Neden Gök Gürler? Şimşek ve Yıldırım arasındaki fark nedir? Gök gürleyince Peygamberimiz ne yapardı?

Yaz aylarında gök gürültüsü, şimşek ve yıldırım olaylarının daha sık görülmesi, hava sıcaklıkları ve nem seviyeleri ile doğrudan ilişkilidir.

Yaz mevsiminde, hava ılık ve nemli olduğunda, yükselen hava akımları bu olayların artmasına neden olur.

Kış aylarında ise, havanın alçak ve yüksek kısımları arasındaki ısı farkı daha azdır ve nem oranı yüksektir, bu nedenle şimşek ve yıldırım olayları daha nadir görülür.

Gök Gürültüsü ve Şimşek Hakkında 20 İlginç Bilgi

1. Şimşek, gökyüzünde elektrik boşalmasıdır.
   Bulut ile bulut arasında veya bulut ile yer arasında elektrik yüklerinin dengelenmesidir.

2. Gök gürültüsü, şimşeğin bir sonucudur.
   Şimşek havayı bir anda ısıtır ve bu ani genleşme patlama sesi oluşturur.

3. Gök gürültüsü duyulmadan şimşek görülebilir.
   Çünkü ışık, sesten çok daha hızlı yol alır.

4. Şimşek çaktığında 5’e kadar saymak, uzaklığı tahmin etmenizi sağlar.
   Her 3 saniye, yaklaşık 1 kilometre uzaklık demektir.

5. Şimşekler saniyede 100.000 km’ye yakın hızla hareket eder.
   Bu, Dünya çevresini saniyeler içinde dolaşabilecek kadar hızlıdır.

6. Gök gürültüsü 25 km uzağa kadar duyulabilir.
   Fakat ses, rüzgâr ve arazi yapısına göre değişebilir.

7. Şimşek dümdüz değil, zikzaklı görünür.
   Çünkü havadaki farklı yoğunluklar ve nem, yolunu sürekli değiştirir.

8. “Yıldırım”, aslında şimşeğin yere ulaşmış halidir.
   Şimşek bulutlar arasında da olabilir ama yere inerse yıldırım adını alır.

9. Bir gök gürültüsü, 120 desibele kadar çıkabilir.
   Bu, bir jet motorunun sesine eşdeğerdir.

10. Bulutlar pozitif ve negatif yüklü kısımlardan oluşur.
    Bu yük farkı şimşeğin oluşmasına neden olur.

11. Isı farkı ve sürtünme, şimşek için gereken enerjiyi üretir.
    Özellikle yoğun nemli hava bu riski artırır.

12. Çatal şimşekler, birden çok yola ayrılan şimşek türüdür.
    Genellikle dramatik ve parlak görünür.

13. Top şimşek adı verilen nadir bir doğa olayı vardır.
    Küre şeklinde dolaşan ve saniyeler süren elektrik topudur.

14. Kışın da şimşek çakabilir.
    Bu olaya “kış fırtınası şimşeği” denir ve nadir görülür.

15. Şimşek oluşmadan hemen önce hava elektrikle yüklenir.
    Bu yüklenme saçların dikleşmesine veya metal nesnelerin vızıldamasına neden olabilir.

16. Gök gürültüsünü takiben gelen şimşek, fırtınanın yaklaştığını gösterir.
    Tersine, uzaklaşıyorsa önce şimşek, sonra gök gürültüsü gelir.

17. En uzun şimşek, 768 kilometre uzunluğunda ölçülmüştür.
    2020 yılında Brezilya’da kaydedildi.

18. Şimşek gece daha parlak görünür.
    Çünkü karanlıkta kontrast artar ve göz kamaştırıcı hale gelir.

19. Şimşek çaktığında ozon üretilebilir.
    Bu, şimşekten sonra duyulan “temiz hava kokusu”nun nedenidir.

20. Şimşek çakarken metal objelerle temastan kaçınmak gerekir.
    Elektrik yükü bu objeler üzerinden geçerek zarar verebilir.

Gök Gürültüsünün Kaynağı Nedir?

Şimşek veya yıldırım, etrafındaki havayı saniyenin milyonda biri kadar kısa bir sürede 30.000 dereceye kadar ısıtır.

