Uzmanlara göre, düzenli uyku, sağlıklı sosyal ilişkiler ve stres yönetimi, delirmeyi önlemenin en etkili yolları arasında. Deli olmamak için bu önlemler yeterli mi?

İnsan neden delirir? Delilik belirtileri nelerdir? Akıl sağlığını korumanın püf noktaları nelerdir? Delilik hakkında birçok şeyi öğrenmek için okumaya devam edin!

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (28)

Deli kime denir?

Deli, halk arasında genellikle akıl sağlığını yitirmiş, davranışları toplumsal normlara uymayan ve mantık sınırlarını aşan kişiler için kullanılan bir terimdir.

Psikiyatride, bu durumlar genellikle akıl hastalıkları veya zihinsel bozukluklar olarak tanımlanır.

"Deli" kelimesi, günümüzde bilimsel bir terim olarak kullanılmamaktadır. Daha çok, akıl sağlığı sorunları yaşayan ve bu nedenle davranışları, düşünceleri veya gerçeklik algıları toplumun genel normlarından belirgin şekilde farklı olan kişiler için kullanılan, argo bir ifadedir.

Bu ifade, damgalayıcı ve ayrımcı olabileceği için dikkatli kullanılmalıdır. Bunun yerine, "akıl sağlığı sorunları olan birey" veya ilgili tanıyı (örneğin, şizofreni, bipolar bozukluk) kullanmak daha uygun ve saygılıdır.


Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (27)

Deli çeşitleri nelerdir?

"Deli çeşitleri" gibi bir sınıflandırma da bilimsel olarak doğru değildir. Ancak, farklı akıl sağlığı bozuklukları mevcuttur ve bunlar farklı belirtiler gösterebilir. 

"Deli" kavramı bilimsel bir tanım olmadığından çeşitleri klinik durumlara göre sınıflandırılır. Öne çıkan akıl sağlığı bozuklukları şunlardır:

  • Psikozlar: Gerçeklik algısında bozulma (şizofreni gibi).
  • Şizofreni: Gerçeklikten kopma, sanrılar, halüsinasyonlar, düşünce ve konuşma bozuklukları ile karakterizedir.
  • Mani ve Depresyon:Aşırı coşku ya da yoğun mutsuzluk halleri. Sürekli üzüntü, ilgi kaybı, enerji eksikliği, uyku ve iştah değişiklikleri ile karakterizedir.
  • Bipolar Bozukluk: Manik (aşırı neşe, enerji, dürtüsellik) ve depresif (üzüntü, enerji kaybı, umutsuzluk) dönemler arasında gidip gelme ile karakterizedir.
  • Anksiyete Bozuklukları: Aşırı korku, gerginlik ve kaygı.
  • Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB): Tekrarlayan düşünce ve davranış takıntıları.
  • Kişilik Bozuklukları: Toplumla uyumda sorun yaratan kalıcı davranış kalıpları.
  • Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB): Ağır travmaların ardından ortaya çıkan belirtiler. Travmatik bir olaydan sonra ortaya çıkan tekrarlayan anılar, kabuslar, kaçınma davranışları ve aşırı uyarılma ile karakterizedir.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (26)

 Yenişehirli Avnî ve 29 Çeşit Deli: Delilerin Aynası

Osmanlı edebiyatının önemli isimlerinden Yenişehirli Avnî, "Mirat-ı Cünun" (Delilerin Aynası) adlı eserinde insan doğasının farklı yönlerini mizahi bir şekilde ele almıştır.

Avnî'nin 29 farklı deli tiplemesi, dönemin toplumsal yapısını ve bireylerin psikolojik eğilimlerini anlamak için bir kılavuz niteliğindedir. İşte o renkli tiplemelerden bazıları:

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (25)

Dünyayı Düzeltmeye Çalışan: Nizâm-ı Âlem Delisi  

Bu deli, fakirlik ve barınacak yer bulma sıkıntısına rağmen dünyayı kurtarmaya soyunur. Haktan ve adaletten şikâyet eden bu karakter, kendi düzenini dünyaya dayatmaya çalışır. Ancak ironik bir şekilde, kendi haline dahi çare bulamaz.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (24)

