Türk futbolunun mali yapısını etkileyen borç sorunu, 2019 yılında Türkiye Bankalar Birliği (TBB) öncülüğünde yapılan finansal yapılandırma anlaşması ile yeniden şekillendi.
Anlaşma, Ziraat Bankası, Halkbank, DenizBank ve Yapı Kredi'nin yer aldığı konsorsiyumla imzalandı. Bu yapı, kulüplerin borç yüklerini uzun vadeli ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmayı amaçlıyordu. Başlangıçta 5+2 yıllık ödeme planı öngörülmüşken, kulüplerin mali durumlarına göre bu plan daha sonra 7+2 ve 12 yıla kadar uzatılabilecek şekilde revize edildi.
Yapılandırma kapsamında kulüpler, sabit gelirlerinin %50'sini borç ve faiz ödemelerine ayırmakla yükümlü hale geldi. Bu durum, kulüplerin mali disiplinini sağlamak adına önemli bir adım olsa da, kulüplerin harcama ve transfer politikalarını ciddi şekilde sınırladı. Kulüplerin bütçeleri bağımsız denetim şirketleri tarafından kontrol altına alındı.
Pandeminin Etkisi
2020 yılında başlayan COVID-19 pandemisi, kulüplerin yayın ve bilet gelirlerini neredeyse sıfırlayarak, bu anlaşmanın kısa vadede bir can simidi işlevi görmesini sağladı. Ancak, kur dalgalanmaları ve faiz yüklerinin artışı kulüpleri zaman içinde ağır mali yükler altına soktu.
Yüksek Faiz ve Kısıtlı Esneklik
Kulüplerin elde ettiği gelirlerin %25 ila %50'si doğrudan borç ve faiz ödemelerine yönlendirildi. Bu durum, özellikle sportif yatırımlar ve transfer hamleleri için kulüplerin elini kolunu bağladı. Fenerbahçe Başkanı Ali Koç, kulübün gelirlerinin %80'inin bankalara aktarıldığını belirterek sistemin kulüpler üzerindeki baskısına dikkat çekti.
Kulüpler Bankalar Birliği'nden Neden Çıkıyor?
Trabzonspor, 2024 yılında 2,1 milyar TL'lik borcunu kapatarak Bankalar Birliği anlaşmasından çıkmayı başaran ilk kulüp oldu. Galatasaray, 2025 Temmuz ayında borçlarını büyük ölçüde sıfırlayarak aynı adımı attı. Fenerbahçe ve Beşiktaş ise hâlâ anlaşma kapsamında ödeme yapmaya devam ederken, borç yükünü azaltma çalışmalarını sürdürüyor.
Kulüplerin Bankalar Birliği anlaşmasından çıkma isteği, yüksek faiz oranları ve gelir kısıtlamaları nedeniyle finansal hareket alanlarının daralmasından kaynaklanıyor. Kulüplerin mali özgürlüklerini yeniden kazanma arzusuyla birlikte, bu anlaşmadan çıkmak için atılan adımlar artmaya devam ediyor.
Bankalar Birliği anlaşması, kulüplere borç yönetimi kazandırmayı amaçlamış olsa da, artan faiz yükü ve gelir kısıtlamaları nedeniyle kulüplerin çıkmak için çaba sarf ettiği bir sistem haline geldi. Trabzonspor ve Galatasaray bu alanda öncü adımlar atarken, Fenerbahçe ve Beşiktaş süreci dikkatle sürdürüyor.
