Meyve ağaçları yetiştirmenin en önemli püf noktalarından biri, doğru zamanda ve doğru şekilde yapılan aşılamadır. Köylerde dededen kalma yöntemlerle yapılsa da, meyve aşılaması aslında hem bilimsel hem de oldukça pratik bir uygulamadır. Peki meyve aşılaması tam olarak nedir? Ne işe yarar? En önemlisi, herkes kendi bahçesinde meyve aşılayabilir mi?
Meyve Aşılama Nedir?
Meyve aşılaması, bir meyve ağacının bir türünden alınan bir dal ya da gözün başka bir ağaçla birleştirilmesi işlemidir. Bu sayede ağaç hem daha verimli hale gelir hem de istenen meyve çeşidi elde edilir. Örneğin bir yabani elma ağacına, tatlı elma türü aşılanarak kaliteli meyveler yetiştirilebilir. Bu yöntem, doğanın gücünden faydalanarak insan eliyle üretimi desteklemenin harika bir yoludur.
Neden Aşılama Yapılır?
-
Verimi Artırmak İçin: Aşı yapılan ağaçlar daha fazla meyve verir.
-
Kaliteyi Yükseltmek İçin: Yabani türlerin yerine, daha tatlı, iri ve dayanıklı meyveler yetişir.
-
Zamandan Kazanmak İçin: Tohumdan ağaç yetiştirmek yıllar alır. Aşılama ile bu süre kısaltılır.
-
Birden Fazla Meyve İçin: Aynı ağaca birden fazla meyve türü aşılanabilir. Yani bir ağaçta hem erik hem kayısı görebilirsiniz!
Meyve Aşılama Hangi Mevsimde Yapılır?
Aşı zamanları, mevsime göre değişiklik gösterir. En yaygın olanı ilkbaharda yapılan kalem aşılarıdır. Bu dönemde ağaçlar uyanır, su yürür ve aşı tutma ihtimali yükselir. Yaz sonlarında ise göz aşısı tercih edilir. Her meyve türünün uygun aşı zamanı farklıdır ama genel kural, ağacın aktif büyüme döneminde yapılmasıdır.
Aşılama Nasıl Yapılır?
Meyve aşılamanın birden çok yöntemi vardır, en bilinenleri şunlardır:
Kalem Aşısı
-
İlkbaharda yapılır.
-
Anaç ağacın dalı kesilir ve içine uyumlu bir ağaçtan alınan kalem yerleştirilir.
-
Aşı yeri sıkıca bağlanır ve macunla kapatılır.
Göz Aşısı
-
Yaz aylarında yapılır.
-
Anaç ağaca, başka bir ağaçtan alınan göz (tomurcuk) yerleştirilir.
-
Daha kolay tutar ve hızlı sonuç verir.
Kabuk Altı Aşısı
-
Daha kalın gövdeli ağaçlarda kullanılır.
-
Kabuk hafifçe kaldırılır ve kalem bu boşluğa yerleştirilir.
Her yöntemden sonra aşı yapılan bölgenin hava almaması ve nemli kalması çok önemlidir. Bu nedenle aşı yeri mutlaka uygun şekilde sarılmalı ve takip edilmelidir.
Aşı Tutmazsa Ne Olur?
Her aşı tutacak diye bir kural yok. Bazen ağaç uygun olmayabilir, bazen mevsim ya da kullanılan kalem sağlıklı değildir. Aşı tutmazsa aynı yöntemle tekrar denenebilir. Yani moral bozmaya gerek yok, sabırla ve doğru bilgilerle başarı kaçınılmazdır.
Kimler Aşı Yapabilir?
Eskiden sadece köylüler ya da ziraatçılar bu işle uğraşırdı. Ancak günümüzde internette ve kurslarda verilen bilgilerle herkes kendi ağacına aşı yapabilir. Hatta hobi olarak balkon saksılarında bile minyatür ağaç aşılayanlar var.
