Sarayda Bir Darbe, Gökyüzünde Yeni Bir Çağ
30 Mayıs, tarih boyunca köklü değişimlerin yaşandığı, hem yerin altını sarsan depremlerin hem de gökyüzünü delen uzay görevlerinin gerçekleştiği bir gün. Osmanlı tarihinde tahtı sallanan bir padişah da bu güne damga vurdu, 2020’de uzaya çıkan Amerikalı astronotlar da. Bir yanda sultanların indirildiği bir sabah, diğer yanda Elon Musk’ın şirketiyle başlayan yeni bir uzay çağının başlangıcı… İşte 30 Mayıs’ta yaşanan en çarpıcı olaylar.
Abdülaziz Tahttan Indirildi
Osmanlı Devleti'nin 32. padişahı Abdülaziz, 30 Mayıs 1876 sabahı bir saray darbesiyle tahttan indirildi. Gerekçe olarak ekonomik kriz, halkın memnuniyetsizliği ve yönetim zaafları gösterildi. Sadrazam Mithat Paşa'nın öncülüğündeki darbeci kadro, padişahı görevden aldı ve yerine V. Murat getirildi.
Abdülaziz birkaç gün sonra, 4 Haziran’da şüpheli bir şekilde hayatını kaybetti. İntihar mıydı yoksa suikast mı hâlâ netleşmedi. Ancak bu olay, Osmanlı tarihinde ilk defa bir padişahın darbeyle görevden alınması anlamına geliyordu. Aynı zamanda halkta büyük sarsıntı yarattı ve hanedanın geleceğini de ciddi şekilde etkiledi.
Crew Dragon ile Uzaya Tarihi Fırlatma
30 Mayıs 2020 günü, dünya tarihi açısından yepyeni bir sayfa açıldı. SpaceX’in geliştirdiği Crew Dragon Demo-2 uzay aracı, NASA astronotlarını taşıyarak Uluslararası Uzay İstasyonu’na doğru başarıyla fırlatıldı. Böylece ABD, 2011’den bu yana ilk kez kendi topraklarından insanlı bir uzay uçuşu gerçekleştirmiş oldu.
Bu fırlatma yalnızca ABD için değil, tüm dünya için önemliydi. Çünkü tarihte ilk kez bir özel şirket, NASA ile iş birliği içinde insan taşıyan bir uzay aracını başarıyla uzaya gönderdi. Elon Musk’ın SpaceX şirketi, bu projeyle uzay yolculuklarında devlet tekeline son veren ilk adımı atmış oldu.
Tarihte 30 Mayıs’ta Yaşanan Diğer Önemli Gelişmeler
1431 Jeanne D’arc Yakılarak Öldürüldü
Fransa'nın ulusal kahramanı Jeanne d’Arc, İngiltere destekli kilise mahkemesi tarafından büyücülük suçlamasıyla idama mahkum edildi. Rouen kentinde diri diri yakılarak öldürüldü. Yıllar sonra beraat ettirilip azize ilan edildi.
1453 Hızır Bey İstanbul’a İlk Belediye Başkanı Olarak Atandı
İstanbul’un fethinden sadece bir gün sonra, Fatih Sultan Mehmet, şehri düzenlemek üzere Hızır Bey’i İstanbul kadılığına, yani belediye başkanlığına getirdi. Bu atama, Osmanlı’da modern şehir yönetiminin ilk adımı kabul ediliyor.
1453 İstanbul Üniversitesi’nin Temeli Atıldı
Fatih Sultan Mehmet, fetihle birlikte ilim ve eğitim kurumlarını da İstanbul’a taşıdı. Bugünkü İstanbul Üniversitesi’nin temeli, işte o gün atıldı. Bu kurum, Türkiye'nin en köklü yükseköğretim yapılarından biri olarak kabul ediliyor.
1806 Andrew Jackson Düelloda Adam Öldürdü
Sonradan ABD Başkanı olacak Andrew Jackson, karısına hakaret eden Charles Dickinson’u düelloda vurarak öldürdü. Olay, Amerikan siyaset tarihinde etik tartışmaları beraberinde getirdi.
1935 Belucistan Depremi 20 Bin Can Aldı
Pakistan’ın Belucistan bölgesinde yaşanan şiddetli depremde yaklaşık 20 bin kişi hayatını kaybetti. Bölge, uzun süre kendine gelemedi.
1941 Almanlar Girit Adasını İşgal Etti
II. Dünya Savaşı’nda Girit, Alman paraşütçüler tarafından işgal edildi. Müttefik kuvvetleri geri çekilmek zorunda kaldı.
1962 İsmet İnönü’nün Başkanlığındaki Koalisyon Bozuldu
27 Mayıs darbesinden sonra kurulan ilk sivil hükümet olan CHP-AP koalisyonu, İsmet İnönü’nün istifasıyla sona erdi. Koalisyon, Türk demokrasi tarihinde kısa ama önemli bir dönem olarak anıldı.
Peki Sizin İçin 30 Mayıs’ta Yaşanan En Önemli Olay Nedir?
