Türk Sporcuların Açık Deniz Maratonu Saldırıyla Yarıda Kaldı
Türkiye'den açık su yüzücüleri Murat Öz ve Yasemin Altıntaş, Hawaii’nin en zorlu açık deniz rotalarından biri olarak bilinen 45 kilometrelik Molokai Kanalı'nı geçmeye çalışıyordu. Ancak bu iddialı deneme, hiç beklenmedik bir tehlikeyle yarıda kesildi. 17 Mayıs gecesi başlayan yüzüş sırasında önce bir ahtapot, ardından ise son derece nadir görülen bir köpek balığı türü saldırıya geçti.
Saldırı Beslenme Molasında Geldi
Yarışın 21. kilometresinde sporcular su üstünde beslenme molası verirken, Yasemin Altıntaş bir deniz canlısının temasına maruz kaldı. O esnada Murat Öz, cookiecutter köpek balığının hedefi oldu. Bel bölgesinden ısırılan Öz, saldırı sonrası teknedeki ekip tarafından güvenliğe alındı. Neyse ki yara hayati tehlike yaratmadı.
Cookiecutter Köpek Balığı Nedir?
Cookiecutter köpek balığı, halk arasında fazla bilinmeyen ama deniz biyologlarının "sessiz ama etkili avcı" diye tanımladığı bir tür. İsmini ısırıklarının bıraktığı halka şeklindeki oyuklardan alıyor. Yani gerçekten bir kurabiye kalıbıyla delinmiş gibi iz bırakıyor. Bilimsel adı Isistius brasiliensis olan bu canlı, aslında bir parazit. Yani avını öldürmüyor ama onun vücudundan ısırarak et ya da yağ parçası koparıyor ve yoluna devam ediyor.
Isırığı Ufak Ama Etkisi Büyük
Bir cookiecutter köpek balığının ısırığı ortalama 5 cm çapında, 7 cm derinliğinde oluyor. Bu ısırıklar balinanın, orkinosun hatta daha büyük köpek balıklarının vücutlarında bile iz bırakabiliyor. İnsanlara saldırmaları nadir olsa da, gece yüzülen sularda bu risk göz ardı edilemiyor.
Boyu Küçük Ama Cesareti Büyük
Erkek cookiecutter'lar 40 santim civarında, dişileri ise 55 santime kadar ulaşabiliyor. Kafasının üstündeki iri yeşil gözleri sayesinde karanlıkta bile avını seçebiliyor. Üst dişleriyle canlıya tutunurken, alt çenesiyle et koparıyor. Tıpkı bir matkap gibi…
Nerede Yaşar, Ne Zaman Ortaya Çıkar?
Bu balık türü genellikle 18-26 derece arasındaki ılık okyanus sularında görülür. Gündüzleri denizin derinliklerine iner, geceleri ise yüzeye çıkıp avlanır. Bu yüzden gece yüzmeleri, özellikle bu türlerin sık bulunduğu bölgelerde ekstra dikkat gerektiriyor. Hawaii, Pasifik Okyanusu’nun bu canlı için en uygun bölgelerinden biri.
Saldırılar Nadirdir Ama Önlem Şart
Cookiecutter köpek balıkları insanlara saldırmasıyla bilinmez. Ancak açık denizde uzun süre kalan yüzücüler, özellikle geceleri bu türle karşılaşabilir. Bu balıklar, yunuslar, orkinoslar ve büyük köpek balıkları gibi canlıları bile ısırabildiği için, denizde fark edilmeden yaklaşmaları oldukça mümkündür. Hawaii’de bu nedenle yüzücülere önceden bilgilendirme yapılır.
Vücuttaki Etki Yalnızca Fiziksel Değil
Murat Öz'ün ısırıldığı olayda ciddi bir sağlık sorunu oluşmadı. Ancak bu türden ani bir saldırı, yüzücüde psikolojik travmaya yol açabilir. Yarış ya da uzun yüzüş planlayan sporcular için mental hazırlık da en az fiziksel hazırlık kadar önemlidir.
Bu Türle İlk Kez Mi Karşılaşıyoruz?
Hayır. Cookiecutter köpek balığı daha önce de bazı bilimsel çalışmalarda, denizaltılar ve balıkçılık ekipmanları üzerindeki dairesel hasarlarla gündeme gelmişti. Ancak insan saldırıları çok nadirdir. Bilimsel veriler bu türün “temkinli ve çekingen” olduğunu gösterse de, gece avcılığı ve sessiz yaklaşımı tehlikeyi artırıyor.
Gelecekte Ne Gibi Önlemler Alınmalı?
Uzmanlar, özellikle Hawaii ve Pasifik kıyılarında yapılacak gece yüzüşlerinde mutlaka destek botu, ışıklandırma ve koruyucu kıyafet kullanılması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca su altı hareketlerini algılayan teknolojilerle tehlikeli türlerin varlığı anlık olarak tespit edilebilir.
