Tarihler 23 Mayıs’ı gösterdiğinde, hem Anadolu’nun kaderini belirleyen büyük bir savaş yaşandı, hem de işgal altındaki İzmir için İstanbul’da yüz binlerin sesi Sultanahmet Meydanı’nda yankılandı. Bugün, tarihte hem bir devletin kuruluşunu hem de milletin bağımsızlık haykırışını hatırladığımız özel bir gün.
Dandanakan’da Tarihin Yönü Değişti
23 Mayıs 1040 tarihinde Horasan bölgesindeki Dandanakan Ovası’nda Selçuklu Beyleri Tuğrul ve Çağrı Bey önderliğindeki Selçuklu ordusu, Gazneli Sultan Mesut’un ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı. Bu zafer sadece bir askeri başarı değildi; aynı zamanda Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun da doğuşuydu.
Bu savaş sayesinde Selçuklular, Orta Asya’dan İran’a, oradan da Anadolu’ya uzanan bir güç haline geldi. Anadolu’nun Türk yurdu haline gelmesinde ilk adım, işte bu savaşla atıldı. Dandanakan Zaferi, Türk tarihinin dönüm noktalarından biri olarak kabul edilir.
İzmir İşgal Edildi, Halk İstanbul’da Ayağa Kalktı
İzmir’in 15 Mayıs 1919’da İtilaf Devletleri tarafından işgali, tüm yurtta büyük bir öfke yarattı. Bu öfkenin en gür sesi ise 23 Mayıs 1919’da İstanbul’un Sultanahmet Meydanı’nda yükseldi. Yaklaşık 200 bin kişinin katıldığı bu büyük mitingde kadınlar, öğrenciler, gazeteciler ve din adamları el ele vererek işgali protesto etti.
Konuşmacılar arasında Halide Edib Adıvar da vardı. Mitingde yaptığı etkileyici konuşma, halkın direniş ruhunu ateşledi. Bu miting, kurtuluş mücadelesinin sadece cephede değil meydanlarda da verildiğini gösterdi. Tarihe, “Sultanahmet Mitingi” olarak geçti ve Anadolu’da direnişin sesi olmaya devam etti.
Tarihin Akışını Etkileyen Diğer Önemli Olaylar
1788 – Güney Karolina ABD’ye Katıldı
ABD’nin 13 kolonisinden biri olan Güney Karolina, bugün resmen eyalet statüsü kazandı. Bu olay, Amerika Birleşik Devletleri’nin şekillenmesinde önemli bir adım oldu.
1795 – Fransa’da Kadınlara Yasak Geldi
Fransa’da 23 Mayıs günü, kadınların kamusal alandaki toplantılara katılması yasaklandı. Fransız Devrimi’nin eşitlik vaatlerine rağmen kadınların kamusal alandan dışlanması, uzun yıllar sürecek eşitlik mücadelesinin zeminini hazırladı.
1945 – Nazi Lideri Himmler İntihar Etti
II. Dünya Savaşı’nın sonunda Nazi Almanyası’nın önde gelen isimlerinden Heinrich Himmler, Müttefikler’e teslim olmaktansa siyanür kapsülüyle intihar etti. 6 milyon Yahudi’nin ölümünden sorumlu tutulan Himmler’in ölümü, savaş suçlarının hesaplaşmasında önemli bir dönemeçti.
1949 – Berlin Ablukası Sona Erdi
Sovyetler Birliği tarafından Batı Berlin'e uygulanan kara ve demiryolu ablukası kaldırıldı. Bu gelişme, Soğuk Savaş döneminin ilk büyük krizi olan Berlin Ablukası’nın sonu anlamına geliyordu. Aynı yıl Batı Almanya’da Federal Cumhuriyet ilan edildi.
1960 – Adolf Eichmann Yakalandı
Mossad ajanları, Nazi Almanyası'nın önde gelen isimlerinden Adolf Eichmann’ı Arjantin’de yakaladı. Eichmann, İsrail'e götürülerek soykırım suçlamalarıyla yargılandı ve idam edildi. Bu olay, uluslararası hukukun en ses getiren operasyonlarından biri olarak tarihe geçti.
1978 – Geceyarısı Ekspresi Filmi Tepki Çekti
Amerikalı Billy Hayes’in İmralı Cezaevi’nden kaçışını anlatan “Geceyarısı Ekspresi” filmi vizyona girdi. Filmde Türkiye'nin cezaevi koşullarının karikatürize edilmesi büyük tepki çekti. Türkiye, filmi protesto etti ve uzun süre sinema tarihinin tartışılan yapımlarından biri haline geldi.
Peki Sizin İçin 23 Mayıs’ta Yaşanan En Önemli Olay Nedir?