Çikolatayı Kim Buldu?
Çikolatanın tek bir mucidi yoktur. Çikolatanın kökenleri Mezoamerika uygarlıklarına, özellikle de Olmeklere, Mayalara ve Azteklere dayanır.
Bu uygarlıklar, kakao çekirdeklerini binlerce yıldır kutsal bir içecek olarak kullanmışlardır. Mayalar, kakaoyu "Tanrıların Yiyeceği" olarak görürken, Aztekler kakaoyu para birimi olarak bile kullanmış ve acı bir içecek olan "xocolatl"ı (şokolatl) yapmışlardır.
İspanyol kaşif Hernán Cortés'in 16. yüzyılda Aztek İmparatorluğu'na gelişiyle kakao Avrupa'ya taşınmıştır.

Çikolatanın Tarihçesi Nedir?
Çikolatanın tarihi oldukça eski ve zengindir:
-
MÖ 1900'ler: Kakao kullanımına dair ilk kanıtlar, bugünkü Ekvador'da ortaya çıkan Mayo-Chinchipe kültürüne aittir. Daha sonra, Orta Amerika'da Olmekler, kakao çekirdeklerini fermente edip öğüterek bir içecek hazırlamışlardır.
-
MS 250-900: Mayalar, kakaoyu dini törenlerde ve günlük hayatta önemli bir içecek olarak kullanmışlardır. Kakao, zenginlik ve statü sembolüydü.
-
MS 1400'ler: Aztekler, Mayalardan miras aldıkları kakao kültürünü daha da geliştirmişlerdir. İmparator Montezuma'nın kakao içeceğine düşkünlüğü, bu dönemin en bilinen örneklerindendir. "Xocolatl" adını verdikleri içecek, baharatlarla zenginleştirilmiş, acı bir karışımdı.
-
1500'ler: Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfi sırasında kakao ile tanışmasına rağmen, kakaoyu Avrupa'ya getiren ilk kişi Hernán Cortés olmuştur. İlk başta Avrupa'da pek ilgi görmese de, 17. yüzyılda İspanyol sarayında popülerlik kazanmaya başlamıştır. Şeker ve bal ile tatlandırılarak acı tadı hafifletilmiştir.
-
18. yüzyıl: Endüstri Devrimi ile birlikte çikolata üretimi de gelişmeye başlamıştır. Buhar gücüyle çalışan değirmenler, kakao çekirdeklerini daha hızlı öğütmeye olanak sağlamıştır.

-
19. yüzyıl: Çikolata tarihinde önemli dönüm noktaları yaşanmıştır:
-
1828: Hollandalı kimyager Coenraad Johannes van Houten, kakao presini icat ederek kakao yağı ile kakao tozunu ayırmayı başarmıştır. Bu sayede daha kolay çözünen kakao tozu ve katı çikolata üretimi mümkün olmuştur.
-
1847: İngiliz J.S. Fry & Sons, ilk yenilebilir çikolata kalıbını üretmiştir.
-
1875: İsviçreli Daniel Peter, sütü çikolataya ekleyerek sütlü çikolatayı icat etmiştir.
-
1879: İsviçreli Rudolf Lindt, conching (konçlama) adı verilen işlemi geliştirerek çikolataya pürüzsüz ve eriyen bir doku kazandırmıştır.
-
-
20. yüzyıl ve sonrası: Çikolata, dünya çapında popüler bir gıda haline gelmiş, birçok farklı çeşidi ve markası ortaya çıkmıştır.