Bu ani ısınma, havanın aniden genleşmesine ve genişlemesine neden olur.

Normal atmosfer basıncının neredeyse 100 katı bir basınçla yayılan ses dalgaları, ses hızını aşarak kulağımıza bir patlama sesi olarak ulaşır. Bu olaya gök gürlemesi denir.

Yıldırım ve Şimşek Bir Seri Olayın Birleşimidir

Şimşek ve yıldırım, tek bir olay olmayıp, bir dizi olayın birleşimidir.

Yıldırımın ilk çakışından sonraki yukarı doğru olan dönüş çakışında, elektrik akımı daha güçlü olduğu için duyulan ikinci ses, birincisinden daha güçlü olur.

“Yıldırım veya şimşeğin görülmesi ile gök gürlemesinin duyulması arasında geçen süre saniye olarak ölçülür ve üçe bölünürse uzaklık kilometre olarak bulunabilir.”

Gök Gürültüsünün Mesafesi Nasıl Hesaplanır?

Gök gürültüsünün sesi bize ses hızıyla ulaşırken, şimşek ve yıldırımın görüntüsü ışık hızıyla ulaşır. Bu nedenle, gök gürültüsünü duymadan önce şimşek veya yıldırımı görürüz.

Gök gürültüsünün mesafesini hesaplamak için, şimşek veya yıldırımın görülmesi ile gök gürlemesinin duyulması arasındaki süreyi saniye olarak ölçüp üçe böleriz. Bu bize olayın uzaklığını kilometre olarak verir.

Gök gürültüsü, normal şartlarda 24 kilometreden daha fazla mesafelerden işitilmez. Bu mesafe, hava koşullarına ve çevresel faktörlere bağlı olarak değişebilir.

Yaz aylarında gök gürültüsü, şimşek ve yıldırım olaylarının artmasının bilimsel açıklaması bu şekildedir. Hava sıcaklıkları ve nem seviyelerinin etkisiyle bu doğal olaylar daha sık yaşanır ve bu da gökyüzünde heyecan verici ve etkileyici manzaralar oluşturur.

Şimşek ve yıldırım arasındaki fark nedir?

Şimşek ve yıldırım arasındaki fark, genellikle yanlış anlaşılan bir konudur. Temel olarak, her ikisi de elektriksel boşalma olaylarıdır, ancak aralarında bazı farklar vardır:

1. Şimşek:
   • Şimşek, genellikle bulutlar arasında veya bir bulut ile yer arasındaki elektrik boşalmasıdır.
   • Görsel olarak, parlak bir ışık çizgisi olarak görülür.
   • Şimşek, elektrik yüklerinin bulut içinde veya bulutlar arasında taşınması sonucu oluşur.
2. Yıldırım:
   • Yıldırım ise şimşek olayının yeryüzüne ulaşan halidir. Yani, bulut ile yer arasındaki elektrik boşalmasıdır.
   • Yıldırım, bulut ile yer arasındaki güçlü elektriksel bağlantıdan kaynaklanır ve yere düşen bir elektrik akımı olarak tanımlanır.
   • Yıldırımın bir kısmı yerle buluşarak yüksek enerjili bir elektrik akımı oluşturur.

Özetle, şimşek daha genel bir terimdir ve bulut içi veya bulutlar arası elektrik boşalmalarını ifade ederken, yıldırım spesifik olarak yerle temas eden elektrik boşalmasını tanımlar.

Bu iki terim, genellikle aynı olayın farklı yönlerini açıklamak için kullanılır.

Gök gürlemesi ve inanç

Gök gürlemesi ve meleklerle bağlantısı konusunda İslam dininde bazı inançlar ve Kur'an-ı Kerim'de geçen ayetler bulunmaktadır.

İşte detaylar:

1. Kur'an-ı Kerim'de Gök Gürlemesi:

   • Kur'an-ı Kerim'de gök gürlemesi, özellikle "Ra'd" suresinde geçer. "Ra'd" Arapça'da gök gürlemesi anlamına gelir. Bu suresinin 13. ayetinde şöyle buyrulmaktadır:

     "Gök gürlemesi O'nu hamd ile tesbih eder, melekler de O'nun korkusundan (tesbih ederler). O, yıldırımlar gönderir de onlarla dilediğini çarpar. Onlar ise Allah hakkında mücadele ederler. Oysa O, kudreti çok şiddetli olandır."