İlgisizliğin Ustası: Neme Lâzım Delisi

 Toplum meselelerinden tamamen kopuk olan bu karakter, "Bu dünya düzelmez" felsefesini benimsemiştir. Herkesi kendi derdiyle baş başa bırakmayı tercih eder. Kadere teslimiyetçi bir tavır sergileyerek, düzenle ilgili tüm tartışmalardan uzak durur.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (23)

 Herkese Öğüt Veren: Nasihat Delisi  

Uzun sakalı ve muskalarıyla halkı etkileyen bu şahıs, manevi duygulara hitap eder gibi görünse de derin bir cehalet içindedir. İnsanları kıyamet kopacak yaygarasıyla korkutarak, muskalarına rağbet ettirir. 

 "Bu tipler, cahilliğin en uç noktasıdır ve halk arasında korku salmakta ustadır."

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (22)

At Sevdalısı: Süvâri

 Hayatı atlara adayan bu kişi, toplumdan uzak bir yaşam sürer. Onun dünyası atlardan ibarettir. Sosyal ilişkiler ve insanlarla iletişim onun için gereksiz ayrıntılardır.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (21)

Oburluğun Sembolü: Obur  

Her şeyin yenilebilir olduğunu düşünen bu deli tiplemesi, yemekten başka bir şey düşünmez. Onun için yemek bir yaşam amacı değil, neredeyse bir ibadettir.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (20)

Dünyanın Haber Merkezinden: Havadis Delisi  

Siyaset ve gündemi yakından takip eden bu deli, dünyanın dört bir yanındaki olaylardan haberdardır. İnsanların siyasi olaylara ilgisizliğinden şikâyet ederek, her an bir haber paylaşmaya hazırdır.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (19)

 Sürekli Endişeli: Kuruntulu  

Hayatı kaygılarla dolu olan bu kişi, ne Lokman Hekim'in şifasına güvenir ne de cennet bahçelerinde huzur bulur. Rüzgârın esişi bile onu rahatsız eder.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (18)

Haset Dolu: Hasud  

Başkalarının mutluluğu, bu kişinin en büyük mutsuzluk kaynağıdır. Dünyanın bir ucunda birinin kazanç elde etmesi, onun diğer ucunda kaybetmiş gibi hissetmesine neden olur.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (17)

 Hareketsizliğin Zirvesi: Tembel  

Nefes almaktan bile yorulan bu karakter, her türlü fiziksel çabadan kaçınır. Çalışmanın ağırlığından kurtulmak için denize atılmayı bile göze alabilir.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (16)

Konuşmanın Şampiyonu: Geveze  

Laf taşımakta ve dedikodu yapmakta ustadır. Dünyanın dört bir yanındaki haberleri bilir ve konuşmak onun için bir yaşam biçimidir.

Genc Gazete Rüyada Deli Görmek Ne Demek Rüyada Deli Olmak Crazy (10)

Yenişehirli Avnî

Yenişehirli Avnî’nin bu eseri, insan psikolojisine dair derin gözlemlerini mizahi bir dille aktaran önemli bir yapıttır.

Farklı karakterler, hem eğlenceli hem de düşündürücü bir okuma sunar.

Bu eser, insan doğasının karmaşıklığını ve toplumsal eleştiriyi ustalıkla harmanlamaktadır.

Gizlenen Salgının Adı İnfluenza mı? Çocuğunuzda  Ateş ve Öksürük Varsa Mutlaka Doktora Götürün! Gizlenen Salgının Adı İnfluenza mı? Çocuğunuzda Ateş ve Öksürük Varsa Mutlaka Doktora Götürün!

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (15)

 İnsan neden delirir?

"Delirme" olarak ifade edilen durumun (akıl sağlığı bozukluklarının) birçok nedeni olabilir. Bunlar arasında şunlar bulunur:

