Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından geçtiğimiz yıl hazırlanan “Milli ve Manevi Değerlerimizi Muhafaza Edelim” konulu cuma hutbesi, Türkiye genelinde 90 bini aşkın camide okunmuştu.
Hutbede yılbaşı ve Noel kutlamalarına yönelik dikkat çeken uyarılar yer almıştı; bu tür kutlamaların İslam inancıyla bağdaşmadığı vurgulanmıştı.
“Milli ve Manevi Değerlerimizi Muhafaza Edelim” Hutbesi
Hutbede, insanlığın hak ile batılı, doğru ile yanlışı peygamberler aracılığıyla öğrendiği hatırlatıldı.
Peygamberlere iman vurgusu yapılırken, Hz. Îsâ’nın da İslam’ı tebliğ eden bir peygamber olduğu ifade edildi.
Hz. Îsâ’ya dayandırılarak ortaya çıkan batıl inanç, tutum ve sembollerin kabul edilemeyeceği belirtildi.
“Onlara Benzemek İnancımıza Aykırıdır”
Milletleri güçlü kılan temel unsurun milli ve manevi değerlere bağlılık olduğu belirtilen hutbede, Hz. Peygamber’in uyarılarına dikkat çekildi.
“Kendi değerlerinin yerine başkalarının değerlerini, kendi sembollerinin yerine başkalarının sembollerini benimseyen milletler ayakta duramazlar… Kim bir kavme benzerse o da onlardandır.”
Bu kapsamda, İslam dışı geleneklerden kalan figürlere özenmenin, onlar gibi giyinmenin ve semboller kullanmanın inançla bağdaşmadığı vurgulandı.
“Yılbaşı Kutlamaları Helal ve Meşru Değildir”
Hutbede, “İnsanları hak ve hakikate davet eden bir peygamberin doğumu, onun getirdiği değerlere aykırı şekilde kutlanamaz” denildi. Helal-haram ölçülerine riayet edilmeyen, mahremiyet sınırlarını aşan eğlencelerin günah olduğu belirtildi.
Ayrıca alkol, kumar, zina, uyuşturucu ve şans oyunları gibi haramların, yılbaşı dâhil hiçbir eğlenceyle meşru hale getirilemeyeceği ifade edildi.
Gazze’de yaşananlara da atıf yapılarak, masumların katledildiği bir dönemde bu tür eğlencelerin ağır bir vebal olduğu kaydedildi.
“Dünyevileşme Yanlışa Sürüklüyor”
Hutbede, Müslümanların değerleriyle uyuşmayan davranışlara yönelmesinin temel sebebinin dünyevileşme olduğu belirtildi.
Hz. Peygamber’in bu konudaki uyarıları hatırlatılarak, Müslümanların kendi kimlik ve değerlerine sımsıkı sarılması gerektiği vurgulandı.
Noel ve yılbaşı kutlamalarının tarihsel kökenlerine de değinilen hutbede, Noel’in Hıristiyan inancına ait bir bayram olduğu, Noel Baba figürünün ise tarihsel ve dini bir dayanağının bulunmadığı ifade edildi.
Yılbaşı kutlamalarının Müslüman toplumlarda kültürel ve geleneksel bir temele sahip olmadığı belirtildi.
Yeni Yıl Tebriğine Sakınca Yok
Hutbenin sonunda ise önemli bir ayrım yapıldı. Yeni bir yılın başlaması vesilesiyle insanların birbirini tebrik etmesinde, hayır dua etmesinde ve yeni yılın hayırlara vesile olmasını dilemesinde herhangi bir sakınca olmadığı ifade edildi.
Diyanet İşleri Başkanlığı ayrıca, Noel Baba ve çam ağacı figürlü pasta siparişleriyle ilgili fetvasını da hatırlattı.
Diyanet TV’de yayınlanan “Diyanet’e Soralım” programında, bu tür siparişlere aracılık etmenin caiz olmadığı, Müslümanların Hıristiyanların dini bayramlarına yardımcı olmaması gerektiği vurgulandı.
Hutbe, Müslümanların kimliklerini ve inançlarını koruyarak, milli ve manevi değerlere sahip çıkmaları çağrısıyla sona erdi.