Çikolatanın İçeriğinde Neler Var, Özellikleri Nelerdir?
Çikolatanın temel içeriği kakao çekirdekleridir. Ancak çikolata çeşidine göre içeriği ve özellikleri değişiklik gösterir:
Temel İçerik:
-
Kakao Kütlesi (Kakao Likörü): Kakao çekirdeklerinin öğütülmesiyle elde edilen, kakao yağı ve kakao katılarını içeren macun kıvamındaki ana bileşendir. Çikolatanın tadını ve rengini belirler.
-
Kakao Yağı: Kakao çekirdeklerinden elde edilen doğal bir bitkisel yağdır. Çikolataya pürüzsüzlük, parlaklık ve ağızda eriyen doku verir.
-
Şeker: Çikolataya tatlılık verir. Miktarı çikolata çeşidine göre değişir.
-
Lesitin: Genellikle soya lesitini kullanılan bir emülgatördür. Çikolatanın pürüzsüz bir kıvama sahip olmasını sağlar ve kakao yağı ile diğer bileşenlerin ayrışmasını engeller.
-
Vanilya: Çikolataya aroma katmak için kullanılır.
Çikolata Çeşitlerine Göre Ek Bileşenler ve Özellikler:
-
Bitter Çikolata: Yüksek oranda kakao kütlesi (%35-100 arasında) içerir ve daha az şekerlidir. Kakao oranı arttıkça tadı daha yoğun ve acımsı olur. Antioksidan açısından zengindir.
-
Sütlü Çikolata: Kakao kütlesi, şeker ve süt tozu veya yoğunlaştırılmış süt içerir. Daha tatlı ve kremamsı bir dokuya sahiptir. Genellikle %25-40 arasında kakao içerir.
-
Beyaz Çikolata: Kakao yağı, şeker, süt tozu ve vanilya içerir. Kakao kütlesi içermediği için teknik olarak gerçek bir çikolata sayılmaz. Rengi beyazdır ve kakao çekirdeğinin tadını taşımaz.
-
Karamelli Çikolata: Temel çikolata içeriklerine ek olarak karamelize şeker içerir, bu da ona kendine özgü bir tat ve renk verir.
-
Dolgu Çikolatalar: Çikolata dış katmanının içinde fındık, karamel, nuga, likör, meyve jölesi gibi farklı dolgular bulunur.
-
Aromalı Çikolatalar: Nane, portakal, chili biberi gibi çeşitli doğal veya yapay aromalar eklenerek üretilir.
Çikolatanın Genel Özellikleri:
-
Erime Noktası: Kakao yağı, insan vücut sıcaklığına yakın bir noktada erir, bu da çikolatanın ağızda kolayca erimesini sağlar.
-
Antioksidanlar: Özellikle bitter çikolata, flavonoidler gibi güçlü antioksidanlar açısından zengindir.
-
Enerji Kaynağı: Şeker ve yağ içeriği nedeniyle iyi bir enerji kaynağıdır.
-
Ruh Hali İyileştirici: Çikolata, triptofan (serotonin öncüsü) ve feniletilamin gibi bileşenler içerir. Bu bileşenler, ruh halini iyileştirmeye ve mutluluk hissi yaratmaya yardımcı olabilir.
-
Fiziksel Özellikler: Kırıldığında net bir ses çıkarır, pürüzsüz ve parlak bir yüzeye sahiptir.

Çikolata Çeşitleri Nelerdir?
Çikolata, farklı içerikleri ve üretim yöntemleriyle birçok çeşide ayrılır:
-
Bitter Çikolata (Siyah Çikolata): En az %35, genellikle %50'den fazla kakao katısı içeren çikolatadır. Şeker oranı düşüktür veya hiç şeker içermez. Yüksek kakao oranı nedeniyle acımsı ve yoğun bir tada sahiptir. Antioksidanlar açısından en zengin çikolata türüdür.
-
Sütlü Çikolata: Kakao katıları, kakao yağı, şeker ve süt tozu veya yoğunlaştırılmış süt içerir. Genellikle %25-40 kakao oranına sahiptir. Daha tatlı, kremamsı ve hafif bir tada sahiptir. Dünyada en çok tüketilen çikolata türüdür.
-
Beyaz Çikolata: Kakao yağı, şeker, süt tozu ve vanilya içerir. Kakao kütlesi içermediği için kahverengi değildir ve bitter veya sütlü çikolatanın kendine özgü kakao tadını taşımaz. Pürüzsüz ve tatlı bir yapıya sahiptir.
-
Karamelli Çikolata: Beyaz çikolatadan türetilmiş, kakao yağının ve sütün karamelize edilmesiyle elde edilen, karamel tadında ve renginde olan yeni bir çikolata türüdür.
-
Ruby Çikolata: Doğal olarak pembe renge sahip, kakao çekirdeğinin özel bir türünden üretilen ve meyvemsi, hafif ekşi bir tada sahip olan nispeten yeni bir çikolata türüdür. Boya veya meyve aroması içermez.
-
Kuşüre Çikolata (Couverture Chocolate): Daha yüksek kakao yağı içeriğine sahip, profesyonel pastacılıkta ve kaplama işlerinde kullanılan yüksek kaliteli bir çikolata türüdür. Erimesi ve temperlenmesi daha kolaydır, parlak ve pürüzsüz bir sonuç verir.
-
Şekersiz Çikolata (Sugar-Free Chocolate): Şeker yerine maltitol, eritritol gibi tatlandırıcılar kullanılarak üretilen çikolata türüdür. Diyabet hastaları veya şeker tüketimini kısıtlamak isteyenler için bir alternatiftir.
-
Organik Çikolata: Kimyasal gübreler, böcek ilaçları veya genetiği değiştirilmiş organizmalar kullanılmadan yetiştirilen kakao çekirdeklerinden üretilen çikolatadır.
-
Fair Trade (Adil Ticaret) Çikolata: Kakao çiftçilerine adil bir ücret ödenmesini ve sürdürülebilir tarım uygulamalarını destekleyen çikolatadır.
-
Vegan Çikolata: Süt veya hayvansal ürün içermeyen çikolatadır. Genellikle bitter çikolata vegan olabilir veya süt yerine bitkisel sütler (badem sütü, yulaf sütü vb.) kullanılarak üretilir.
-
Dolgu Çikolatalar: Dışı çikolata ile kaplı, içi fındık, karamel, likör, trüf, nuga, meyve gibi çeşitli dolgularla zenginleştirilmiş çikolatalardır.
-
Aromalı Çikolatalar: İçerisine nane, portakal, acı biber, deniz tuzu, kahve gibi farklı aromalar eklenmiş çikolatalardır.