  • Genetik Yatkınlık: Ailede akıl sağlığı bozukluğu öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
  • Beyin Kimyasındaki Dengesizlikler: Nörotransmitter adı verilen kimyasallardaki dengesizlikler, akıl sağlığı sorunlarına yol açabilir.
  • Beyin Hasarı veya Hastalığı: Kafa travmaları, tümörler veya enfeksiyonlar gibi durumlar beyin fonksiyonlarını etkileyerek akıl sağlığı sorunlarına neden olabilir.
  • Travmatik Yaşam Olayları: Çocukluk çağı travmaları, istismar, şiddet veya kayıplar gibi olaylar akıl sağlığını olumsuz etkileyebilir.
  • Madde Kullanımı: Alkol veya uyuşturucu madde kullanımı, beyin fonksiyonlarını bozarak akıl sağlığı sorunlarına yol açabilir.
  • Stres: Kronik stres, akıl sağlığını olumsuz etkileyebilir ve bazı bozuklukların ortaya çıkmasını tetikleyebilir.
  • Uzun süreli yalnızlık veya dışlanma
  • Kronik fiziksel rahatsızlıklar

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (14)

 İnsanın Delirmesine Sebep Olan Şeyler (Risk Faktörleri):

Yukarıda belirtilen nedenler, aynı zamanda delirmeye (akıl sağlığı bozukluklarına) sebep olan risk faktörleridir. Bunlara ek olarak, şunlar da risk faktörü olabilir:

  • Sosyal İzolasyon: Yalnızlık ve sosyal destek eksikliği.
  • Ekonomik Zorluklar: Yoksulluk ve işsizlik.
  • Ayrımcılık ve Damgalanma: Akıl sağlığı sorunları yaşayan kişilere yönelik olumsuz tutumlar.
  • Travmatik olaylar: Savaş, taciz, şiddet gibi yaşanmış olumsuz olaylar.
  • Yalnızlık ve izolasyon: Sosyal bağlantı eksikliği.
  • Aşırı stres: İş, aşk, aile veya finansal problemler.
  • Genetik faktörler: Ailede akıl sağlığı sorunu öyküsü.
  • Madde bağımlılığı:Alkol, uyuşturucu veya uyarıcı maddeler.
  • Beyin hastalıkları:Alzheimer, Parkinson gibi hastalıklar.
  • Uyku eksikliği: Uzun süreli uykusuzluk.
  • Kronik yorgunluk:Fiziksel ve zihinsel tükenme.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (13)

İnsanı deliren içecek, yiyecek ve davranışlar

Tek başına hiçbir yiyecek veya içecek "delirmeye" (akıl sağlığı bozukluğuna) neden olmaz. Ancak, bazı maddeler ve davranışlar akıl sağlığı sorunlarını tetikleyebilir veya kötüleştirebilir:

  • Alkol ve Uyuşturucu Maddeler: Beyin fonksiyonlarını bozarak psikotik belirtileri tetikleyebilir veya mevcut akıl sağlığı sorunlarını kötüleştirebilir.
  • Aşırı Kafein Tüketimi: Anksiyete ve uykusuzluğa yol açabilir.
  • Düzensiz Beslenme: Vücudun ve beynin ihtiyaç duyduğu besinleri alamamak, ruh halini olumsuz etkileyebilir.
  • Uyku Düzensizliği: Yetersiz veya kalitesiz uyku, ruh halini ve bilişsel fonksiyonları olumsuz etkileyebilir.
  • Yoğun ve Uzun Süreli Stres: Kronik stres, akıl sağlığı sorunlarının ortaya çıkmasında veya kötüleşmesinde rol oynayabilir.

 Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (11)

  • İçecekler:

    • Aşırı kafein (çay, kahve, enerji içecekleri)
    • Alkol ve uyuşturucu içerikli içecekler
  • Yiyecekler:

    • Yüksek şekerli gıdalar
    • İşlenmiş yiyecekler (fast food)
    • Aşırı tuz içeren gıdalar
  • Davranışlar:

    • Sürekli eleştirilme veya küçümsenme
    • Yalan Söyleme ve Aldatma, aldatılma
    • Sürekli savaş, kavga, eziyet olan, gergin bir ortamda yaşama
    • Şiddet görmek veya şiddete tanık olmak

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (12)

