Kanal İstanbul Projesi Nedir ve Neden Gündeme Gelmişti?
Kanal İstanbul, ilk kez 2011 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından duyurulan ve Karadeniz ile Marmara Denizi arasında yapay bir su yolu açılmasını hedefleyen dev bir altyapı projesidir. Projenin amacı, İstanbul Boğazı'ndaki yoğun gemi trafiğini azaltmak ve alternatif bir geçiş güzergâhı oluşturmaktır. Ancak, projenin çevresel etkileri, maliyeti ve şehir planlaması üzerindeki etkileri nedeniyle kamuoyunda tartışmalara neden olmuştur.
Projenin Güzergâhı ve Teknik Özellikleri
Kanal İstanbul'un planlanan uzunluğu yaklaşık 45 kilometre olup, genişliği 150 metre ve derinliği 25 metre olarak tasarlanmıştır. Proje, Küçükçekmece Gölü'nden başlayarak Sazlıdere Barajı ve Terkos Gölü'nün batısından geçerek Karadeniz'e ulaşacaktır. Kanalın her iki yakasında yeni yerleşim alanları, lojistik merkezler ve limanlar inşa edilmesi planlanmaktadır.
Çevresel Etkiler ve Eleştiriler
Proje, çevre örgütleri ve uzmanlar tarafından ciddi eleştirilere maruz kalmıştır. Sazlıdere Barajı gibi önemli su kaynaklarının etkilenmesi, tarım arazilerinin kaybı ve ekosistemin bozulması gibi endişeler dile getirilmiştir. Ayrıca, projenin İstanbul'un deprem riski taşıyan bölgelerinde yeni yapılaşmaları teşvik edeceği ve bu durumun şehirdeki nüfus yoğunluğunu artıracağı belirtilmiştir.
Hukuki Süreç ve İmar Planları
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), projenin imar planlarına itiraz etmiş ve bazı planlar mahkemeler tarafından iptal edilmiştir. Özellikle Yenişehir Rezerv Yapı Alanı'na ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı'nın iptal edilmesi, projenin hukuki sürecini uzatmıştır. Ancak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, projenin imar planlarının yürürlükte olduğunu ve sürecin devam ettiğini belirtmiştir.
Siyasi Tartışmalar ve Kamuoyu Tepkisi
Kanal İstanbul projesi, siyasi arenada da tartışmalara neden olmuştur. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, projeyi "ihanet" olarak nitelendirmiş ve İstanbul'un su kaynakları ile ekosistemine zarar vereceğini savunmuştur. Öte yandan, hükümet yetkilileri projenin İstanbul Boğazı'ndaki gemi trafiğini azaltacağını ve ekonomik faydalar sağlayacağını ifade etmektedir.
Finansman ve Ekonomik Boyut
Projenin maliyeti konusunda farklı rakamlar telaffuz edilmiştir. Bazı kaynaklara göre, projenin toplam maliyeti 15 milyar dolar olarak öngörülmektedir. Finansmanın kamu-özel iş birliği modeliyle sağlanması planlanmaktadır. Ancak, ekonomik belirsizlikler ve finansman kaynaklarının netleşmemesi, projenin ilerlemesini yavaşlatmaktadır.
Kanal İstanbul projesi, çevresel, hukuki, siyasi ve ekonomik boyutlarıyla Türkiye'nin gündeminde yer almaya devam etmektedir. Projenin ilerleyip ilerlemeyeceği, yukarıda belirtilen faktörlerin nasıl şekilleneceğine bağlıdır. Kamuoyunun ve ilgili kurumların projeye dair gelişmeleri yakından takip etmeleri önem arz etmektedir.
