Takvimler 11 Temmuz’u gösterdiğinde, dünya tarihinin sayfaları birçok unutulmaz olayı barındırır. Kimi zaman savaşların gölgesinde, kimi zaman bilimsel devrimlerin ışığında şekillenen bu gün, insanlığın ortak hafızasında iz bırakan gelişmelere sahne olmuştur. İşte 11 Temmuz tarihinde yaşanan bazı çarpıcı olaylar:
1302 – Altın Mahmuzların Ardında Yatan Direniş
11 Temmuz 1302’de Flandre bölgesinde, şehir halkı ve köylülerden oluşan bir koalisyon, Fransa Krallığı'nın düzenli ordusunu Altın Mahmuzlar Savaşı’nda mağlup etti. Bu savaş yalnızca askeri bir zafer değil, aynı zamanda halkın örgütlü gücünün mutlak iktidara karşı direnişinin sembolüydü.
1789 – İnsan Haklarının Doğuşuna Atılan İmza
Fransa’da devrim ateşi her yeri sarmışken, Lafayette adlı idealist bir subay, İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'ni Devrimci Ulusal Meclis’e sundu. Bu bildiri, yalnızca Fransız halkı için değil, insanlık tarihi için de dönüm noktasıydı. Bugün hâlâ demokrasi, eşitlik ve özgürlük mücadelesinde referans alınan bir metin olmayı sürdürüyor.
1859 – Edebiyat Dünyasına Açılan Kapı: İki Şehrin Hikâyesi
İngiliz yazar Charles Dickens’ın en bilinen eserlerinden biri olan İki Şehrin Hikâyesi ilk kez 11 Temmuz 1859’da yayımlandı. Fransız Devrimi döneminde geçen roman, yalnızca bireysel dramların değil, sınıfsal çalkantıların da kalemle nasıl anlatılabileceğinin eşsiz bir örneği olarak kabul edildi.
1933 – Cumhuriyetin Ekonomik Yüzü: Sümerbank Açılıyor
Genç Türkiye Cumhuriyeti'nin sanayileşme hamlelerinden biri olan Sümerbank, bugün resmen faaliyete geçti. Hem tekstil sektöründe üretimi destekleyen hem de yurttaşlara iş olanağı sağlayan kurum, yıllarca halkın ekonomik belleğinde özel bir yer edindi.
1975 – Çin’in Toprak Altındaki Ordusu: Şian’daki Keşif
Eski Çin’in başkenti Şian’da yapılan kazılarda, 2000 yıl öncesine ait, gerçek boyutlu 6000 kil askerden oluşan bir ordu gün yüzüne çıkarıldı. Her biri farklı yüz hatlarına sahip bu heykeller, Çin tarihinin imparatorluk ihtişamını yeniden gündeme taşıdı. Bu buluş, dünya arkeolojisinin en büyüleyici keşiflerinden biri olarak kayıtlara geçti.
1980 – Fatsa’da Nokta Operasyonu
Ordu'nun Fatsa ilçesi, Türkiye’nin yakın siyasi tarihinde simgesel bir kırılma yaşadı. 11 Temmuz sabahı, ilçeye yüzlerce asker ve polisle müdahale edildi. Sol görüşlü Belediye Başkanı Fikri Sönmez görevden alındı, 300’e yakın kişi gözaltına alındı. Bu operasyon, yerel halkın siyasi tercihine karşı merkezden yapılan sert müdahalenin sembolü olarak tarihe geçti.
1995 – Srebrenitsa’da İnsanlığın Sustuğu Gün!
11 Temmuz 1995'te, Avrupa’nın göbeğinde Sırp güçleri, Birleşmiş Milletler tarafından güvenli bölge ilan edilen Srebrenitsa’da, aralarında çocukların da bulunduğu yaklaşık 8000 Boşnak erkeği sistematik biçimde katletti. Srebrenitsa Katliamı, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'da yaşanan en büyük soykırım olarak kabul ediliyor. Bu olay, uluslararası toplumun müdahale konusundaki yetersizliğini bir kez daha gözler önüne serdi.
2010 – Bir Ülkenin Rüyası Gerçek Oldu: İspanya Dünya Şampiyonu!
Güney Afrika’nın ev sahipliğinde düzenlenen 2010 Dünya Kupası finalinde İspanya, Hollanda’yı 1-0 yenerek tarihinde ilk kez dünya şampiyonu oldu. Bu zafer, yalnızca bir kupa değil; yıllarca hayalini kurdukları zirveye çıkan bir neslin taçlandırılmasıydı.
Bugün sıradan bir gün gibi görünse de, geçmişte yaşanan olaylar bize her tarihin bir hikâye taşıdığını gösteriyor. 11 Temmuz, bazen adaletin sesi, bazen bir milletin umudu, bazen de insanlığın acı sınavı olarak karşımıza çıkıyor. Tarih ne unutur, ne affeder; sadece iz bırakır.