GÜZEL SES, SES DÜZENİ NEDEN ETKİLER İNSANI?
Önce müziğin tanımın yapalım. Müzik nedir? Müzik; ses dalgalarının, belirli kurallar içinde bir düzene sokulmasıdır.
Bilindiği gibi, ses dalgalar halinde yayılır. Bir saniye içindeki dalga sayısı sesin
karakterini tespit eder. Örneğin Do notası saniyede 260 dalga yapar.
Bu şekilde sistemli dalgalardan 7 temel nota oluşmaktadır. Do-Re-Mi-Fa-Sol-La-Si. İşte bu notaların kullanımı müziği oluşturur.
Müziği, notayı bilen için sorun yok. Peki nota ve müzik bilgisi olmayanlar, örneğin dağdaki çobanlar, Afrika ormanlarındaki yerliler, nasıl oluyor da bizim müzik dediğimiz şeyi icra edebiliyor? Nota bilmeden şarkı söylüyorlar, türkü söylüyorlar, dans ediyorlar, müzikten hoşlanıyorlar. Bu nasıl oluyor?
Şüphesiz kültürün müzik eserlerinin ortaya çıkmasında çok büyük etkisi var. Yaşanılan coğrafya, doğa imkanları da müziği ve müzik zevkini şekillendiriyor.
İnsanların çoğu, notaları, perdeleri, ritimleri, ses dalgalarını bilmeden müzik yapıyor, müzikten hoşlanıyor. Bu nereden kaynaklanıyor? Ne zamandan beri müzik var?
İnsan oğlunun dil yeteneği neyse müzik yeteneği de odur. İnsanoğlunun müzik ve dil yetenekleri birçok yönden birbirine benzemektedir. İnsan konuştuğundan beri, ses çıkardığından beri müzik de vardır diyebiliriz.
İnsan konuşarak iletişim kurmuş, konuşarak ihtiyaçalrını karşılamış, ses çıkararak kendi varlığını göstermiştir. Ses sanatını yani müziği kulanarak da duygularını ifade etmeyi, ruhlara seslenmeyi, ruhunu beslemeyi öğrenmiştir.
Öğrenmiştir demek yanlış aslında. Çünkü sese tepki, güzel sese ilgi bebeklik çağından itibaren insanda vardır. Bebeklik çağında insan anlamlı kelimelere benzer sesler çıkarmaya başlar, aynı zamanda şarkı söyler gibi mırıldanır.
Bu öğrenilen bir şey değildir. Doğuştandır. Anne karnından itibaren bebek bundan hoşlanmaktadır. Bu yüzden hamile kadınlara iyi müzik dinlemeleri tavsiye edilir. Çünkü anne karnındaki bebekler de müzikten hoşlanır.
Beynin konuşmaya kumanda eden kısmında hasar olan hastaların, örneğin kekemelerin konuşamamalarına rağmen, konuşmakta zorluk yaşamalarına rağmen, müzik yeteneklerinin devam etmesi çok ilginçtir.
Bir kekemenin hiç şaşırmadan, hiç kekelemeden şarkı söyleyebilmesi çok ilginçtir. Felçli konuşamayan insanların bildiği şarkıyı mıraldanıp ses çıkarmaya çalışması çok dikkat çekicidir.
Beynimizin, kulak yapısı ile birlikte sesleri alan, özellikle güzel sesleri, müziği algılayan sır dolu bir yapısı var. İşte biz buna yaratılış diyoruz.
Dil ve ses, müzik ve ritm insanın yaratılışında vardır. Doğanın sesleri, su sesi, kuş sesi, rüzgar sesi vb nasıl insan dilinin gelişimine katkı sağlamışsa aynı şekilde müzik yeteneğine de katkı sağlamıştır.
İnsan kendi sesini kulanarak ya da alet kullanarak sesin gizemini ve ritmini yakalamaya çalışır. Bundan hoşlanır. Ruh yapısı ve sıvısı, yaratılıştan bundan etkilenecek bir yapıya sahiptir.
Kutsal kitapların okunuşunda, ağıtlarda, ninnilerde, sevinç kaykırışlarında, ezanda, ilahilerde, salavat, dua ve zikirlerde musiki vardır aslında.
Konuyu dini yönden değerlendirirsek, insan ruhu yaratıldığında ilk yaratıcının ve meleklerin sesini duymuştur. Cennet ortamındaki seslerle ilk muhatap olmuştur. İnsanın müzikteki arayışının temelinde ilahi seslere özlemi yatmaktadır.
İşte insanı neşelendiren, ya da hüzünlendiren ses düzeninin ya da müziğin temellerini dünya öncesi hayatta aramak bu açıdan yanlış olmaz.
Müzik bir güçtür ve yetenektir. Önemli olan neye ve kime hizmet ettiğidir. Verdiği mesaj, yaptığı etki ve neye sebep olduğudur asıl önemli olan.