Bir insanın delirmemesi için tavsiyeler

  • Dengeli bir yaşam sürdürün:İş, aile ve sosyal hayat arasında denge kurun.
  • Stres yönetimini öğrenin: İbadet, dua, namaz, Meditasyon, yoga veya nefes egzersizleri yapın.
  • Sağlıklı sosyal ilişkiler kurun: Aile ve arkadaşlarla güçlü bağlar oluşturun.
  • Uyku düzenine dikkat edin: Her gece yeterli uyuyun.
  • Fiziksel aktivite yapın:Düzenli spor, etkinlik, meşguliyet, egzersiz, zihinsel sağlığı destekler.
  • Hobi edinin:Kendinizi ifade edebileceğiniz uğraşlar bulun.
  • Psikolojik destek alın: Sorunlarınızla başa çıkmak için profesyonel yardım alın. Akıl sağlığı sorunları yaşandığında bir uzmana (psikolog, psikiyatrist) başvurmak.
  • Sağlıklı Yaşam Tarzı: Dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve yeterli uyku.
  • Madde Kullanımından Kaçınma: Alkol ve uyuşturucu maddelerden uzak durmak.
  • Olumlu Düşünce: Şükretmek, sabretmek, kanaat etmek, tevekkül göstermek, inançlı olmak, Olumlu düşünmeye odaklanmak ve olumsuz düşüncelerle başa çıkmayı öğrenmek.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (10)

İnsanın akıl sağlığına iyi gelen bitkiler

Bazı bitkilerin ve takviyelerin hafif düzeyde anksiyete veya uyku sorunlarına iyi geldiğine dair bazı kanıtlar vardır. Ancak, bunlar tek başına tedavi olarak görülmemeli ve bir uzmana danışılmadan kullanılmamalıdır. Bazı örnekler:

  • Melisa: Stresi azaltır, rahatlatır.
  • Papatya: Sakinleştirici etkisi vardır.
  • Lavanta: Kaygıyı ve uykusuzluğu giderir.
  • Sarı kantaron:Hafif depresyon için faydalıdır.
  • Adaçayı: Zihinsel yorgunluğu azaltır.
  • Ginseng: Zihinsel enerji verir, odaklanmayı artırır.
  • Nane: Stres ve baş ağrısını hafifletir.
  • Melisa: Stresi azaltmaya ve uyku kalitesini artırmaya yardımcı olabilir.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (9)

Bir İnsanın Akıl Sağlığı Sorunu Yaşadığını Nasıl Anlarız?

Bir kişinin delirdiğini anlamak için, davranışlarında belirgin değişiklikler ve toplumun normlarına uymayan eylemler gözlemlenir. Gerçeklik algısında bozulma, mantıksız düşünceler, aşırı korku, saldırganlık veya sosyal uyumsuzluk gibi belirtiler öne çıkabilir.

Bir kişinin akıl sağlığı sorunu yaşadığını anlamak bazen zor olabilir, çünkü belirtiler kişiden kişiye ve bozukluğa göre değişir. Ancak, dikkat edilmesi gereken bazı genel belirtiler şunlardır:

  • Duygusal Değişiklikler: Ani ve belirgin ruh hali değişiklikleri (aşırı üzüntü, öfke, neşe), uzun süreli üzüntü veya boşluk hissi, aşırı endişe veya korku.
  • Düşünce Değişiklikleri: Düşüncelerde karışıklık, odaklanma güçlüğü, gerçeklikten kopma (sanrılar, halüsinasyonlar), tuhaf veya mantıksız düşünceler.
  • Davranış Değişiklikleri: Sosyal geri çekilme, uyku ve iştah değişiklikleri, kişisel bakımda azalma, dürtüsel veya riskli davranışlar, açıklanamayan öfke patlamaları.
  • Fiziksel Belirtiler: Açıklanamayan ağrılar, baş ağrıları, mide rahatsızlıkları.

Bu belirtilerden birkaçının bir arada görülmesi ve kişinin günlük yaşamını olumsuz etkilemesi durumunda, bir akıl sağlığı uzmanına başvurmak önemlidir.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (8)

 Akıl Sağlığı Sorunlarının Belirtileri Nelerdir?

Yukarıda genel belirtilerden bahsettik. Daha spesifik belirtiler, farklı akıl sağlığı bozukluklarında farklılık gösterir. Örneğin:

- Davranışsal belirtiler: Ani öfke patlamaları, kontrolsüz kahkahalar veya ağlamalar.  
- Zihinsel belirtiler: Gerçeklikten kopma, paranoya, halüsinasyonlar.  
- Fiziksel belirtiler: Uyku bozukluğu, yorgunluk, yüz mimiklerinde ani değişimler.  
- Sosyal belirtiler: İzolasyon, toplumdan kaçış, ilişki kurmada güçlük.

