Konsil Nedir? Konsil Neden İznik'te Toplanıyor? Tarihte Kaç Konsil Toplandı?

Hristiyanlık tarihinde büyük kırılma anlarının merkezinde yer alan konsiller, inanç birliğini korumak için toplanan en yüksek dinî kurullardır.

Özellikle İznik’te düzenlenen ilk konsil, Hristiyanlığın temel doktrinlerini belirleyerek tarihin akışını değiştirdi.

Konsillerin ne olduğu, neden İznik’te toplandığı, bugüne dek kaç konsil düzenlendiği ve Papa’nın İznik’e yönelik sembolik ilgisinin anlamı merak konusu olmaya devam ediyor.

Konsiller Hristiyanlığın temel kurallarını belirleyen en önemli kurumsal mekanizmadır. İşte Konsiller ve İznik Konsili hakkında ilginç bilgiler?

Hristiyanlık İnancında Konsil Nedir?

Konsil (Latince: Concilium, Yunanca: Synodos), Hristiyanlık inancında dini meseleleri tartışmak, doktrinleri belirlemek, disiplin kurallarını koymak ve kilise hayatındaki problemleri çözmek üzere yüksek düzeydeki din adamlarının (genellikle piskoposlar ve diğer yetkililer) bir araya geldiği kurula ve toplantıya verilen addır.

Konsiller, temsil ettikleri coğrafya ve etki alanlarına göre iki ana kategoriye ayrılır:

• Mahallî (Yerel) Konsiller: Belirli bir bölgenin, eyaletin veya ülkenin sorunlarını çözmek için toplanan, daha küçük çaplı toplantılardır.

• Ekümenik (Genel) Konsiller: Tüm Hristiyan dünyasını temsil eden, en üst düzey din adamlarının (özellikle piskoposların) katıldığı, kararları bütün kiliseyi bağlayan büyük toplantılardır.

Konsil Neden Toplanır?

Konsiller, özellikle Ekümenik Konsiller, genellikle kilisenin birliğini ve inancın saflığını tehdit eden büyük bir teolojik tartışma (sapkınlık/heretik) çıktığında veya disiplin/organizasyon konularında genel bir uzlaşmaya varılması gerektiğinde toplanır.

Temel Toplanma Amaçları:

• İmanı Belirlemek ve Korumak: İsa'nın doğası, Teslis (Üçleme) inancı, Kutsal Ruh'un konumu gibi temel Hristiyan doktrinleri hakkında çıkan anlaşmazlıkları çözmek ve ortak bir İman İkrarı (Amentü) oluşturmak. (Örneğin, I. İznik Konsili'nin toplanma nedeni Ariusçuluk idi.)

• Kilise Disiplinini ve Hukukunu Düzenlemek: Ayinler, piskoposların görevlendirilmesi, oruç zamanları ve diğer pratik kurallar (kanonlar) hakkında kararlar almak.

• Birliği Yeniden Tesis Etmek: Farklı coğrafyalardaki Hristiyan cemaatler arasındaki teolojik ve litürjik farklılıkları gidermek, kilisenin birliğini korumak ve bölücülüğü önlemek.

Katolik Kilisesi Açısından: Günümüzde Ekümenik Konsil toplama yetkisi, sadece Roma Katolik Kilisesi'ne ve Papa'ya aittir.

Konsil, Papa tarafından davet edilir ve genellikle onun veya temsilcisinin başkanlığında gerçekleşir.

Bir konsil şu durumlarda toplanır:

• İnanç birliği bozulduğunda (ör. İsa’nın tanrılığı–insanlığı tartışmaları)

• Kilise içinde ayrılık, sapkınlık (heretik akımlar) ortaya çıktığında

• Yeni doktrinler belirlenmesi gerektiğinde

• Kilise hukuku ve ibadet düzenlemeleri için

• Siyasi krizler, bölünmeler veya ciddi yönetim sorunları yaşandığında

Neden İznik'te Toplanıyor? Başka Nerelerde Konsil Toplandı?

Neden İznik?

İznik'te iki önemli Ekümenik Konsil toplanmıştır (325 ve 787). İznik'in seçilmesinin temel nedenleri şunlardır:

• Stratejik Konum: İznik (Nicaea), Roma İmparatorluğu'nun (daha sonra Bizans/Doğu Roma) başkenti olan Konstantinopolis'e (İstanbul) yakın, ancak imparatorluk merkezi dışındaki önemli bir kentti. Doğu ve Batı kiliselerinin temsilcilerinin kolayca ulaşabileceği merkezi bir konumdaydı.