Dünya Çikolata Kültürü
Çikolata, dünya genelinde sadece bir gıda maddesi olmanın ötesinde, zengin bir kültürel simge, bir hediye, bir zevk kaynağı ve hatta bir sanat formu haline gelmiştir. İşte dünya çikolata kültürü hakkında bazı bilgiler:
-
Kutsal ve Güçlü Bir İçecekten Lükse: Çikolatanın kökenleri Mezoamerika'da kutsal bir içecek olarak kullanılmasına dayanır. Avrupalıların keşfiyle birlikte, özellikle İspanyol ve Fransız saraylarında lüks bir içecek olarak popülerleşmiştir. Zamanla katı hale gelerek geniş kitlelere ulaşmıştır.
-
Bayramların ve Kutlamaların Vazgeçilmezi: Noel, Paskalya, Sevgililer Günü gibi özel günlerde çikolata vermek ve yemek, dünya genelinde yaygın bir gelenektir. Paskalya çikolata yumurtaları ve tavşanları, Sevgililer Gününde kalp şeklindeki çikolatalar bunun en bilinen örnekleridir.
-
Hediyeleşme Kültürü: Çikolata, birçok kültürde sevgi, takdir, kutlama ve teselli ifade etmenin bir yolu olarak hediye edilir. Özel günler, doğum günleri, anneler günü gibi durumlarda zarif kutularda sunulan çikolatalar sıkça tercih edilir.
-
Gastronomi ve Pastacılıkta Yeri: Çikolata, dünya mutfaklarında ve pastacılığında vazgeçilmez bir malzemedir. Kekler, kurabiyeler, dondurmalar, mousseler, soslar ve daha birçok tatlıda kullanılır. Profesyonel şefler ve pastacılar, çikolatayı sanatsal bir şekilde kullanarak görsel ve lezzet açısından etkileyici eserler yaratırlar.

-
Farklı Ülkelerin Çikolata Kimlikleri:
-
İsviçre: Sütlü çikolatanın anavatanı olarak bilinir ve kremamsı dokulu, yüksek kaliteli çikolatalarıyla ünlüdür. Lindt, Toblerone, Cailler gibi markalarıyla dünya çapında tanınır.
-
Belçika: Belçika çikolatası, yüksek kakao yağı içeriği ve geleneksel yöntemlerle el yapımı pralinleriyle ünlüdür. Godiva, Neuhaus, Leonidas gibi markalar Belçika çikolatasının kalitesini temsil eder.
-
Fransa: Fransız çikolatası, genellikle daha bitter ve sofistike lezzetleriyle tanınır. Sanatsal sunumlar ve çikolata butikleriyle öne çıkar.
-
İtalya: Özellikle Piedmont bölgesinin Gianduja (fındıklı çikolata) ve Modica çikolatası gibi özgün çeşitleriyle bilinir.
-
Amerika Birleşik Devletleri: Daha çok sütlü çikolata ve şekerlemelerle anılır. Hershey's gibi büyük markaların yanı sıra, son yıllarda el yapımı ve özel üretim çikolatalara olan ilgi artmıştır.
-
Japonya: Çikolatayı farklı lezzetlerle birleştirme konusunda yenilikçidirler. Yeşil çay (matcha) çikolatası, sake çikolatası gibi özgün ürünler sunarlar. Japonya'da Sevgililer Gününde kadınların erkeklere çikolata vermesi gibi özel gelenekler de vardır.