Genc Gazete Rüyada Deli Görmek Ne Demek Rüyada Deli Olmak Crazy (5)

  • Şizofreni: Sanrılar (gerçek olmayan inançlar), halüsinasyonlar (olmayan şeyleri görme veya duyma), düşünce ve konuşma bozuklukları, duygusal küntleşme.
  • Bipolar Bozukluk: Manik dönemlerde aşırı neşe, enerji, dürtüsellik, uyku ihtiyacında azalma; depresif dönemlerde ise derin üzüntü, enerji kaybı, umutsuzluk.
  • Depresyon: Sürekli üzüntü, ilgi kaybı, enerji eksikliği, uyku ve iştah değişiklikleri, değersizlik veya suçluluk hissi.
  • Anksiyete Bozuklukları: Aşırı endişe, korku, gerginlik, panik ataklar, fiziksel belirtiler (çarpıntı, terleme, titreme).

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (7)

Akıl Sağlığı Sorunu Yaşayan İnsana Nasıl Davranmalıyız?

  • Anlayışlı ve Destekleyici Olun: Yargılamadan dinleyin ve duygularını anlamaya çalışın.
  • Sabırlı Olun: İyileşme zaman alabilir ve iniş çıkışlar olabilir.
  • Saygılı Olun: Kişiyi etiketlemekten veya küçük görmekten kaçının.
  • Profesyonel Yardım Almasını Teşvik Edin: Bir akıl sağlığı uzmanına başvurması için destekleyin.
  • Sınırlarınızı Koruyun: Kendinizi zor durumda hissettiğinizde yardım isteyin.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (5)

 Akıl Sağlığı Sorunu Yaşayan Biriyle Nasıl İletişim Kurabiliriz?

  • Sakin ve Sakinleştirici Bir Ses Tonu Kullanın: Gerginliği azaltmaya yardımcı olur.
  • Basit ve Net Cümleler Kurun: Karışıklığı önler.
  • Göz Teması Kurun ve Dikkatle Dinleyin: İlgilendiğinizi gösterir.
  • Sorular Sorun ve Cevaplarını Dinleyin: Anlamaya çalıştığınızı gösterir.
  • Tartışmaktan veya Eleştirmekten Kaçının: Durumu daha da kötüleştirebilir.
  • Gerçekçi Olun: Her şeyi hemen çözemeyeceğinizi kabul edin.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (6)

Dünyaca Ünlü Akıl Sağlığı Sorunları Yaşamış Kişiler:

Tarih boyunca birçok ünlü isim, çeşitli akıl sağlığı sorunlarıyla mücadele etmiştir. Bu kişilerin başarıları, akıl sağlığı sorunlarının üstesinden gelinebileceğini göstermesi açısından önemlidir. Bazı örnekler:

  • Vincent van Gogh: Depresyon ve muhtemelen bipolar bozukluk. Ünlü ressam, zihinsel sağlık sorunlarıyla mücadele etmiştir.  
  • Virginia Woolf: Bipolar bozukluk.
  • Ernest Hemingway: Depresyon ve alkolizm.
  • Winston Churchill: Depresyon ("kara köpek" olarak adlandırır).
  • Abraham Lincoln: Depresyon.
  •  Friedrich Nietzsche: Felsefi çalışmalarıyla bilinen düşünür, akıl sağlığıyla ilgili zorluklar yaşamıştır.  
  • Howard Hughes: Ünlü iş insanı, paranoyası ve takıntılarıyla anılmıştır.
  •  Edgar Allan Poe: Karamsar şiirleri ve hikayeleri, ruhsal zorluklarına işaret eder.  

