14 Ocak 1921 günü Bozüyük-İnönü hattında bulunan Türk savunma hatlarına ulaşan Yunan ordu birlikleri, Türk savunma hattını yaramamıştır. Karşılaştığı güçlü Türk savunması karşısında tutunamayarak geri çekilmiş ve İnegöl coğrafyasında yer alan Kazancı Çatal Tepe hattına geri dönmüştür.
Bu arada 6 Ocak 1921 günü işgal etmiş olduğu İnegöl kasaba merkezini de tahliye etmiştir. Ancak bundan sonraki günlerde Yunan ordu birliklerinin -öteden beri- Türk halkına karşı gösterdikleri tavır birden değişmiş; tutuklamalar, sürgünler ve zulümler başlamıştır.Bu sebepten bilhassa genç yaşta olan İnegöl'lüler, İclaliye/Erikli Köyü civarında dağlara çekilmeye başlamıştır. İnegöl kasaba merkezinde daha çok yaşlı kadın ve erkekler görülmeye başlamıştır.
6-14 Ocak 1921 tarihleri arasında vuku bulan ve tarihlerimizde "Birinci İnönü Savaşı" olarak anılan muharebeden sonuç alamayan Yunan ordu birlikleri geri çekilmiştir. İnegöl kasaba merkezini de tahliye ederek Kazancı Çatal Tepe'deki savunma hattına dönmüşlerdir.Yunan ordu birlikleri, Türk savunma hattını aşamayınca itilaf devletleri, Mustafa Kemal Paşa'nın temsil ettiği Ankara Büyük Millet Meclisi Hükumeti'ni Londra'da yapılacak bir konferansa davet etmişlerdir.
Bu yolla itilaf devletleri, düzenlenen Londra Konferansı'na katılacak olan Büyük Millet Meclisi hükumet temsilcilerine politik baskı yapmayı planlamışlardır. İşte bu amaçla Kazancı Çatal Tepe savunma hattına çekilmiş olan Yunan ordu birliklerini ikinci defa ileri harekata sevketmişlerdir. İtilaf devletlerinin verdiği talimata göre 24 Mart 1921 günü savunma hattından çıkarak ileri harekata başlayan Yunan ordu birlikleri, İnegöl kasaba merkezini -ikinci defa- işgal ederek Türk savunma hattına doğru ileri harekatını sürdürmüştür.
Valaha Pulos komutasında hareket eden Yunan ordu birlikleri, 26 Mart 1921 günü Bozüyük-İnönü hattında mevzilenen Türk savunma hatlarına dayanmıştır. Ancak, yapılan şiddetli çarpışmalara rağmen Türk savunma hatları, yine aşılamamış ve 4 Nisan 1921 günü Yunan ordu birlikleri tekrar geri çekilmeye mecbur kalmıştır.
Kazancı Çatal Tepe savunma hattına çekilirken -hiç şüphesiz- İnegöl kasaba merkezi de yine tahliye olmuştur. Açıkça görülüyor ki 1'nci ve 2'nci İnönü savaşlarının vuku bulduğu 6-14 Ocak 1921 tarihleri arasında ilk defa 26 Mart -4 Nisan 1921 tarihleri arasında ise ikinci defa İnegöl, Yunan ordu birliklerince toplam 16 gün işgale uğramıştır.
İkinci İnönü Muharebesi'nden de istediği sonucu alamayan Yunan ordu birlikleri geri çekilirken Rafet Paşa(Bele) komutasında hareket eden Türk ordu birlikleri de geri çekilen Yunan ordu birliklerini adım adım takip etmiş ve Yunan askeri birliklerini yan taraflarından ateş altına alarak 7'nci Yunan Tümenine bağlı 3'ncü süvari alayını tamamen imha eylemiştir.
Kazancı Çatal Tepe savunma hattına çekilen Yunan ordu birliklerini gözetim altında tutmak üzere de Türk savunma hattının güney ucunda konuçlanmış olan Mürettep Üçüncü süvari Tümenine bağlı 27'nci süvari alayı, İnegöl kasaba merkezine yerleşirken 28'nci süvarialayı, Tokuş Köyüne ve 29'ncu süvari alayı da Yenişehir ilçe merkezine yerleşmiştir.
Her üç alaya mensup askeri birlikler, Yunan savunma hattına paralel şekilde yer almış olan, kuzeyden güneye doğru, Kaba Çınar- Selimiye-Koyulhisar-Boğazköy-Karalar-Akhisar,Ruşen Tahtaköprü = Mesariye köylerine müfrezeler halinde küçük askeri birlikler yerleştirilmiştir. Söz konusu müfrezelerde personel azlığı bulunduğu için geceleri müfrezeler sık sık yer değişikliği yaparak ve de buralarda ateş yakarak Yunan ordu birliklerine karşı güçlü oldukları görünümünü vermeye çalışmışlardır.
RECEP AKAKUŞ HOCANIN ESERİNDEN
DÜZENLEYİP YAYINA HAZIRLAYAN
AYHAN BAYRAKTAR