-
-
Çikolata Festivalleri ve Müzeleri: Dünyanın birçok yerinde çikolata festivalleri düzenlenir. Bu festivallerde yeni çikolata ürünleri tanıtılır, tadım etkinlikleri yapılır ve çikolata heykel sanatları sergilenir. Ayrıca, kakao ve çikolatanın tarihi ve üretimi hakkında bilgi veren müzeler de bulunmaktadır (örneğin Köln Çikolata Müzesi).
-
Sürdürülebilirlik ve Adil Ticaret: Son yıllarda, çikolata endüstrisinde kakao çiftçilerinin yaşam koşulları ve sürdürülebilir tarım uygulamaları konusunda farkındalık artmıştır. Adil Ticaret (Fair Trade) ve organik çikolata gibi kavramlar, etik ve çevresel sorumluluk taşıyan tüketici bilincinin yükselişini göstermektedir.
-
Çikolata Tadımı ve Uzmanlığı: Şarap tadımında olduğu gibi, çikolata tadımı da bir sanata dönüşmüştür. Çikolata uzmanları (chocolatiers), farklı kakao çekirdeklerinin kökenini, aromasını, tadını ve dokusunu analiz eder.

Çikolatanın Sağlığa Fayda ve Zararları Nelerdir?
Çikolatanın sağlık üzerindeki etkileri, genellikle çikolatanın türüne ve tüketim miktarına bağlıdır. Özellikle bitter çikolata, bazı potansiyel sağlık faydaları sunarken, diğer çikolata türlerinin aşırı tüketimi zararlı olabilir.
Çikolatanın Faydaları:
-
Güçlü Antioksidan Kaynağı: Özellikle bitter çikolata, flavonoidler ve polifenoller gibi güçlü antioksidanlar açısından zengindir. Bu antioksidanlar, vücuttaki serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını önleyebilir ve kronik hastalık riskini azaltabilir.
-
Kalp Sağlığını Destekler: Antioksidanlar sayesinde kan basıncını düşürmeye, kan akışını iyileştirmeye ve kolesterol seviyelerini dengelemeye yardımcı olabilir. Bitter çikolata, "kötü" LDL kolesterolün oksidasyonunu azaltırken, "iyi" HDL kolesterolü artırabilir.
-
Beyin Fonksiyonlarını İyileştirir: Kakao, beyne giden kan akışını artırabilen flavonoidler içerir. Bu da hafızayı, dikkati ve genel bilişsel fonksiyonları destekleyebilir. Ayrıca, çikolatada bulunan kafein ve theobromine gibi uyarıcılar da beyin fonksiyonlarını geçici olarak artırabilir.
-
Ruh Halini İyileştirir: Çikolata, triptofan (serotonin öncüsü) ve feniletilamin gibi bileşikler içerir. Bu bileşikler, ruh halini düzenleyen nörotransmitterlerin salgılanmasını tetikleyerek mutluluk ve iyi hissetme duygusu yaratabilir.
-
Anti-inflamatuar Etkiler: Kakao, vücuttaki iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olabilecek anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Kronik iltihaplanma, birçok hastalığın temel nedenlerinden biridir.
-
Mineral Kaynağı: Bitter çikolata, demir, magnezyum, bakır, manganez ve çinko gibi önemli mineralleri içerir.

Çikolatanın Zararları:
-
Yüksek Kalori ve Şeker İçeriği: Özellikle sütlü ve beyaz çikolatalar, yüksek oranda şeker ve kalori içerir. Aşırı tüketim, kilo alımına, obeziteye ve tip 2 diyabet riskinin artmasına yol açabilir.
-
Kafein İçeriği: Çikolata, doğal olarak kafein içerir (özellikle bitter çikolata). Kafeine duyarlı kişilerde uykusuzluk, sinirlilik ve kalp çarpıntısı gibi yan etkilere neden olabilir.
-
Migren ve Baş Ağrısı Tetikleyicisi: Bazı kişilerde çikolata, migren veya baş ağrılarını tetikleyebilir.
-
Akne ve Cilt Sorunları: Yüksek şeker ve süt içeriği, bazı kişilerde akne gibi cilt sorunlarını kötüleştirebilir. Ancak bu konuda bilimsel kanıtlar sınırlıdır ve kişiden kişiye değişir.
-
Mide Rahatsızlıkları: Bazı kişilerde mide ekşimesi veya reflü gibi sindirim sorunlarına neden olabilir, özellikle de boş mideye tüketildiğinde.
-
Diş Çürükleri: Yüksek şeker içeriği, diş çürüklerinin oluşma riskini artırır.
-
Alerjiler: Kakao veya çikolatada bulunan diğer bileşenlere (süt, fındık gibi) karşı alerjisi olan kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
Özetle: Çikolatanın faydalarından yararlanmak için yüksek kakao oranına sahip bitter çikolatayı (en az %70 kakao) ve ölçülü miktarlarda tüketmek önemlidir. Sütlü ve beyaz çikolataların şeker ve kalori içeriği nedeniyle daha dikkatli tüketilmesi önerilir.