• İmparatorluk Desteği: Özellikle ilk konsil (325), Hristiyanlığı yasal hale getiren İmparator I. Konstantin tarafından çağrıldı. Konstantin, imparatorluktaki huzuru sağlamak için dini birliği şart görüyordu ve İznik'in imparatorluk sarayları gibi uygun tesisleri vardı.

• Sembolik Değer: İznik, Hristiyanlığın ilk dönemlerinde aktif bir piskoposluk merkeziydi ve ilk Ekümenik Konsile ev sahipliği yaparak Hristiyan doktrininin omurgasının şekillendiği şehir unvanını kazanmıştır.

Başka Nerelerde Konsil Toplandı?

Katolik ve Ortodoks kiliseleri tarafından kabul edilen ilk yedi Ekümenik Konsilin neredeyse tamamı, erken Hristiyanlığın merkezleri olan Anadolu coğrafyasında (günümüz Türkiye sınırları içinde) toplanmıştır.

Daha sonraki dönemlerde Katolik Kilisesi'nin kabul ettiği diğer konsiller ise Batı'da, çoğunlukla Roma, Lyon ve Vatikan'da toplanmıştır.

Tarihte konsillerin toplandığı önemli şehirlerden bazıları:

• İznik

• İstanbul (Konstantinopolis)

• Efes

• Kadıköy (Chalcedon)

• Lyon

• Viyana

• Kudüs

• Roma

• Trent

• Vatican (Vatikan I ve II Konsilleri)

Tarihte Kaç Konsil Toplandı? Konsilin Tarihi

Toplanan Konsil Sayıları

Tarihte sayısız yerel konsil toplanmış olsa da, Evrensel (Ekümenik) Konsil olarak kabul edilenlerin sayısı kiliselere göre farklılık gösterir:

• Katolik Kilisesi: Toplam 21 Ekümenik Konsili kabul eder. (Sonuncusu: II. Vatikan Konsili, 1962-1965)

• Ortodoks Kilisesi: Sadece ilk yedi konsili (I. İznik'ten II. İznik'e kadar) Ekümenik olarak kabul eder ve bu kararları yanılmaz görür.

• Protestan Kiliseleri: Genellikle ilk dört konsilin teolojik öğretilerini kabul ederler.

Konsilin Tarihi

Konsil fikri, ilk Hristiyan cemaatlerinin MS 49/50 yıllarında Kudüs'te bir araya gelerek, yeni din değiştirmiş kişilerin kurtuluş için Yahudi Şeriatı'na (Yasa'ya) bağlı olup olmayacağını tartıştıkları toplantıya kadar gider.

Ancak kurumsal anlamda Ekümenik Konsiller dönemi şu şekilde başlar:

• Başlangıç (MS 325): I. İznik Konsili'nin toplanmasıyla Ekümenik Konsiller dönemi resmen başlar ve Hristiyanlık doktrininin temelini oluşturan teolojik tartışmalar bu konsillerde şekillenir.

• İlk Yedi Konsil (325-787): Bu dönem, Hristiyanlığın ana doktrinlerinin (Teslis, İsa'nın doğası) belirlendiği, kilise ve devlet ilişkisinin kurulduğu ve ilerideki Doğu-Batı ayrımının temellerinin atıldığı "Altın Çağ" olarak kabul edilir.

  

  Korku ve Kaygılarından Kurtulmak İsteyenler Bu Esmayı Okuyor! Ya Azim, El Azim Ne demek?

  İçeriği Görüntüle

• Ortaçağ Konsilleri: Batı Kilisesi, özellikle Papalık otoritesini güçlendiren ve Haçlı Seferleri gibi dönemsel olayları ele alan konsilleri toplamaya devam etti. (Örnek: Lateran Konsilleri, Lyon Konsilleri)

• Reformasyon Sonrası (Trent Konsili): 16. yüzyılda toplanan Trent Konsili (1545-1563), Protestan Reformu'na Katolik Kilisesi'nin cevabını oluşturarak modern Katolik doktrininin temellerini attı.

• Modern Dönem (II. Vatikan Konsili): Katolik Kilisesi'nin son Ekümenik Konsili olan II. Vatikan Konsili (1962-1965), Kilise'nin modern dünya ile ilişkilerini yeniden tanımlayan, ayinleri ve kilise yönetimini modernize eden büyük kararlar almıştır.

