1. Hekimlik ve Sağlık Hizmetleri
İnsanın sağlığı söz konusu olunca işler ciddileşiyor. Yapay zekâ ne kadar gelişirse gelişsin, teşhis ve tedavi süreçlerinde belli bir rol oynayabiliyor ama asla bir doktorun verdiği güveni ya da bir hemşirenin sağladığı rahatlığı veremiyor. Ameliyatlar, doğrudan insan eliyle yapılması gereken hassas işler. Bir de empati faktörü var: hasta birine “iyi olacaksın” diye destek vermek ya da bir çocuğa iğne yaparken korkusunu gidermek gibi küçük ama önemli detaylar, makinelerin altından kalkamayacağı görevler.
2. Eğitmenler ve Öğretmenler
Eğitim, sadece bilgi yüklemek değil; aynı zamanda öğrenciyi tanımak, onun ruhuna dokunmak ve moral vermekle de ilgili. Evet, yapay zekâ öğrencilere özel çalışma planları çıkarabilir ama hiçbir yazılım, bir öğretmenin sınıftaki varlığını, sıcaklığını sağlayamaz. Öğrencinin bir sorunu olduğunda “gel anlat” diyecek o insani yön, 2050’de bile yapay zekânın sağlayamayacağı bir değer. Öğretmenler, gelecek nesilleri yetiştiren en önemli rehberler olarak her dönemde var olacak.
3. Sanatçılar:
Sanat; ruhu, duyguları, anıları yansıtan bir alan. Resim, müzik, yazarlık ya da tiyatro… Her biri insanın içinden gelen, yaşanmışlıklara dayanan ve empatiyle harmanlanan meslekler. Yapay zekâ ne kadar uğraşsa da, bir sanatçının yarattığı duyguyu veya sanat eserindeki özgünlüğü yakalayamıyor. Çünkü sanat, insan ruhunun yansımasıdır ve makineler bunu asla tam anlamıyla taklit edemez. 2050’de bile, insanlar yine sinemada bir aktörün duygusal performansını izlemek isteyecek.
4. Sosyal Hizmet ve Psikolojik Danışmanlık
Zor zamanlarda yanımızda “insan” isteriz. Sosyal hizmet uzmanları, psikologlar, danışmanlar… Bu meslekler, insanın insana duyduğu güvenin bir yansıması. Bir danışan, psikologla göz göze geldiğinde içini rahatlatan o bakışları makinelerden alamaz. Sosyal hizmet çalışanları da toplumun en kırılgan bireylerine destek sağlar, onlara el uzatır. Yapay zekâ yardımcı olabilir, ama bir sosyal hizmet uzmanının empati kurarak verdiği desteği veremez.
5. El Zanaatları:
Tesisatçılık, marangozluk, tamircilik gibi meslekler, el becerisi ve tecrübe gerektirir. Bir çatı tamiri ya da musluk onarımı yapay zekânın işi değil. Bu mesleklerde bazen göz kararı, bazen de anlık pratik çözümlerle ilerlenir ki bunu da sadece bir insan ustası yapabilir. Bir marangozun el emeği, yapay zekâya ne kadar öğretilse de aynı ruhu yansıtamayacaktır.
6. İnsan Kaynakları ve İşe Alım Uzmanları
Bir işe başvururken insanlarla yüz yüze görüşmek, onları anlamak ve tanımak isteriz. Bir iş görüşmesinde bir yapay zekâdan alınan yorum yerine, insan kaynakları uzmanlarının deneyimi, gözlemleri önemlidir. Çalışanların sorunlarına anında çözüm bulmak, motive etmek veya bir kriz durumunda insan faktörünü göz önünde bulundurmak için yine insan kaynakları uzmanlarına ihtiyaç duyulacak. Yani işe alım ve çalışan motivasyonunda insan ilişkileri vazgeçilmez olacak.
7. Din Görevlileri
İnsanlar, manevi veya duygusal desteğe ihtiyaç duyduklarında bunu bir makineden almak istemezler. Din görevlileri insanların içsel yolculuklarında rehberlik yapar, onları dinler ve onlara yol gösterir. Duygusal ihtiyaçlar, tamamen insana özgü ve bir makinenin bu konuda destek sağlaması, güven oluşturması zordur.
