SADIKZADELERDEN SİNAN BEY VE İNEGÖL: Sinan Bey, esas itibariyle Îsabeyzade İshak Paşa'nın azad edilmiş köleleri arasında yer almıştır.Ancak zekası, becerisi ve ehliyeti, onu kısa zaman içinde kethüdalığa yükseltmiştir. Îsabeyzade İshak Paşa'nın güvenini kaza narak Kethüda Sofu Hacı Sinan Efendi olarak şöhret olmuştur.

Îsabeyzade İshak Paşa, ilk sadrazamlığı sırasında 1469 yılında İnegöl'de yaptırdığı cami merkezli imaret ve külliyesi ile ilgili olarak 1486 yılında düzenletip tescilini yaptırdığı vakfiyesinde tevliyet ve yönetim yetkisini sağlığında kendisinde bırakmış vefatından sonra ise evlatlarına şart kılmıştır.

Vakfiyede yer alan hizmet cihetlerini yerine getirmeyi ve bu hizmetlerin, vakfiyede belirlenen şartlara göre yapılıp yapılmadığını denetleme görevini ise azadlılarına, bir diğer ifadeyle, hürriyetine kavuşturduğu kölelerine bırakmıştır.

Îsabeyzade İshak Paşa, üstlendiği devlet hizmetleri sebebi ile İnegöl'de ik?met etmediği için fiili uygulamada vakfiye şartlarının yerine getirilmesinde birinci derecede daima Kethüda Sofu Hacı Sinan Efendi yetkili kılınmıştır.

Şu kadar var ki 1487 yılında Îsabeyzade İshak Paşa, Selanik valisi iken Hakk'a yürüyünce -vasiyeti gereği- na'aşı, İnegöl'e getirilerek sağlığında inşa ettirdiği camiin haziresine/özel mezarlığına defnedilmiştir.

1509 yılında İstanbul merkezli olarak vuku bulan ve tüm ülkeyi, büyük ölçüde, tahrip eden korkunç deprem sonrası İnegöl'de yapılacak i'mar faaliyetini gerçekleştirme görev ve yetkisini siyasi otorite, Kethüda Sofu Hacı Sinan Efendi'ye vermiştir.

Bu arada yıllardan beri İshak Paşa'nın babası Îsa Bey'e dirlik olarak tahsis edilmiş olan Îsaören köyü ile Koçi köyü'ndeki bazı çiftlik arazisi, Sinan Bey'e tahsis olunarak onun hem sosyal statüsü değiştirilmiştir. ve hem de ona, İnegöl'ü yeni baştan imar etme görevi verilmiştir.

İshak Paşa, idari sebeplerle İnegöl'den ayrılınca, Sinan Bey, hem İshak Paşa vakıfla rı'nın ve hem de İnegöl'deki idari otoritenin tek temsilcisi olmuştur. Siyasi otoritenin kendisine verdiği yetkilere dayanarak İnegöl kasaba merkezini yeni baştan dizayn etmiştir. Mali yönden kasabayı dört mahalleye ayırarak Sinan Bey, Cami-i Kebir, İmaret-i İshak Paşa ve Yenice Mahallesi olarak tesis eylemiştir .

SADIKZADELER

Noktacı Şeyh K?sım Efendi'nin de İnegöl'e gelip yerleşmesine ve adına kurulan tekke ve zaviyede halka yaygın eğitim-öğretim sistemi içinde irşat hizmeti sunmasına vesile olmuştur. İshak Paşa ailesi, İnegöl'de " İbrahimzadeler " diye anılırken Sinan Bey ailesi de "Sadıkzadeler" diye anılmaya başlamıştır.

1950'li yıllarda İnegöl Belediye başkanlığı yapmış olan Nuri Doğrul Bey, Sinan Bey soyundan gelen "sadıkzadeler" ailesinin, İnegöl'de yaşayan son temsilcisi olmuştur.

Bu ailenin Îsaören köyü'nde oturan kanadı ise halk arasında, "Öksüren Beyleri" olarak anılmıştır ki 1934 yılında yapılan milletvekili seçiminde, İstanbul'da yaşamasına rağmen Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın işareti ile İnegöl'ü temsil etmek üzere ; Bursa mebusu olarak seçilen Şekibe İnsel Hanım Efendi, "sadıkzadeler" ailesine mensup bir hanım efendidir.

RECEP AKAKUŞ HOCANIN ESERİNDEN

DÜZENLEYİP YAYINA HAZIRLAYAN

AYHAN BAYRAKTAR