     

2. İslam İnancında Gök Gürlemesi ve Melekler:

   • İslam inancında, gök gürlemesi Allah'ın büyüklüğünü ve kudretini yansıtan bir olay olarak kabul edilir. Yukarıdaki ayetten de anlaşılacağı gibi, gök gürlemesi, yıldırım ve şimşekler Allah'ın emrindedir, onlar da Allah'ı hamd ile tesbih eder.
   • İslam geleneğinde bazı rivayetlerde, gök gürlemesinin Allah'ın emriyle melekler tarafından gerçekleştirildiği, meleklerin Allah'ı tesbih ettiği ve bu sesin gök gürlemesi olarak duyulduğu ifade edilir.

Peygamberimiz (s.a.v) gök gürleyince ne yapardı?

Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in (s.a.v) gök gürlemesi gibi doğa olayları karşısında gösterdiği tavır ve yaptığı dualar, İslam kaynaklarında yer almaktadır. İşte Peygamberimizin gök gürlemesi karşısında yaptığı bazı davranışlar ve dualar:

1. Gök Gürlemesi Karşısında Dua:

   • Peygamber Efendimiz, gök gürlediğinde Allah'ın kudretini ve büyüklüğünü hatırlar, dua ederdi.
   • İbn Abbas'tan (r.a) rivayet edilen bir hadise göre, Peygamberimiz gök gürlemesi duyduğunda şu duayı okurdu:

     "Subhanellezi yusebbihur ra'du bihamdihi vel melaiketu min hıyfetih." (Meali: "Gök gürültüsü ve melekler, Allah'ı hamd ile tesbih ederler, O'nun korkusundan.")

2. Peygamberimizin Endişesi ve Şükrü:

   • Peygamber Efendimiz, gök gürlemesi veya başka doğa olayları sırasında Allah'a sığınır ve O'na olan bağlılığını ifade ederdi.
   • Bu tür olaylar, Peygamberimizin Allah'ın kudretini daha fazla düşünmesine ve şükretmesine vesile olurdu.

3. Gök Gürlemesi Karşısında Tavır:

   • Peygamberimiz, gök gürlemesi veya şimşek gibi doğa olayları karşısında sakin bir tavır sergiler ve ümmetine de bu tür olaylarda Allah'a sığınmayı, dua etmeyi tavsiye ederdi.
   • Gök gürlemesi gibi olaylar, Allah'ın kudretini ve büyüklüğünü hatırlatan olaylar olarak görülürdü.

Özetle, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v), gök gürlemesi gibi doğa olayları karşısında Allah'ı tesbih eden dualar okur, Allah'a sığınır ve bu olayların Allah'ın kudretinin bir göstergesi olduğunu hatırlatırdı.

Bu tür davranışlar, Müslümanlar için örnek teşkil eder ve doğa olayları karşısında Allah'a yönelmenin önemini vurgular.

