Marmara Bölgesi’nin kritik illerinden Bursa, fay hatlarına yakın konumu nedeniyle uzun süredir deprem gündeminin merkezinde. Son aylarda bölgesel sarsıntılar hafif ölçekli olsa da, uzmanlar “Bursa’nın deprem riski varlığını koruyor” diyerek uyarılarını yineliyor.
Japon Deprem Uzmanı Yoshinori Moriwaki’den Bursa İçin Uyarılar
Japon deprem uzmanı Yoshinori Moriwaki, Marmara genelinde beklenen depremin Bursa’yı doğrudan etkileme potansiyeline dikkat çekiyor. Moriwaki’ye göre, Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun Marmara kolu üzerindeki stres birikimi, Gemlik Körfezi ve çevresini kırılgan hale getiriyor. “Son sarsıntılar büyük deprem değil; hazırlık sürecini ciddiye almak gerekir.” vurgusunu yapıyor. Altyapı dayanımı, zemin etütleri ve kamuoyunun düzenli bilgilendirilmesi, Moriwaki’nin altını çizdiği üç temel başlık.
Naci Görür’ün Bilimsel Değerlendirmesi
Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, Marmara Denizi çevresinde beklenen büyük depremin yalnızca İstanbul için değil, Bursa başta olmak üzere tüm Marmara yerleşimleri için risk oluşturduğunu belirtiyor. Görür, Kumburgaz segmenti ile Gemlik hattındaki gerilim dinamiklerinin birbirini etkileyebileceğini, bu nedenle bölgesel artçıların “hazırlığı hızlandırmak” için bir uyarı kabul edilmesi gerektiğini savunuyor. Mesaj net: Binaların deprem yönetmeliğine uygunluğu ve yerel ölçekte mikro bölgeleme çalışmaları hayati önem taşıyor.
Şener Üşümezsoy’un Temkinli Yaklaşımı
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, Bursa özelinde abartılı senaryolara kapılmadan ilerlenmesi gerektiğini söylüyor. Ona göre, Marmara’daki olası büyük deprem senaryoları dillendirilirken, Bursa’nın zemin yapısı, mesafesi ve yerel faylarının davranışı ayrı ayrı ele alınmalı. Üşümezsoy, “Yapı stoğunu güçlendirmek, doğru zemin seçimi ve denetim” başlıklarının paniğin yerini alması gerektiğini vurguluyor.
Bursa’nın Kırılgan Noktaları
- Gemlik Körfezi ve Çevresi
Körfez çevresindeki yerleşimler, deniz tabanına yakın faylar nedeniyle sarsıntıları daha belirgin hissedebilir. - İznik Gölü Kuşağı
Göl çevresinde yer yer zayıf zeminlerin varlığı, sıvılaşma riski olan alanların titizlikle incelenmesini gerektirir. - Kent İçi Eski Yapı Stoku
Yönetmelik öncesi inşa edilen, mühendislik hizmeti zayıf binalar öncelikli taranmalı; performans analizi ve güçlendirme planları hızlandırılmalıdır.
Okullarda Ve Kamu Binalarında Güvenlik
- Performans Analizi ve Güçlendirme
Okullar, hastaneler ve idari binalar için hızlı tarama ve önceliklendirme yapılmalı. - Toplanma Alanları ve Tahliye Rotaları
Her ilçede güncel, erişilebilir ve işaretlenmiş toplanma alanları bulunmalı; tahliye rotaları eğitimlerle öğretilmeli. - Düzenli Tatbikat
Öğrenci ve personelin katıldığı yılda en az iki tatbikat, refleksi güçlendirir.
Sanayi Tesisleri Ve Lojistik Hatlar
Bursa’nın güçlü sanayi yapısı dikkate alınarak OSB’lerde sismik risk yönetimi, kimyasal depolama standartları ve acil durdurma planları güncellenmeli. Olası bir depremde çevresel sızıntı ve yangın riskleri için ekipman, personel ve iletişim zinciri hazır tutulmalı.
Vatandaşlar İçin Pratik Hazırlık Planı
- Aile Afet Planı
Ev içi güvenli alanların belirlenmesi, buluşma noktası, şehir dışı bir yakınla “acil durum irtibatı” oluşturma. - Acil Çanta
Su, atıştırmalık, ilaçlar, fener, powerbank, yedek kıyafet, belge fotokopileri ve temel ilk yardım seti. - Evinizi Kontrol Ettirin
Kolon-kiriş elemanları, taşıyıcı duvar müdahaleleri, çatı ve sıva çatlakları için uzman incelemesi. - Eşya Sabitleme
Dolap, kitaplık, televizyon ve sıcak su cihazlarının duvara sabitlenmesi, gaz vanaları için otomatik kesici. - Doğru Bilgi Kaynakları
Resmi uyarılar, yerel yönetim duyuruları ve uzman açıklamaları düzenli takip edilmeli.
Bursa, coğrafi konumu gereği deprem gerçeğiyle iç içe bir şehir. Uzmanların ortak paydası, paniğe kapılmadan bilim temelli hazırlık yapmak. Bina güvenliği, kurumsal denetim, sanayi ve altyapı dayanıklılığı ile bireysel hazırlık adımları eş zamanlı yürütüldüğünde, olası bir sarsıntının etkisi kayda değer biçimde azaltılabilir.
