Veri depolama dünyasında alıştığımız sabit disk ve SSD’lerin ötesine geçen oldukça iddialı bir teknoloji gündemde. İngiltere merkezli bir girişim olan SPhotonix, cam tabanlı yeni nesil bellek teknolojisiyle veri saklama alışkanlıklarını kökten değiştirmeyi hedefliyor. Şirketin iddiasına göre tek bir cam disk, tam 360 terabayt veri depolayabiliyor ve teorik olarak evrenin yaşı kadar, yani yaklaşık 13,8 milyar yıl bozulmadan kalabiliyor.
Bu kulağa bilim kurgu gibi gelse de, teknoloji üniversite laboratuvarlarından çıkıp gerçek veri merkezi senaryolarına doğru ilerliyor.
Veriler Cama Beş Boyutlu Olarak Yazılıyor
SPhotonix’in geliştirdiği sistem, erimiş silika camdan üretilmiş yaklaşık 5 inçlik diskler üzerine kurulu. Veri yazma işlemi, son derece hassas femtosaniye lazerler kullanılarak yapılıyor. Lazer darbeleri camın içine mikroskobik yapılar oluşturuyor ve bilgiler bu yapılar aracılığıyla kodlanıyor.
Buradaki fark, verinin klasik iki ya da üç boyutlu şekilde değil, beş boyutlu olarak saklanması. İlk üç boyut, camın içindeki konumu ifade ediyor. Diğer iki boyut ise bu nano yapıların yönelimi ve yoğunluğuyla ilgili. Okuma işlemi de yine optik sistemler ve polarize ışık yardımıyla gerçekleştiriliyor.
Tek Diskte 360 TB ve Olağanüstü Dayanıklılık
Şirketin paylaştığı bilgilere göre tek bir cam disk, günümüzün birçok kurumsal depolama çözümünden kat kat fazla veri saklayabiliyor. Asıl dikkat çeken nokta ise dayanıklılık. Cam diskler; yüksek ısıya, neme, elektromanyetik alanlara ve zamanın yıpratıcı etkisine karşı son derece dirençli.
Bu nedenle SPhotonix, doğru koşullarda saklanan bir cam diskin verileri milyarlarca yıl boyunca bozulmadan tutabileceğini savunuyor. Bu özellik, özellikle uzun vadeli arşivler için büyük avantaj anlamına geliyor.
Hızlar Şimdilik Düşük Ama Hedef Büyük
Elbette bu teknoloji henüz yolun başında. Mevcut prototiplerde yazma hızları saniyede yaklaşık 4 MB, okuma hızları ise 30 MB seviyelerinde. Yani bugünkü arşiv diskleriyle kıyaslandığında oldukça yavaş.
Ancak şirketin yol haritasına göre önümüzdeki 3–4 yıl içinde okuma ve yazma hızlarının 500 MB/s seviyelerine çıkarılması hedefleniyor. Bu da teknolojinin pratik kullanım alanlarını ciddi şekilde genişletebilir.
Maliyet ve Kullanım Alanları Netleşiyor
Erken aşamadaki sistemlerin maliyeti de paylaşıldı. Buna göre bir yazma ünitesinin yaklaşık 30 bin dolar, okuma sisteminin ise 6 bin dolar seviyesinde olması bekleniyor. Taşınabilir bir okuyucu cihazın da yaklaşık 1,5 yıl içinde hazır hale gelmesi planlanıyor.
SPhotonix bugüne kadar 4,5 milyon dolarlık yatırım topladı ve teknolojisini bir üst olgunluk seviyesine taşımak için çalışmalarını sürdürüyor.
Herkes İçin Değil, Ama Çok Kritik Alanlar İçin
Bu cam bellek sistemi, sürekli veri yazılıp silinen aktif depolama çözümlerine hitap etmiyor. Doğası gereği ağdan izole çalışması, onu daha çok yasal kayıtlar, bilimsel veriler, devlet arşivleri ve kültürel miras belgeleri gibi nadiren erişilen ama asla kaybolmaması gereken veriler için ideal hale getiriyor.
