ya yönelmiş ve 8 Temmuz 1920'de -fazla bir direnç görmeden- Bursa'yı işgal etmiştiir. 9 Temmuz 1920'de Kestel üzerinden İnegöl ve Yenişehir istik?metinde ilerleyen Yunan askeri birlikleri, 10-12 Temmuz 1920'de Kestel ile İnegöl arasında yer alan Kazancı Çatal Tepe'yi tutmuşlar ve burasını, kuracakları savunma hattının merkezi olarak belirlemişlerdir.
Merkezi, Çatal Tepe olmak üzere ; Yunan savunma hattını, kuzeyde İznik Gölü'ne kadar güneyde ise Uludağ'a kadar uzatmışlardır. Yunan ordu birlikleri, altı ay kadar bu hatta kalmışlar; güney-kuzey istik?metinde bu hattı güçlü bir şekilde tahkim etmişlerdir. Savunma hattını tahkim ederken bir taraftan da kesif bir istihbarat faaliyetine girişmişlerdir .
Bu cümleden olmak üzere ; İnegöl kasaba merkezine de bir askeri birlik sevketmişlerdir. Sevkedilen bu Yunan askeri birliğini, İnegöl'ün Bursa çıkışında ve Gazhane mevkiinde Harputlu yüzbaşı Avni Bey'in komutasında 90 kişilik bir milis gücü karşılamıştır. Çıkan silahlı çatışma sonunda milis kuvvet komutanı Harputlu yüzbaşı Avni Bey dahil 51 kişi şehit olmuş, diğerleri ise yaralanmıştır.
10-12 Temmuz 1920 tarihlerinde vuku bulan işte bu silahlı çatışma, milli mücadelenin üçüncü kere İnegöl'e yansıması olmuştur .
27 Temmuz 1920'de Abaza İzzet Çetesi ile İnegöl yerel yöneticileri arasında vuku bulan ve 60 kişinin ölümüne sebep olan "İnegöl olayları", milli mücadelenin dördüncü kerre İnegöl'e yansıması olarak değerlendirilebilir.
RECEP AKAKUŞ HOCANIN ESERİNDEN
DÜZENLEYİP YAYINA HAZIRLAYAN
AYHAN BAYRAKTAR
