Günlük hayatta karşılaşılan sağlık sorunlarından biri olan kusmanın ibadetlere etkisi, pek çok Müslüman tarafından merak ediliyor.
Özellikle "Kusmak abdesti bozar mı?" sorusu, fıkhi kaynaklarda geniş yer bulan ve mezhepler arasında farklılık gösteren konuların başında geliyor.
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu verileri ve fıkıh kaynakları ışığında konuyu sizler için derledik.
Kusmanın Abdest üzerindeki Etkisi
Kusmanın abdesti bozup bozmayacağı konusundaki temel ölçütler, kusmuğun miktarı ve içeriğiyle doğrudan ilgilidir. İslam fıkhındaki temel görüşleri şu şekilde listeleyebiliriz:
-
Ağız Dolusu Olma Şartı: Hanefi mezhebine göre kusmanın abdesti bozması için "ağız dolusu" olması gerekir. Ağız dolusu sayılmanın ölçüsü ise gelen kusmuğun zorlanmadan tutulamayacak bir durumda olmasıdır.
-
Kusmuğun İçeriği: Ağız dolusu olan kusmuk; yemek, safra veya kan olsa dahi abdesti bozar.
-
Balgam İstisnası: Kusulan şey balgam ise bu, tükürük hükmünde kabul edildiği için miktarı ne olursa olsun abdesti bozmaz.
-
Ardışık Kusmalar: Eğer kişi bulunduğu ortamı değiştirmeden birden fazla kez kusarsa, bu kusmaların toplamı ağız dolusu miktarına ulaşıyorsa abdest bozulur.
-
Şafii Mezhebi Görüşü: Şafii mezhebine göre kusmak, miktarı ne olursa olsun abdesti bozan durumlar arasında yer almaz.
-
Peygamber Efendimizin (s.a.s.) Uygulaması: Hz. Peygamber’in (s.a.s.) bir keresinde kustuğu ve bu sebeple abdest aldığı rivayet edilmiştir (Tirmizî, Tahâret, 64). Bu durum, kusmanın abdesti tazelemek için bir sebep olduğuna delil gösterilir.
Kusmak Neden Abdesti Bozar?
İslam hukukçuları (fakihler), abdesti bozan durumları genellikle vücuttan çıkan "necis" (kirli) maddeler üzerinden değerlendirir.
Hanefi fıkhına göre, mideye inmiş olan bir maddenin ağız yoluyla dışarı çıkması, vücudun içindeki bir kirliliğin dışa vurumu olarak kabul edilir.
Neden "Ağız Dolusu"?
Fıkıh literatüründe "ağız dolusu" kriteri, vücuttan çıkan bir maddenin "akıcılık" ve "hükmen necislik" kazanması için gereken alt sınır olarak görülür.
Az miktardaki kusma, mide sarsıntısı veya geğirme gibi geçici refleksler kapsamında değerlendirildiği için ibadete engel görülmez.
Diğer Mezheplerdeki Durum
-
Maliki Mezhebi: Şafii mezhebiyle benzer şekilde, mideden gelen kusmuğun abdesti bozmadığı görüşü hakimdir. Ancak mideden gelen kusmuk kan içeriyorsa veya rengi değişmişse ihtiyaten abdest alınması tavsiye edilir.
-
Hanbeli Mezhebi: Hanbelilerde de ölçü Hanefilere yakındır; vücuttan çıkan necis maddelerin "fazla" olması durumunda abdestin bozulacağı görüşü öne çıkar.
Önemli Not: İbadetlerin sıhhati açısından, özellikle Hanefi mezhebine mensup kişilerin, ağız dolusu kusma durumunda yeniden abdest almaları daha ihtiyatlı ve faziletli bir davranıştır. Eğer kusma hali süreklilik arz ediyorsa (sağlık sorunu nedeniyle), bu durum "özür" kapsamına girebilir ve bu kişi diğer mezheplerin görüşüne hareket edebilir.
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