En Sağlıklı Çikolata Hangisidir?
En sağlıklı çikolata, genellikle yüksek kakao oranına sahip bitter çikolatadır.
İşte nedenleri:
-
Yüksek Kakao Oranı: En az %70 ve üzeri kakao içeren bitter çikolatalar, en fazla antioksidan (flavonoidler ve polifenoller) içerir. Kakao oranı arttıkça, çikolatanın faydalı bileşenleri de artar.
-
Daha Az Şeker: Yüksek kakao oranlı bitter çikolatalar, sütlü ve beyaz çikolatalara göre çok daha az şeker içerir. Bu, kan şekerinin ani yükselmesini önlemeye yardımcı olur ve kilo alımı riskini azaltır.
-
Daha Az Süt: Sütlü çikolatada bulunan süt, kakao antioksidanlarının emilimini engelleyebilir. Bitter çikolatada süt içeriği çok daha azdır veya hiç yoktur.
-
Doğal Bileşenler: Genellikle daha az işlenmiş ve daha az katkı maddesi içerir.
Çikolata Seçimi yaparken nelere dikkat etmeli?
-
Kakao Oranı: Mümkün olduğunca yüksek kakao oranına sahip çikolataları tercih edin (%70, %80, %90 ve üzeri).
-
İçerik Listesi: İçerik listesi kısa olan ve ana bileşen olarak kakao kütlesi/likörü, kakao yağı ve az miktarda şeker içeren ürünleri arayın. İlk sırada şekerin yer aldığı ürünlerden kaçının.
-
Organik ve Fair Trade (Adil Ticaret) Sertifikalı: Mümkünse organik ve adil ticaret sertifikalı ürünleri tercih ederek hem sağlığınız hem de etik değerler açısından daha bilinçli bir seçim yapabilirsiniz.
Önemli Not: En sağlıklı çikolata bile olsa, porsiyon kontrolü önemlidir. Aşırı tüketim, içerdiği kalori nedeniyle kilo alımına neden olabilir. Günde 20-30 gram (birkaç kare) bitter çikolata genellikle yeterli kabul edilir.

Evde Çikolata Nasıl Yapabiliriz?
Evde çikolata yapmak, başlangıçta biraz karmaşık görünse de, temel malzemelerle ve doğru adımlarla lezzetli sonuçlar elde edebilirsiniz. İşte basit bir ev yapımı çikolata tarifi:
Malzemeler:
-
100 gr kaliteli kakao yağı (pasta malzemeleri satan yerlerden veya internetten bulabilirsiniz)
-
50 gr kakao tozu (kaliteli ve aromasız olmasına dikkat edin)
-
50 gr pudra şekeri (isteğe bağlı, tatlılık tercihinize göre ayarlayabilirsiniz)
-
1/2 çay kaşığı vanilya özütü (isteğe bağlı)
-
Bir tutam tuz (lezzeti dengelemek için)
-
İsteğe bağlı eklemeler: Kuruyemiş (fındık, badem), kuru meyve (üzüm, cranberry), deniz tuzu, rendelenmiş portakal kabuğu vb.
Ekipman:
-
Benmari usulü eritmek için iki adet tencere (biri diğerinin içine oturacak şekilde) veya ısıya dayanıklı bir kase ve tencere
-
Silikon spatula veya kaşık
-
Çikolata kalıpları (silikon veya polikarbonat) veya fırın tepsisi ve yağlı kağıt
Çikolata Yapılışı:
-
Kakao Yağını Eritin (Benmari Usulü):
-
Büyük bir tencereye bir miktar su koyun ve kaynatın.
-
Isıya dayanıklı bir kaseyi veya küçük tencereyi kaynar suyun üzerine yerleştirin (su kaseye değmesin, buharla ısınsın).
-
Kakao yağını küçük parçalar halinde kesip bu kaseye koyun ve eriyene kadar karıştırın. Kakao yağının yanmaması için düşük ateşte, yavaşça eritin.
-
-
Kuru Malzemeleri Eleyin ve Karıştırın:
-
Eriyen kakao yağının içine kakao tozunu ve pudra şekerini eleyerek ekleyin. Bu, topaklanmayı önleyecektir.
-
Bir tutam tuz ve vanilya özütünü de ekleyin.
-
Tüm malzemeler tamamen karışana ve pürüzsüz bir kıvam alana kadar sürekli karıştırın. Karışımın topaksız ve homojen olduğundan emin olun.
-
-
Ek Malzemeleri Ekleyin (İsteğe Bağlı):
-
Eğer kuruyemiş, kuru meyve gibi eklemeler kullanacaksanız, çikolata karışımını ocaktan aldıktan sonra bu aşamada ekleyin ve karıştırın.
-
-
Kalıplara Dökün:
-
Hazırladığınız çikolata karışımını silikon çikolata kalıplarına veya yağlı kağıt serilmiş bir fırın tepsisine dökün.
-
Hava kabarcıklarını çıkarmak için kalıpları hafifçe tezgaha vurun.
-
-
Soğutun ve Katılaştırın:
-
Çikolataları buzdolabına koyun ve tamamen katılaşana kadar yaklaşık 1-2 saat bekletin.
-
Katılaştıktan sonra kalıplardan çıkarın.
-
Çikolatanın İpuçları:
-
Kalite Önemli: Kakao yağı ve kakao tozunun kalitesi, çikolatanızın son lezzetini büyük ölçüde etkileyecektir.
-
Temperleme (Opsiyonel ama Önerilir): Evde profesyonel görünümlü, parlak ve kırıldığında ses çıkaran çikolata yapmak istiyorsanız, erittikten sonra çikolatayı "temperleme" denilen bir işlemden geçirmeniz gerekir. Bu işlem, çikolatanın içindeki kristal yapının düzgün oluşmasını sağlar ve çikolatanın donduğunda matlaşmasını, kolay erimesini veya çabuk bozulmasını engeller. Ancak temperleme başlangıç seviyesi için biraz daha karmaşık olabilir. Yukarıdaki tarif temperlemesiz, basit bir yöntemdir.
-
Tatlılık Ayarı: Pudra şekeri miktarını kendi damak zevkinize göre ayarlayabilirsiniz. Daha bitter bir tat isterseniz daha az, daha tatlı isterseniz daha fazla kullanabilirsiniz.
-
Saklama: Ev yapımı çikolataları hava almayan bir kapta, serin ve kuru bir yerde saklayın.
Afiyet olsun!