Şimşekler Hakkında 10 İlginç Bilgi

1. Işık Önce Gelir, Ses Sonra: Şimşek (ışık) ve gök gürültüsü (ses) aynı anda meydana gelir, ancak ışık sesten çok daha hızlı hareket ettiği için önce şimşeği görür, sonra gök gürültüsünü duyarız.
2. Sıcaklık Rekoru: Bir şimşeğin sıcaklığı, Güneş'in yüzey sıcaklığından (yaklaşık 5.500°C) beş kat daha fazla olabilir, yani yaklaşık 30.000°C'ye ulaşabilir.
3. Hız İnanılmaz: Şimşek, saniyede yaklaşık 100.000 kilometreye varan bir hızla hareket eder. Bu, ışık hızının neredeyse üçte biri kadardır.
4. Elektriksel Güç: Tek bir şimşek deşarjı, ortalama bir evi bir ay boyunca aydınlatmaya yetecek kadar elektrik enerjisi taşır.
5. Farklı Tipler: Şimşekler sadece buluttan yere düşen türde değildir. Buluttan buluta, bulut içinde ve hatta yerden buluta doğru yükselen şimşekler de görülebilir. Buluttan buluta olanlar en yaygın olanıdır.
6. "Kuru" Şimşekler: Yağmurun yere ulaşmadığı fırtınalarda düşen şimşeklere "kuru şimşek" denir. Bunlar özellikle orman yangınları için büyük risk taşır.
7. Volkanik Şimşekler: Volkanik patlamalar sırasında da şimşekler oluşabilir. Bu, volkanik küllerin ve gazların sürtünmesiyle oluşan elektrik yüklenmeleri nedeniyle meydana gelir.
8. Uçaklar Güvende: Uçaklar, yıldırım çarpmalarına karşı tasarlanmıştır. Şimşeğin elektrik akımı uçağın dış yüzeyinden geçer ve genellikle yolcular veya sistemler için bir tehdit oluşturmaz.
9. Şimşek Kayıtları: Dünya genelinde her saniye yaklaşık 40 ila 100 şimşek çakımı meydana geldiği tahmin edilmektedir.
10. Mavi Renkli Şimşekler: Şimşeğin rengi, atmosferdeki nem ve toz seviyelerine bağlı olarak değişebilir. En sık görülen renk beyazdır, ancak bazen maviye yakın tonlar da görülebilir.

Gök Gürültüsü Hakkında 10 İlginç Bilgi

1. Sesin Oluşumu: Gök gürültüsü, şimşeğin geçtiği havanın aniden ve aşırı derecede ısınmasıyla oluşur. Bu hızlı ısınma, havanın patlayıcı bir şekilde genişlemesine neden olan bir şok dalgası yaratır ve bu dalga duyduğumuz ses olarak bize ulaşır.
2. Uzaklık Hesaplama: Şimşeği gördüğünüz an ile gök gürültüsünü duyduğunuz an arasındaki süreyi sayarak fırtınanın ne kadar uzakta olduğunu tahmin edebilirsiniz. Her 3 saniye, fırtınanın yaklaşık 1 kilometre uzakta olduğu anlamına gelir (veya her 5 saniye, 1 mil).
3. Ses Hız Sınırı: Gök gürültüsü, sesin havadaki hızından (yaklaşık saniyede 343 metre) daha hızlı hareket edemez. Bu nedenle şimşekten daha yavaş yayılır.
4. Çatlama ve Yuvarlanma: Gök gürültüsünün sesi, şimşeğin uzunluğu ve düzensiz şekli nedeniyle farklı noktalardan farklı zamanlarda kulağımıza ulaştığı için "çatlama" veya "yuvarlanma" gibi duyulabilir.
5. Duyulamayan Gök Gürültüsü: Şimşekler çok uzakta olduğunda, ışığı görsek bile gök gürültüsünü duymayız, çünkü ses dalgaları mesafeyle zayıflar ve yok olur.
6. Sadece Şimşek Olan Fırtınalar: Bazen, gök gürültüsü duyulmadan sadece şimşeklerin çaktığı fırtınalar yaşanabilir. Buna "sessiz şimşek" denir ve genellikle şimşeğin çok uzakta olduğu anlamına gelir.
7. Zayıf Gök Gürültüsü: Bazen fırtına çok yüksekten geçiyorsa veya şimşek bulut içinde meydana geliyorsa, gök gürültüsü çok zayıf duyulabilir.
8. Yüksek Rakım ve Gök Gürültüsü: Gök gürültüsünün şiddeti, şimşeğin meydana geldiği rakıma ve atmosferik koşullara bağlı olarak değişebilir.
9. Hayvanlar İçin Korkutucu: Birçok hayvan, gök gürültüsüne karşı hassastır ve fırtınalar sırasında endişeli veya korkulu davranışlar sergileyebilir.
10. Gök Gürültüsünün Enerjisi: Gök gürültüsüyle açığa çıkan ses enerjisi, insan kulağının duyabileceği en yüksek seslerden biridir ve yakın mesafede işitme kaybına neden olabilecek kadar güçlü olabilir.

Diyarbakırlı Öğrencilerin Su Tasarrufu Projesi ABD Finalinde

İçeriği Görüntüle

İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!

Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!

Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!

Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!