Kepek Nedir Ve Neden Oluşur?
Kepek, saç derisinin üst katmanındaki ölü hücrelerin hızla dökülmesiyle oluşan beyaz, ince pullardır. Genellikle omuzlara düşen bu beyaz parçacıklar sadece estetik bir sorun gibi görünse de, altında yatan nedenler daha derin olabilir. Saç derisinin kuruması, yağlı cilt yapısı, mantar enfeksiyonları ya da kullanılan yanlış saç ürünleri kepeklenmeye neden olabilir.
Kepek herkeste görülebilir, ancak özellikle ergenlik sonrası dönemde ve genç erişkinlerde daha sık ortaya çıkar. Bazı kişilerde mevsimsel geçişlerde artış gösterir. Ciddi bir sağlık sorunu değildir ama kişinin özgüvenini düşürebilir.
Kepek Hangi Türlerde Görülür?
Kepek deyince herkesin aklına aynı şey gelse de aslında farklı türleri vardır:
- Kuru kepek: Cilt kuruluğuna bağlı olarak oluşur. İnce, beyaz ve toz gibi dökülür.
- Yağlı kepek: Saç derisindeki fazla yağla birleşen kepekler sarımsı ve yapışkan olur. Saç derisine yapışarak kaşıntı yapabilir.
- Seboreik dermatit: Kızarıklık, yoğun kepek ve kaşıntıyla kendini gösteren daha ciddi bir cilt sorunudur.
- Mantar kaynaklı kepek: Malassezia isimli mantarın fazla çoğalması kepeğe yol açabilir.
Kepek Neden Geçmez Ve Neden Tekrarlar?
Kepeğin geçmemesi ya da sürekli tekrarlaması genellikle altta yatan nedenin tam olarak tedavi edilmemesinden kaynaklanır. Uygun şampuanlar kullanılmadığında ya da saç derisi yeterince temizlenmediğinde sorun kronikleşebilir.
Ayrıca aşırı stres, düzensiz beslenme, hormonal değişiklikler ve hijyen eksikliği de kepeği artırabilir. Hava değişiklikleri, kış aylarındaki kuru hava ve sık şapka takmak da kepek oluşumunu tetikleyebilir.
Kepek Nasıl Geçer Ve Evde Ne Yapılabilir?
Kepekle mücadele etmek için öncelikle kepeğin neden kaynaklandığını anlamak gerekir. Sebebe göre çözüm yolu da değişir:
- Kepeğe karşı şampuanlar kullanmak
İçeriğinde çinko pirition, ketokonazol, selenyum sülfid, salisilik asit veya kömür katranı bulunan şampuanlar kepeği azaltır. Haftada 2-3 kez bu ürünlerle saç yıkanması önerilir. - Saç derisini düzenli temiz tutmak
Saçı yıkarken parmak uçlarıyla nazikçe masaj yapmak, ölü deri tabakasını arındırır. Çok sıcak suyla saç yıkamaktan kaçınılmalıdır. - Doğal çözümlerden destek almak
- Elma sirkesi: Bir bardak suya bir yemek kaşığı elma sirkesi karıştırılarak saç diplerine uygulanabilir. Antibakteriyel etkisi vardır.
- Çay ağacı yağı: Şampuanın içine birkaç damla çay ağacı yağı damlatılarak kullanılabilir. Mantar önleyici özelliği vardır.
- Aloe vera jeli: Saç derisini yatıştırır ve kaşıntıyı azaltır. Direkt saç diplerine uygulanabilir.
- Beslenmeye dikkat etmek
Omega-3 yağ asitleri, çinko ve B vitaminleri cilt sağlığı açısından önemlidir. Yetersiz alındığında kepek oluşumuna katkı sağlayabilir. Su tüketimi de saç derisinin nem dengesini korur.
Kepeği Artıran Alışkanlıklardan Uzak Durmak Gerekir
Bazı alışkanlıklar kepeğin inatçı hale gelmesine sebep olur:
- Saçı çok sık ya da çok seyrek yıkamak
- Saç kurutma makinesini çok yakından ve sıcak kullanmak
- Saç derisini kaşımak ya da tırnaklamak
- Aşırı saç şekillendirici ürün kullanmak (jole, sprey, wax)
- Uyurken saçları nemli bırakmak
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Evde uygulanan yöntemlerle geçmeyen kepek sorunu varsa ya da saç derisinde kızarıklık, şiddetli kaşıntı, yara ya da pullanma oluşmuşsa mutlaka bir dermatoloğa başvurulmalıdır. Özellikle seboreik dermatit, sedef hastalığı ya da egzama gibi cilt hastalıkları kepekle karıştırılabilir ve uzman tedavisi gerektirir.
Kepek Tamamen Geçer Mi?
Doğru bakım ürünleri ve düzenli alışkanlıklarla kepek büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Ancak bazı kişilerde dönemsel olarak tekrarlayabilir. Bu durumda geçici çözümler yerine düzenli bakım ve uygun ürün kullanımı alışkanlık haline getirilmelidir.