Türkiye ve Dünyada Ünlü Çikolata Markaları Nelerdir?
Hem Türkiye'de hem de dünyada birçok ünlü çikolata markası bulunmaktadır. Bu markalar, farklı lezzet profilleri, üretim teknikleri ve kültürel kimlikleriyle öne çıkarlar.
Türkiye'de Ünlü Çikolata Markaları:
-
Ülker: Türkiye'nin en büyük gıda şirketlerinden biri olan Ülker, geniş bir çikolata ürün yelpazesine sahiptir. Çikolatalı gofretlerden tablet çikolatalara, drajelere kadar birçok ürünü bulunur. (Özellikle Çikolatalı Gofret, Albeni, Metro, Çokokrem akla gelen ilk ürünlerdendir.)
-
Eti: Ülker ile birlikte Türkiye pazarının önde gelen çikolata üreticilerindendir. Özellikle atıştırmalık ve bisküvi kategorisinde güçlüdür, ancak tablet çikolataları ve çikolatalı ürünleri de oldukça popülerdir. (Popkek, Crax, Brownie İntense, Maxi gibi ürünleri bilinir.)
-
Tadelle: Özellikle fındık kremalı çikolatalarıyla özdeşleşmiş bir markadır. Kaliteli ve yoğun lezzetiyle bilinir.
-
Pernigotti: İtalyan kökenli bir marka olmasına rağmen, Türkiye'de de önemli bir üretim tesisi ve pazar payı bulunmaktadır. Özellikle kaliteli ve yoğun çikolata lezzetleriyle öne çıkar.
-
Şölen: Türkiye'nin önemli çikolata ve şekerleme üreticilerinden biridir. Geniş ürün yelpazesiyle hem yurt içinde hem de yurt dışında faaliyet göstermektedir. (Ozmo, Milango, Lucien gibi markaları bulunur.)
-
Nestlé Türkiye: Küresel bir marka olan Nestlé'nin Türkiye'deki operasyonları da oldukça güçlüdür. (Damak, KitKat, Nestlé Classic gibi ürünleri ile bilinir.)
-
Godiva Türkiye: Belçika menşeli lüks çikolata markası Godiva'nın Türkiye'de de butikleri ve özel ürünleri bulunmaktadır.