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (4)

 Akıl Sağlığıyla İlgili Yanılgılar ve Gerçekler:

  • Yanılgı: Akıl sağlığı sorunları sadece yetişkinleri etkiler. Gerçek: Çocuklar ve gençler de akıl sağlığı sorunları yaşayabilir.
  • Yanılgı: Akıl sağlığı sorunları zayıflık belirtisidir. Gerçek: Akıl sağlığı sorunları herkesi etkileyebilir ve biyolojik, genetik ve çevresel faktörlerden kaynaklanabilir.
  • Yanılgı: Akıl sağlığı sorunları olan kişiler tehlikelidir. Gerçek: Akıl sağlığı sorunları olan kişilerin çoğu şiddet eğilimli değildir.
  • Bilgi: Akıl sağlığı sorunları tedavi edilebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile birçok kişi sağlıklı ve üretken bir yaşam sürebilir.
  • Bilgi: Akıl sağlığı sorunlarına yönelik damgalanma, insanların yardım aramasını engelleyen önemli bir sorundur.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (3)

 Akıl Sağlığıyla İlgili İlginç Bilgiler 

  • Tarih boyunca "delilik" kavramı farklı kültürlerde farklı şekillerde algılanmıştır. Bazı toplumlarda "deli" olarak görülen kişiler, özel güçlere sahip olarak kabul edilmiş ve saygı görmüştür.
  • Orta Çağ'da akıl hastaları genellikle şeytan tarafından ele geçirilmiş olarak görülmüş ve kötü muamele görmüştür. Orta Çağ'da delilik, şeytan çıkarma ve büyü ile ilişkilendirilirdi.  
  • Eski çağlarda delilerin, cinlerin ve kötü ruhların etkisinde oldukları düşünülürdü.  
  • Rönesans döneminde deliler, sanat ve felsefeye ilham kaynağı olmuştur.  
  • 18. ve 19. yüzyıllarda akıl hastaneleri (tımarhaneler) ortaya çıkmış, ancak bu kurumlarda da insanlık dışı uygulamalar sıklıkla görülmüştür.
  • 20.yüzyılda psikofarmakoloji ve psikoterapinin gelişimiyle akıl sağlığı tedavisinde önemli ilerlemeler kaydedilmiştir.
  • Günümüzde akıl sağlığı sorunlarına yönelik damgalanmayı azaltmak ve farkındalığı artırmak için çeşitli çalışmalar yürütülmektedir.
  • Deli doktoru” kavramı: İlk psikiyatri klinikleri 18. yüzyılda açılmıştır.
  •  Delilik ve sanat: Delilik, sanatsal yaratıcılıkla ilişkilendirilmiştir.  
  • Bitkilerle tedavi:Melisa ve sarı kantaron, eski çağlarda delilik tedavisinde kullanılmıştır.
  •  Modern tespitler: Günümüzde delilik, çoğunlukla nörolojik ve kimyasal dengesizliklere bağlanır.  
  • Delilik ve edebiyat: Shakespeare, eserlerinde deliliği yoğun şekilde işlemiştir (örneğin, Hamlet ve Kral Lear).
  • Tıbbi tedavilerle birlikte, Kuran-ı Kerim'den Fatiha, Ayetel Kürsi, Duha, İnşirah, İhlas, Felak, Nas surelerinin okunmasının sıkıntılara iyi geldiği tecrübe edilmiştir.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (2)

Önemli Not: Akıl sağlığı sorunları ciddi durumlardır ve profesyonel yardım gerektirebilir. Bu nedenle, herhangi bir akıl sağlığı sorunu yaşadığınızı düşünüyorsanız, bir uzmana başvurmanız en doğrusudur. Burada verilen bilgiler, genel bilgilendirme amaçlıdır ve bir uzman tavsiyesi yerine geçmez.

Bu konuda daha fazla bilgi edinmek için psikoloji, psikiyatri ve tıp tarihi alanlarındaki kitaplara, makalelere ve güvenilir internet kaynaklarına başvurabilirsiniz. Ayrıca, akıl sağlığı kuruluşlarının web siteleri de faydalı bilgiler içermektedir.

Genc Gazete Mad Man Deli Delilik İnsan Neden Delirir Delilik Çeşitlerinden Hangisi Sizde Var (1)

Delilerle İlgili Sözler ve Tespitler:

- “Delilik, zekanın bir bedelidir.” - Aristoteles  
- “Delilikle dahilik arasında ince bir çizgi vardır.” - Oscar Levant  
- “Herkes biraz delidir, mesele bunu kabul edebilmektir.” - Sigmund Freud  

Genc Gazete Rüyada Deli Görmek Ne Demek Rüyada Deli Olmak Crazy (3)

İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!

Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!

Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!

Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!

Kaynak: Haber Merkezi