Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) ortaklaşa yürüttüğü "Tüketici Eğilim Anketi"nin Temmuz 2025 sonuçları yayımlandı. Haziran ayında 85,1 olan tüketici güven endeksi, Temmuz’da yüzde 1,8 oranında azalarak 83,5 seviyesine düştü. Bu gerileme, vatandaşın mevcut ekonomik koşullara ve gelecek döneme ilişkin umutlarının zayıfladığını bir kez daha gözler önüne serdi.
Tüketici Güveni Düşüşte: Kritik 100 Barajının Altında Kalındı
Tüketici güven endeksi 0 ile 200 arasında değer alırken, 100’ün altındaki değerler kötümserliği, üzerindeki değerler ise iyimserliği ifade ediyor. Türkiye’de uzun süredir bu kritik eşiğin altında seyreden endeks, Temmuz ayında da bu sınırın oldukça uzağında kaldı. 83,5 puanlık seviye, halkın hem mevcut hem de gelecekteki ekonomik beklentiler konusunda temkinli olduğunu gösteriyor.
Detaylara İniyoruz: 4 Alt Endeksin 3’ünde Belirgin Gerileme
TÜİK tarafından paylaşılan verilere göre tüketici güven endeksi dört ana başlıkta inceleniyor. Temmuz ayında bu dört göstergenin üçünde ciddi düşüşler yaşandı:
- Mevcut dönemde hanenin maddi durumu: Haziran’da 69,3 olan bu endeks Temmuz’da 68,2’ye düştü. Aylık bazda yüzde 1,6’lık bir azalma dikkat çekiyor. Bu düşüş, vatandaşların kendi ekonomik durumunu bir önceki aya göre daha kötü gördüğünü ortaya koyuyor.
- Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi: Bu alanda da umutlar azalmış durumda. Haziran’da 85,8 olan endeks Temmuz’da 84,6’ya geriledi. Bu, yüzde 1,4’lük bir düşüş anlamına geliyor.
- Gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi: En dikkat çeken gerileme burada yaşandı. Haziran’da 82,4 seviyesinde bulunan bu endeks, Temmuz’da yüzde 4,2’lik sert bir düşüşle 79,0’a indi. Bu oran, yalnızca bireysel değil, genel ekonomik düzene dair beklentilerde de belirgin bir güven kaybı yaşandığını gösteriyor.
- Dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi: Bu kalemde görece daha sınırlı bir düşüş var. Haziran’da 102,6 seviyesinde olan endeks, Temmuz’da 102,3’e geriledi. Yüzde 0,3’lük bu azalma, tüketicilerin büyük çaplı harcamalar konusunda hâlâ temkinli davrandığına işaret ediyor.
Ekonomik Algı Zayıf Tüketici Neden Umutsuz?
Uzmanlara göre tüketici güven endeksindeki bu düşüşün arkasında; döviz kuru baskısı, yüksek enflasyon, artan temel ihtiyaç fiyatları ve finansmana erişimde yaşanan zorluklar gibi birçok faktör yatıyor. Özellikle gelecek 12 aylık döneme dair beklentilerdeki sert düşüş, vatandaşların yalnız bugünü değil, yarını da karamsar gördüğünü ortaya koyuyor.
Yüksek faiz politikaları ile bireysel kredi kullanımının düşmesi, halkın tüketim iştahını bastırırken, enerji ve gıda fiyatlarındaki oynaklık da aile bütçesini zorluyor. Tüm bu gelişmeler, güven endeksine olumsuz şekilde yansıyor.
Bir Sonraki Veriye Gözler Çevrildi..
TÜİK’in yayımladığı takvime göre, bir sonraki tüketici güven endeksi bülteni 21 Ağustos 2025’te kamuoyuna duyurulacak. Yaz aylarındaki ekonomik gelişmelerin ve olası hükümet adımlarının güven endeksine nasıl yansıyacağı, merakla bekleniyor..