Dünyada Ünlü Çikolata Markaları:
-
Lindt & Sprüngli (İsviçre): Yüksek kaliteli, pürüzsüz ve eriyen çikolatalarıyla dünya çapında tanınır. Özellikle Lindor topları ve çeşitli tablet çikolataları çok popülerdir.
-
Godiva (Belçika): Lüks ve el yapımı pralinleriyle bilinen premium bir çikolata markasıdır. Zarif ambalajları ve zengin çeşitleriyle özel gün hediyeleri için tercih edilir.
-
Cadbury (İngiltere): Özellikle sütlü çikolatasıyla dünya genelinde tanınan köklü bir markadır. İngiltere ve Commonwealth ülkelerinde oldukça popülerdir.
-
Hershey's (ABD): Amerika'nın en büyük çikolata üreticilerinden biridir. Hershey's Kisses ve Hershey's Bar gibi ikonik ürünleriyle bilinir.
-
Nestlé (İsviçre): Küresel bir gıda devi olan Nestlé'nin çikolata kategorisinde de birçok popüler markası ve ürünü bulunmaktadır (KitKat, Crunch, Aero, Milkybar gibi).
-
Ferrero (İtalya): Özellikle Ferrero Rocher, Nutella, Kinder Surprise gibi ürünleriyle dünya çapında popülerdir. Çikolata ve fındığı birleştiren yenilikçi ürünleriyle tanınır.
-
Milka (İsviçre/Kraft Foods): Mor ineğiyle ikonikleşmiş, kremamsı ve tatlı sütlü çikolatasıyla bilinen bir markadır. Avrupa'da oldukça yaygındır.
-
Toblerone (İsviçre/Mondelez International): Üçgen şekilli ve nuga, badem ve bal içeren özel çikolatasıyla tanınır.
-
Valrhona (Fransa): Özellikle profesyonel şefler ve pastacılar arasında tercih edilen, yüksek kaliteli ve tek kökenli (single origin) çikolatalarıyla bilinen prestijli bir markadır.
-
Ghirardelli (ABD): San Francisco merkezli, kaliteli ve yoğun lezzetli çikolatalarıyla tanınır. Özellikle çikolata kareleri ve pişirme çikolataları popülerdir.
-
Callebaut (Belçika): Profesyonel kullanım için yüksek kaliteli couverture çikolata üreten bir markadır. Pastacılar ve çikolatacılar arasında yaygın olarak kullanılır.
Bu listeler, hem gelenekselleşmiş dev markaları hem de lüks ve özel üretim çikolata segmentindeki önemli isimleri kapsamaktadır.

+18 Çikolata Ne Demek?
"+18 çikolata" ifadesi genellikle iki farklı anlamda kullanılabilir:
-
Alkol İçeren Çikolatalar (Likörlü Çikolatalar): En yaygın kullanımı budur. Bu tür çikolataların iç dolgusunda genellikle likör, rom, konyak, viski gibi alkollü içecekler bulunur. Bu nedenle, alkol içerikleri nedeniyle reşit olmayanlara satışının uygun olmadığı veya alkol tüketimi hassasiyeti olan kişilerin dikkat etmesi gerektiği belirtmek için "+18" ibaresi kullanılır. Özellikle Belçika ve İsviçre çikolata geleneğinde likörlü çikolatalar önemli bir yer tutar ve yetişkinlere yönelik bir lezzet olarak kabul edilir.
-
Mizahi veya Müstehcen Temalı Çikolatalar: Daha nadir olmakla birlikte, bazı durumlarda bu ifade, yetişkin mizahına veya müstehcen temalara sahip, esprili veya kışkırtıcı şekillerde tasarlanmış çikolatalar için de kullanılabilir.
Türkiye'de alkol içeren gıdaların satışı belirli düzenlemelere tabidir ve bu tür ürünlerin etiketlenmesinde genellikle alkol oranı belirtilir. Dolayısıyla, "+18 çikolata" denildiğinde ilk akla gelmesi gereken, içinde alkol barındıran çikolatalardır.