Konsil tarihi özet:

1. 1. İznik Konsili (325) – İlk ekümenik konsil

2. 1. İstanbul Konsili (381)

3. Efes Konsili (431)

4. Kadıköy Konsili (451)

5. 2. İstanbul Konsili (553)

6. 3. İstanbul Konsili (680)

7. 2. İznik Konsili (787) – Put kırıcı (ikonoklazm) tartışmalarının sonu
   Bunlar hem Katolik hem Ortodokslarca kabul edilir.

Katolik Kilisesi ayrıca Trent Konsili, Vatikan I (1869-1870) ve Vatikan II (1962-1965) gibi modern dönemdeki konsilleri de kabul eder.

Papa'nın İznik Ziyareti ve Konsili Ne Anlama Geliyor? Neden İznik?

Güncel bir gelişme olan Papa'nın İznik ziyareti (eğer gerçekleşirse) son derece sembolik ve büyük bir öneme sahiptir:

• Ziyaretin Amacı: Papa'nın ziyareti, I. İznik Konsili'nin 1700. yıldönümü (325-2025) gibi tarihi bir döneme denk gelmektedir.

• Sembolik Anlamı: Ziyaret, Katolik ve Ortodoks Kiliseleri arasındaki birliğe ve ekümenik diyaloğa verilen önemi vurgulamaktadır. Papa, İznik'i "farklı bölünmeler yaşanmadan önce hepimizin ortak bir inanç beyanında bulunabileceği anlardan biri" olarak görmektedir.

• Neden İznik ?

  1. Hristiyan Doktrininin Doğuş Yeri: İznik, Hristiyanlığın temel inanç beyanı olan İznik İman İkrarı'nın kabul edildiği yerdir. Tüm Hristiyanlar için ortak bir teolojik zemini temsil eder.

  2. Kutsal Durak: Şehir, Hristiyanlık tarihindeki en önemli toplantılardan ikisine (I. ve II. İznik) ev sahipliği yaparak Hristiyanlar için kutsal bir miras niteliği taşır.

  3. Birlik Mesajı: Ziyaret, Ortodoks ve Katolik Kiliseleri'nin (1054'teki Büyük Bölünme'den sonra ayrılmışlardır) ortak kökenlerini ve yeniden birleşme arzusunu ifade eden güçlü bir siyasi ve dini jesttir.

Konsillerde alınan kararlar nelerdir?

Konsillerde alınan en büyük karar başlıklarından bazıları:

• İsa’nın tanrılığı ve insanlığı hakkında dogmalar belirlendi.
  Örn. 325 İznik Konsili: Ariusçu görüş reddedildi.

• Teslis (Trinity) doktrini resmileştirildi.

• İnanç Bildirgesi (Credo) oluşturuldu.

• İkona (tasvir) kullanımı serbest bırakıldı
  (787 2. İznik Konsili – ikonoklazm sona erdi)

• Kilise hukukunun temelleri atıldı.

• Yeni Ahit’in hangi kitaplardan oluşacağına dair çerçeve kabul edildi.

• Papaların yetkileri, piskoposluk bölgeleri ve kilise yönetimi düzenlendi.

• Katolik–Ortodoks ayrımının temelleri konsillerde atıldı.

Konsillerde Alınan Kararlar

• Nicaea I (325): Arianizm'i reddetti; İsa'nın Baba ile "aynı özde" (homoousios) olduğunu ilan etti; Nicene Creed'i kabul etti; Paskalya tarihini belirledi.
• Konstantinopolis I (381): Kutsal Ruh'un tanrılığını ekleyerek Creed'i revize etti; Makedonizm'i reddetti.
• Efes (431): Nestorianizm'i kınadı; Meryem'i "Theotokos" (Tanrı Anası) ilan etti.
• Kadıköy (451): İsa'nın iki doğasını (insan ve ilahi) tanımladı; Monofizitizm'i reddetti.
• Trent (1545-1563): Protestanlığı reddetti; 7 sakramenti, Kutsal Kitap kanonunu onayladı; transubstantiation'ı (ekmek-şarap dönüşümü) tanımladı.
• Vatikan I (1870): Papa'nın doktrinde "yanılmazlığını" ilan etti.
• Vatikan II (1962-1965): Liturjiyi yerel dillere açtı; ekümenizmi teşvik etti; laik dünyaya diyalog çağrısı yaptı.

Konsillerin Önemi ve İlginç Bilgiler

Konsiller, Hristiyanlığın 2000 yıllık tarihini anlamak için hayati öneme sahiptir:

1. Teolojik Kimliğin Şekillenmesi: Hristiyanlık bugün sahip olduğu temel doktrinleri (Teslis, İsa'nın doğası vb.) konsillerde verilen kararlarla formüle etmiştir.