Milli ve Manevi Değerlerin Muhafaza Edilmesi ve Yılbaşı Kutlamaları
Diyanet İşleri Başkanlığı, son dönemdeki hutbe ve fetvalarında yılbaşı kutlamalarının İslam inancı ve Türk kültürüyle bağdaşmadığını vurgulamaktadır.
Temel yaklaşım; bir toplumun ayakta kalmasının, kendi öz değerlerine ve sembollerine sahip çıkmasıyla mümkün olduğu yönündedir.
Batı kültürünün sembollerinin benimsenmesi, "kültürel yabancılaşma" ve "kimlik kaybı" risklerini beraberinde getirdiği için eleştirilmektedir.
-
Dini Kimlik ve Benzeşme Yasağı: İslam hukukunda "teşebbüh" (başka bir kavme benzeme) kavramı kritik bir öneme sahiptir. Hz. Muhammed'in "Kim bir kavme benzerse o da onlardandır" hadisi, Müslümanların inanç ve ibadet dışındaki sosyal pratiklerde de kendi kimliklerini korumaları gerektiği şeklinde yorumlanır.
-
Noel ve Yılbaşı Ayrımı: Diyanet, Noel (25 Aralık) ile Yılbaşı (31 Aralık) arasındaki farkı kabul etmekle birlikte, her ikisinin de Türkiye'de iç içe geçtiğini belirtir. Noel'in "Tanrının doğumu" inancına dayanması, İslam'daki tevhid (Allah'ın tekliği) inancına aykırı görüldüğü için bu kutlamalardaki sembollerin (çam ağacı, Noel Baba vb.) kullanımı sakıncalı bulunmaktadır.
-
Ticari ve Mesleki Sorumluluk: Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanlarına göre, İslam'ın yasakladığı bir eyleme veya başka bir inancın dinsel sembollerine aracılık etmek "caiz değildir." Bu bağlamda, Noel figürlü pasta üretmek veya bu kutlamalara özel hizmet sunmak, "harama/batıla destek" kapsamında değerlendirilmektedir.
-
Dünyevileşme ve Tüketim Kültürü: Sosyolojik araştırmalar, yılbaşı kutlamalarının modern dünyada dini bir içerikten ziyade, "tüketim çılgınlığı" ve "eğlence sektörü" odaklı bir yapıya büründüğünü göstermektedir. Diyanet, bu durumu "dünyevileşme" (sekülerleşme) olarak adlandırarak, Müslümanların bu akıma kapılmaması gerektiği konusunda uyarmaktadır.
-
Haram Eğlence ve Bağımlılıklar: Hutbede, yılbaşı vesilesiyle alkol tüketimi, kumar (milli piyango dahil), israf ve mahremiyet sınırlarının aşılmasının İslam'ın temel yasaklarını ihlal ettiği hatırlatılmaktadır. Hiçbir kutlamanın haramı helal kılamayacağı vurgulanmaktadır.
-
Toplumsal Empati ve Mazlum Coğrafyalar: Dünyada, özellikle Gazze ve diğer İslam coğrafyalarında insani dramlar yaşanırken, Müslüman bir toplumun bu acılara duyarsız kalarak "şaşaalı kutlamalar" yapması ahlaki açıdan sorunlu görülmektedir. Kazak alim Rızaeddin bin Fahrettin'in Balkan Harbi sırasındaki hassasiyeti (yas nedeniyle bayram yapmaması) bu duruma örnek gösterilmektedir.
-
Yeni Yıl Tebriği ve Dua: Diyanet'in görüşüne göre, yeni bir yıla girerken takvim değişikliği nedeniyle iyi dileklerde bulunmak, dua etmek ve tebrikleşmekte dini bir sakınca yoktur. Sorun, kutlama biçiminin başka bir dinin ritüellerine dönüşmesidir.
-
Kültürel Emperyalizm Eleştirisi: Araştırmalar, Noel Baba efsanesinin 17. yüzyıl Almanya'sından dünyaya yayıldığını ve modern imajının büyük oranda reklam endüstrisi (özellikle 1930'lu yıllardaki içecek reklamları) tarafından şekillendirildiğini ortaya koymaktadır. Bu durum, kutlamaların dini olmaktan çok "kültür ihracı" ve "ekonomik bir araç" olduğunun kanıtı olarak sunulmaktadır.
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
