Kredi notu, sizin finansal geçmişinizin puanla ifade edilmiş hâlidir. Yani bankalar sizi tanımıyorsa bile bu puana bakarak sizi tanıyor gibi davranır. Geçmişte borçlarını düzenli ödeyen, kredi kartı asgari tutarını aksatmayan birinin kredi notu genelde yüksektir. Tam tersi durumda ise bankalar kredili ürün vermekte tereddüt eder.
Kredi notları genellikle 1 ile 1900 arasında değişir. Puan ne kadar yüksekse o kadar iyi. 1500 üzeri genellikle çok iyi kabul edilirken, 1100’ün altı riskli grupta yer alır. Not, bankalar arası bilgi paylaşımıyla belirlenir. Yani tüm bankalara borcunuz ve ödeme performansınız dikkate alınır.
Kredi Notu Öğrenmenin En Pratik Yolları
Kredi notunuzu öğrenmek için banka banka dolaşmanıza ya da uzun formlar doldurmanıza gerek yok. Günümüzde bunu öğrenmenin birkaç kolay ve yasal yolu var:
1. Findeks Üzerinden Öğrenme
Findeks, Türkiye’de kredi notu sorgulamanın en yaygın ve güvenilir yoludur. Türkiye Bankalar Birliği’nin desteklediği Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tarafından yönetilir. Findeks üzerinden üyelik oluşturarak tek seferlik ya da düzenli şekilde kredi notunuzu görüntüleyebilirsiniz. Bu işlem ücretlidir ancak birkaç dakikada sonucu görebilirsiniz.
2. Banka Mobil Uygulamalarıyla Not Görüntüleme
Bazı bankalar, kendi müşterilerine özel olarak kredi notunu ücretsiz gösteriyor. Örneğin, Ziraat Bankası, Akbank, Garanti BBVA, QNB Finansbank gibi bankaların mobil bankacılık uygulamalarında bu hizmet mevcut. Giriş yaptıktan sonra “kredi notu”, “finansal sağlık” ya da “findeks” sekmelerini kontrol ederek puanınızı görebilirsiniz.
3. e-Devlet Üzerinden Kredi Notu Takibi Var Mı?
Şu an için e-Devlet sistemi üzerinden doğrudan kredi notu sorgulama hizmeti bulunmamaktadır. Ancak bazı bankaların ya da finansal kuruluşların e-Devlet ile entegrasyonu sayesinde dolaylı olarak puanınız hakkında bilgi alınabilir.
Kredi Notunu Etkileyen Faktörler
Kredi notunuz sadece ödediğiniz borçlarla değil, aynı zamanda borçlanma davranışınızla da şekillenir. Yani sadece borç ödemek yetmez; nasıl davrandığınız da önemlidir.
- Kredi kartı borçlarını düzenli ödemek
- Fatura ve taksit ödemelerini aksatmamak
- Aynı anda çok fazla bankadan kredi başvurusu yapmamak
- Kullandığınız kredileri zamanında ve eksiksiz ödemek
- Kart limitini aşmadan kullanmak
Bu davranışların her biri notunuza olumlu ya da olumsuz şekilde yansır.
Kredi Notu Hangi Aralıklarda Ne Anlama Geliyor?
- 0 - 699: En riskli. Kredi alma şansı çok düşüktür.
- 700 - 1099: Orta riskli. Teminat ya da kefil istenebilir.
- 1100 - 1499: Az riskli. Daha önceki borçlarınız önemli olur.
- 1500 - 1699: İyi. Bankalar genellikle kredi verir.
- 1700 - 1900: Çok iyi. Kredi alma şansınız çok yüksektir.
Kredi Notunu Öğrenirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kredi notu sorgulama hizmeti sunan bazı web siteleri ya da mesajla not gönderdiğini iddia eden dolandırıcılar mevcuttur. Kişisel bilgilerinizi isteyen ve banka bilgisi talep eden bu tür sitelerden uzak durun. Sadece resmi yolları kullanın: Findeks, bankalar ya da güvenilir mobil uygulamalar.
Kredi Notu Düşükse Ne Yapılmalı?
Notunuz düşük çıkarsa üzülmeyin. Bunu yükseltmek mümkün. Küçük limitli bir kredi kartı alarak düzenli ödeme yapmanız, düzenli geliriniz olduğunu göstermeniz ve borçlarınızı aksatmamanız, notunuzun zamanla yükselmesine katkı sağlar. Kredi notu sabit bir şey değildir; sürekli güncellenir ve değişir.
Kredi notu, finansal hayatınızın özeti gibidir. Ev almak, araba kredisi çekmek, hatta bazen telefon hattı açtırmak bile bu puana bakılarak yapılır. Dolayısıyla bu puanı bilmek, nasıl davrandığınızı görmek ve buna göre hareket etmek çok önemlidir.