Çikolata Hakkında İlginç Bilgiler
Çikolata, binlerce yıllık geçmişiyle sadece bir gıda maddesi değil, aynı zamanda derin kültürel ve tarihi bir öneme sahip. İşte çikolata tüketimi, tarihi ve kültürü hakkında bazı ilginç bilgiler:
-
1. Para Birimi Olarak Kakao: Antik Aztekler ve Mayalar için kakao çekirdekleri o kadar değerliydi ki, yiyecek olmasının yanı sıra para birimi olarak da kullanılıyordu. Bir tavuk 10 kakao çekirdeği, bir köle ise 100 kakao çekirdeği karşılığında takas edilebiliyordu.
-
2. Tanrıların İçeceği ve Kutsal Törenler: Mayalar ve Aztekler, kakaoyu kutsal kabul eder ve "Tanrıların Yiyeceği" olarak adlandırırlardı. Dini törenlerde, evliliklerde ve önemli kutlamalarda özel bir içecek olan "xocolatl" (acı su) şeklinde tüketirlerdi. Bu içecek genellikle baharatlarla (chili biberi gibi) zenginleştirilmiş, acı ve köpüklü bir karışımdı.
-
3. Avrupa'ya Gelişi ve Dönüşümü: Kristof Kolomb'un 1502'de kakao çekirdeklerini Avrupa'ya getirmesine rağmen, İspanyol konkistador Hernán Cortés'in 1528'de Aztek İmparatorluğu'ndan getirdiği kakao, asıl dönüşümü başlattı. İspanyollar başlangıçta acı tadını beğenmediler, ancak şeker, bal ve vanilya ekleyerek çikolatayı tatlı bir içeceğe dönüştürdüler.
-
4. Kraliyet İçeceği: Çikolata, Avrupa'ya geldikten sonra uzun süre sadece zenginlerin ve kraliyet ailelerinin lüks bir içeceği olarak kaldı. Özellikle İspanyol ve Fransız saraylarında gizli bir tarif olarak saklandı ve popülerliği yavaşça yayıldı.
-
5. Katı Çikolatanın Doğuşu: Yenilebilir katı çikolata, 19. yüzyıla kadar bilinmiyordu. 1828'de Hollandalı kimyager Coenraad Johannes van Houten'in kakao presini icat etmesiyle kakao yağı ayrılabildi ve bu, katı çikolata kalıplarının üretilmesinin önünü açtı. İlk yenilebilir çikolata kalıbı ise 1847'de İngiliz J.S. Fry & Sons tarafından üretildi.
-
6. Sütlü Çikolatanın İsviçre İcadı: Bugün en popüler çikolata türlerinden biri olan sütlü çikolata, 1875 yılında İsviçreli çikolatacı Daniel Peter tarafından icat edildi. Peter, yoğunlaştırılmış sütü kakao ile birleştirerek daha kremsi ve tatlı bir lezzet elde etti.
-
7. "Konçlama" Tekniğinin Önemi: İsviçreli Rudolf Lindt, 1879'da "konçlama" (conching) adı verilen bir işlem geliştirdi. Bu işlem, çikolatanın daha pürüzsüz, ipeksi ve ağızda eriyen bir dokuya sahip olmasını sağladı. Lindt'in bu icadı, modern çikolata üretiminin temelini oluşturdu.
-
8. İkinci Dünya Savaşı'nda Çikolata: II. Dünya Savaşı sırasında, çikolata Amerikan askerleri için önemli bir motivasyon kaynağı ve enerji takviyesiydi. Hershey's gibi firmalar, askere dayanıklı ve yüksek enerjili çikolata rasyonları üretti.
-
9. Beyaz Çikolata Aslında Çikolata Değil mi?: Teknik olarak evet. Beyaz çikolata, kakao yağı, şeker ve süt katılarından oluşur ancak kakao kütlesi (kakao katıları) içermez. Bu nedenle, çikolataya karakteristik kahverengi rengini ve yoğun tadını veren bileşen bulunmadığı için, bazıları tarafından "gerçek çikolata" olarak kabul edilmez.
-
10. Çikolata Festivalleri ve Müzeler: Dünyanın dört bir yanında çikolatayı kutlayan festivaller düzenlenir. Örneğin, İtalya'nın Perugia şehrinde EuroChocolate, Fransa'nın Paris şehrinde Salon du Chocolat ve Amerika'nın birçok şehrinde çikolata festivalleri düzenlenir. Ayrıca, Köln (Almanya) ve Hershey (ABD) gibi yerlerde çikolata müzeleri de bulunmaktadır.
-
11. Çikolatanın "Mutluluk Hormonları" Üzerindeki Etkisi: Çikolata, triptofan (vücudun serotonin üretmek için kullandığı bir amino asit), feniletilamin (aşk sırasında salgılanan bir kimyasal) ve theobromine gibi bileşikler içerir. Bu bileşiklerin, ruh halini iyileştirmeye ve bir nevi "iyi hissetme" etkisi yaratmaya yardımcı olduğuna inanılır, bu yüzden insanlar üzgün olduklarında çikolataya yönelebilirler.
-
12. En Büyük Çikolata Tüketicileri: Dünya genelinde kişi başına en çok çikolata tüketen ülkeler genellikle Avrupa'dadır. İsviçre, Almanya, İrlanda ve Birleşik Krallık gibi ülkeler bu listede üst sıralarda yer alır. ATB

İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!









