Kur’an ve hayır sevabı ölenlere bağışlanabilir mi?
İslam âlimleri ittifakla “caizdir” diyor
Yapılan ibadetlerin ve hayırların sevaplarını başkalarına, özellikle vefat eden kimselere bağışlamak İslam’da caiz görülmüştür. Bu konuda hem sahih hadislerle hem de asırlardır süregelen İslami uygulamalarla geniş bir görüş birliği vardır.
Kur’ân-ı Kerîm okumak, sadaka vermek, dua etmek ve yapılan iyiliklerin sevabını bağışlamak, vefat eden kişinin amel defterine fayda sağlayabilir.
Kur’an’dan deliller ve peygamber tavsiyeleri net
Hz. Muhammed (s.a.s.), cenazeye Fâtiha suresi okunmasını tavsiye etmiş ve bu uygulamayı bizzat gerçekleştirmiştir. Ayrıca, Abdullah bin Ömer (r.a.)’ın, ölenlerin ruhuna Bakara suresinden ayetler okunmasını uygun bulduğu rivayet edilir:
“Hz. Peygamber’in cenazeye Fâtiha okuduğu ve tavsiye ettiği, Abdullah bin Ömer’in de ölülerin ruhuna Bakara Suresi’nden okunmasını uygun gördüğü rivayet edilmiştir.” (İbn Mâce, Cenâiz, 22; Beyhâkî, Sünenü’l-Kübrâ 4/93)
Bağışlanan sevaplar kişisel borçları silmez, ama derecesini artırır
Bir kişinin başkası adına yaptığı ibadet ve hayır, ölenin dini sorumluluklarını ortadan kaldırmaz. Yani oruç, namaz gibi bireysel ibadet borçları bu sevaplarla düşmez. Ancak bu bağışlamalar sayesinde vefat edenin amel defterine ekstra sevap yazılır; ahirette derecesi yükselir.
Sadaka ve dua ile vefat edenlerin ruhu ferahlar
Benî Seleme kabilesinden bir adamın, “Annem ve babam öldü, onlara bir iyilik yapabilir miyim?” sorusuna Hz. Peygamber’in cevabı çok nettir:
“Evet, onlara rahmet dilemek, istiğfar etmek, vasiyetlerini yerine getirmek, akrabalarına iyilik etmek ve dostlarına ikramda bulunmak suretiyle iyilik edebilirsin.” (Ebû Dâvûd, Edeb, 130; İbn Mâce, Edeb, 2)
Sadakanın ölüye faydası olur mu? Evet!
Annesi aniden vefat eden ve onun adına sadaka verip veremeyeceğini soran bir sahabeye Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur:
“Evet, ulaşır. Onun namına sadaka ver.” (Buhârî, Vasâyâ, 19; Müslim, Zekât, 51)
Diyanet: Sevap bağışı caizdir ve fayda sağlar
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu’nun 12.07.2017 tarihli açıklamasına göre de Kur’an-ı Kerîm okunarak, sadaka verilerek ya da başka bir hayırla sevap bağışlamak mümkündür.
Bu tür uygulamaların vefat eden kişinin ruhuna ulaşacağı ve sevap olarak yazılacağı bildirilmiştir.
Sonuç: Dua, sadaka, Kur’an ve hayır ölülere ulaşır
-
Caiz Olması: Yapılan ibadetlerin ve hayırların sevaplarının başkasına bağışlanması İslam dininde caizdir. Bu, hem hayatta olan hem de vefat etmiş kişiler için geçerlidir.
-
Kur'an ve Hayırların Sevabı: Kişi, okuduğu Kur'an-ı Kerim'in, yaptığı hatmin ve işlediği herhangi bir hayrın sevabını başkasına bağışlayabilir.
-
Sevabın Ulaşması Ümidi: Kendisine sevap bağışlanan kişinin, bu bağışlanan sevaptan yararlanacağı umulur. Bu, Allah'ın rahmeti ve lütfu kapsamındadır.
-
Peygamber Efendimizin Uygulamaları ve Tavsiyeleri:
- Hz. Peygamber (s.a.s.)'in cenazeye Fâtiha sûresini okuması ve okunmasını tavsiye etmesi (İbn Mâce).
- Abdullah bin Ömer (r.a.)'in ölülerin ruhuna Bakara sûresinden okunmasını uygun görmesi (Beyhâkî).
-
Borçların Ödenmemesi: Başkası tarafından bağışlanan sevaplar, bir kimsenin bizzat yapması gereken ibadet borçlarını (namaz, oruç gibi) ödemez. Ancak bu sevaplar, kişinin iyiliklerinin artmasına ve manevi derecesinin yükselmesine vesile olabilir.
-
Vefat Eden Anne Babaya İyilik Yapma Yolları (Peygamber Efendimizin Cevabı):
- Onlara rahmet dilemek.
- Onlar için istiğfar etmek (bağışlanma dilemek).
- Vasiyetlerini yerine getirmek.
- Akrabaları ile ilgilenip onlara karşı üzerine düşeni yapmak.
- Dostlarına hürmet edip ikramda bulunmak (Ebû Dâvûd, İbn Mâce).
-
Ölen Anne Adına Sadaka Verme: Annesi aniden vefat eden ve konuşabilseydi sadaka verilmesini vasiyet edeceğini düşünen bir sahabinin sorusu üzerine Hz. Peygamber (s.a.s.), annesi adına sadaka verirse sevabının ona ulaşacağını bildirmiştir (Buhârî, Müslim).
Bu konuda Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Niyetin Önemi: Sevap bağışlama konusunda önemli olan, bağışta bulunan kişinin samimi niyeti ve Allah rızası için bu iyiliği yapmasıdır.
- İhlas ve Samimiyet: Yapılan her türlü ibadet ve hayrın kabul olması için ihlas (samimiyet) esastır. Sevap bağışlarken de bu ilkeye dikkat etmek gerekir.
- Kabul Olma Garantisi Yoktur: Her ne kadar sevabın ulaşması umulsa da, bunun kesin bir garantisi yoktur. Ancak Allah'ın rahmeti geniştir ve yapılan iyilikleri karşılıksız bırakmayacağı umulur.
- Ölenin İhtiyacı: Vefat eden kişilerin, hayatta kalanların dualarına, istiğfarlarına ve onlar adına yapılan hayırlara ihtiyaçları olduğu düşünülür. Bu nedenle sevap bağışlamak, onlara yapılabilecek güzel bir iyiliktir.
- Sünnet ve Uygulama: Peygamber Efendimizin uygulamaları ve sahabe-i kiramın anlayışları, sevap bağışlamanın İslam geleneğinde yerleşik bir uygulama olduğunu göstermektedir.
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
