Dömez Köyü, İnegöl'ün kuzeydoğu cihetinde ve Ahi Dağı'nın batı yöresinde yer alır. İnegöl şehir merkezine uzaklığı, 10 kilometredir.
1990 yılı genel nüfus sayımına göre toplam köy nüfusu, 205 kişidir. 2000 yılı genel nüfus sayımına göre ise 104'ü kadın ve 110'u erkek olmak üzere toplam köy nüfusu, 214 kişi olmuştur.
Köyün arazi yapısı, esas itibariyle, kıraçtır. Ancak belirli yerlerde pınar halinde su kaynakları bulunur.
Bir diğer ifadeyle yörede debisi yeterli her hangi bir akarsu yoktur.Kuru tarıma dayalı ziraat ve hayvancılık yaparak geçimlerini temin ederler.
Eski bir yerleşim yeri olmakla birlikte köyün bugünkü sakinleri uzun yıllar yarı göçebe bir hayat yaşamışlardır.
1876-1877 Türk- Rus savaşı sonrasında İnegöl yöresine gelen göçmenlerin iskan edilmesi sırasında kesin yerleşime geçmişlerdir.
Köyün adından da anlaşılacağı üzere aslında burası mezraadır. Yani baltalık tabir edilen orman ağaçları kesilerek ziraat ve tarıma açılmış yerlerdendir.
Dömez ismi, iki kelimeden oluşmuş birleşik bir isimdir. Kelimelerden birincisi, Farsça dü kelimesidir. İkincisi ise Arapça mezraa kelimesidir.
İki mezraa anlamına gelmek üzere bu iki kelime birleştirilmiş ve terim dü-mezraa halini almıştır. Çok kullanımdan dolayı halkın dilinde bu terim, zamanla Dömez şeklini almıştır.
İsimlendirme, realiteye uygundur. Çünkü İnegöl'ü Bilecik'e bağlayan eski yol Dömez Köyü'nün içinden geçmekte ve bu köyü iki kısma ayırmaktadır
Dömez Köyü, tarihi bir hüviyete sahiptir. Geçmişte Çelebi Sultan Mehmed'in Sadrazamı Beyazıt Paşa'ya bu yöre, mülk olarak tahsis edilmiştir. Ölümünden sonra da önce eşine, sonra da oğlu İsa Bey ile kızı Hatice Hatuna, mülk olarak intikal eylemiştir.
Beyazıt Paşa-zade İsa Bey, bu mezraadaki ½ hissesini ve Bursa-Gürsu İlçesi'ne bağlı Esebey Köyü ile birlikte Bursa'da inşa ettirdiği camiine vakfetmiştir.
Bu nedenle Dömez Köyü'nün bir kısmı, amme vakfı statüsünde tescil olunmuştur. Diğer kısmı ise Beyazıt Paşa kızı Hatice Hatun'a mülk olarak intikal eylemiştir.
Bu hatun da mülkü olan bu yeri, Çandarlı-zade Ali Paşa'nın kızı İl Aldı Hatun'a satmıştır.
Cumhuriyetimizin ilk yıllarında bu köy, Yenişehir İlçesi'ne bağlanmıştır.
Ancak daha sonraki yıllarda, yakınlığı ve ekonomik ilişkilerinin kuvvetliliği nedeniyle İnegöl İlçesi'ne bağlanmıştır.
RECEP AKAKUŞ HOCANIN ESERİNDEN
DERLEYİP YAYINA HAZIRLAYAN AYHAN BAYRAKTAR