2. Kilise ve Devlet İlişkisi: Özellikle ilk Ekümenik Konsiller, Roma/Bizans İmparatorluğu'nun kilise üzerindeki etkisini ve imparatorların dini meselelerdeki rolünü belirlemiştir.

3. Bölünmelerin Kaynağı: Konsiller birliği sağlamayı amaçlasa da, alınan kararlar bazı kiliselerin (örneğin Monofizitler) ana gövdeden ayrılarak yeni mezhepler kurmasına yol açmıştır.

Konsiller Hakkında İlginç Bilgiler ve Listeler

• En Uzun Konsil: Katolik Kilisesi'nin 19. Ekümenik Konsili olan Trent Konsili, 1545'ten 1563'e kadar, yaklaşık 18 yıl boyunca aralıklarla toplanmıştır.

• Papa'nın Yanılmazlığı: Katolik Kilisesi'nde sadece 1870'teki I. Vatikan Konsili'nde kabul edilen Papa'nın Yanılmazlığı doktrini, diğer kiliseler tarafından tanınmayan, Katolik inancının temel taşlarından biridir.

• 1. Konsil, imparatorun davetiyle toplandı.

  İznik Konsili, Papa değil İmparator Konstantin tarafından toplandı.

• İmparatorun Hükmü: I. İznik Konsili'nde (325), Hristiyan bile olmayan İmparator I. Konstantin, toplantıya askeri kıyafetlerle başkanlık etmiş ve kararların imparatorluk yasası statüsüyle uygulanmasını sağlamıştır. Bu, Kilise-Devlet ilişkisinin ilk büyük örneğidir.

• 318 Piskopos Efsanesi: I. İznik Konsili'ne katılan piskopos sayısı hakkında farklı rivayetler olsa da, popüler bir efsaneye göre bu sayı 318'dir. Bu sayı, İbrahim'in Kitab-ı Mukaddes'te 318 adamıyla savaşa gitmesine gönderme yaparak sembolik bir anlam taşır.

• Sular Altındaki Bazilika: Papa'nın ziyaret etmeyi planladığı İznik'teki Aziz Neofitos Bazilikası'nın kalıntıları, 2014 yılında İznik Gölü'nün suları altında keşfedilmiştir. Konsil'in yapıldığı sarayın yakınında olduğu düşünülen bu kalıntı, modern ekümenik diyalog için sembolik bir alan haline gelmiştir.

• Dini Şiddet: I. İznik Konsili'nde muhalif görüşü savunan Arius'un kitapları yakılmış ve destekçileri aforoz edilmiştir. Bu, teolojik ortodoksluğu korumak için seküler güce başvurulan ilk önemli olaylardan biri olarak kabul edilir.

• “İznik İnanç Bildirgesi” bugün hâlâ kiliselerde okunuyor.

  1600 yıldır değişmeden kullanılan en eski metinlerden biridir.

• İlk Konsiller Türkiye'de: İlk 7 ekümenik konsilin 6'sı bugünkü Türkiye'de (İznik, Efes, Kadıköy, İstanbul) toplandı; Anadolu, Hristiyanlığın "beşiği" olarak anılır.

• "Hırsız Konsil": Efes II (449), monofizit yanlısı kararları nedeniyle "Robber Council" (Hırsız Konsil) diye anılır ve sonraki Kadıköy Konsili tarafından iptal edildi.

• Papa Katılmadıysa Ne Olur? Nicaea'da Papa yoktu (sadece elçi gönderdi), ama konsil yine ekümenik sayıldı; Katoliklerde Papa onayı sonradan yeterli.

• Üç Papa Dönemi: Konstanz Konsili (1414-1418), Batı Şizmi'ni çözmek için üç rakip papaya birden son verdi – tarihin en kaotik kilise krizi!

• İkon Savaşları: Nicaea II (787), ikonlara tapınmayı restore etti; bu, Bizans'ta iç savaşlara yol açmıştı (ikonoklasm).

• Kutsal Kitap'ı Kendileri Belirlediler: Konsiller, İncil'in kanonunu (hangi kitapların kutsal olduğunu) belirledi – bu, "kendi otoritelerini yarattılar" diye Protestanlarca eleştirilir.

• Güncel Etki: Nicene Creed hâlâ her Pazar ayininde okunur; konsiller olmadan Hristiyanlık, binlerce mezhebe bölünürdü. ATB

İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!

Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!

Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!

Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!