Mezarların sade tutulması dinî olarak tavsiye edilmektedir
Kaybolmayı önlemek için sade taşla işaretleme caizdir
Kabir veya türbe yaptırmakla ilgili İslam dininde belirli ölçüler vardır. Gösterişten ve israftan uzak kalmak şartıyla, kaybolmalarını önlemek üzere mezarlara sade taşlarla işaret konulmasında dinen bir sakınca bulunmamaktadır.
Özellikle başucu taşına, ölenin kimliğini belirleyen bilgilerin yer aldığı bir levhanın konulması caiz kabul edilmiştir.
Resûlullah (s.a.s.) sahabîlerden Osman b. Maz’ûn’un mezarını bir taşla işaretlemiş ve “Bununla, kardeşimin kabrini işaretliyorum, ailemden ölenleri bunun yanına defnedeceğim.” buyurarak bu uygulamaya bizzat örnek olmuştur. (Ebû Dâvûd, Cenâiz, 63 [3206])
Mezarların aşırı süslenmesi ve yükseltilmesi uygun görülmemiştir
Din İşleri Yüksek Kurulu’nun 12 Temmuz 2017 tarihli açıklamasına göre, kabirlerin bir-iki karıştan fazla yükseltilmesi, üzerlerine bina, türbe ya da kubbe gibi yapılar inşa edilmesi uygun bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, mezar taşlarına yalnızca kimlik bilgileri değil; aşırı övgü dolu ifadeler ya da ölüm ve kaderden şikâyet içeren sözler yazılması da dinen doğru kabul edilmemektedir.
Kişi ölen yakınının kabrini mermerden yaptırsa bile lükse, gösterişe ve israfa kaçmamalı.
Türbe ve gösterişli mezarlar İslam'da teşvik edilmez
Tarih boyunca bazı kişilerin mezarlarının türbeye dönüştürülmesi gelenek hâline gelse de, bu uygulama Hz. Peygamber ve sahabe döneminde yoktu.
İslam’ın sadelik ilkesine aykırı düşen bu tür yapılar zamanla bidat (sonradan ortaya çıkan uygulama) olarak değerlendirilmiştir. Bu nedenle din alimleri, ibret alınması gereken mezar yerlerinin gösteriş unsuru haline getirilmesine karşı çıkmaktadır.
Peygamber Kabri, Sahabe Kabri, devlet büyüklerinin kabri gibi çokça ziyaret edilen yerlerde, güvenliği sağlamak ve ziyareti kolaylaştırmak amacıyla türbe vb yapılar yapılmasında bir sakınca yoktur.
Dengeli yaklaşım: Kimlik bilgisi evet, abartı hayır
- İsraf ve Gösterişten Kaçınma: İslam'da kabirler dahil her konuda israf ve gösterişten uzak durulması temel prensiptir. Kabirlerin abartılı yapılması, servetin gereksiz yere harcanması olarak görülebilir.
- Mezarlıkların Sadeliği: İslam mezarlıkları genellikle sadeliğiyle bilinir. Bu sadelik, ölümün ve ahiretin ciddiyetini, dünya malının geçiciliğini vurgular.
- Kabir Ziyaretinin Amacı: Kabir ziyareti, ölüleri anmak, onlara dua etmek ve ölümün gerçekliğini hatırlayarak ibret almak içindir. Türbe veya kabirlerin abartılı inşası, zamanla bu asıl amacın önüne geçerek aşırı tazime veya şirke yol açabilecek ritüellere zemin hazırlayabilir.
- Hadislerdeki Uyarılar: Bazı hadislerde kabirler üzerine bina yapılması, yazı yazılması veya kabirlerin süslenmesi yasaklanmıştır. Örneğin, Câbir (r.a.)'den rivayet edildiğine göre, Resûlullah (s.a.s.) kabirlerin üzerine bina yapılmasını, üzerine oturulmasını ve üzerinin sıvanmasını (kireçlenmesini) yasaklamıştır (Müslim, Cenâiz, 93-94).
- Şirk Endişesi: Özellikle türbeler ve kubbeli yapılar, zamanla bazı kişiler tarafından ibadet mekanı olarak görülme veya vefat eden kişiye aşırı tazim gösterilmesi gibi şirk içeren davranışlara kapı aralayabilir. İslam, Allah'tan başkasına ibadeti ve aracılığı kesinlikle yasaklar.
- Bakım ve Temizlik: Kabirlerin bakımlı, temiz ve ziyaretçilerin rahatça ulaşabileceği durumda olması teşvik edilirken, bu durum lüks ve abartılı yapılarla karıştırılmamalıdır.
- Vasiyet ve İmam Gazali'nin Görüşü: Bazı alimler, kişinin vefat etmeden önce kabrinin nasıl olacağına dair vasiyette bulunabileceğini belirtmişlerdir. İmam Gazali gibi alimler, kabirlerin yükseltilmesini ve üzerlerine bina yapılmasını mekruh olarak değerlendirmişlerdir.
Kabir ve türbe yapımında temel gaye, ölen kişinin unutulmamasını sağlamak ve ziyaretçilerin dua edebileceği bir yer oluşturmaktır. Ancak bu yapılırken, İslam'ın ruhuna uygun olarak israf, gösteriş ve şirke yol açabilecek her türlü davranıştan kaçınılması esastır.
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
